Wanneer je het centrum van Olst binnenkomt kun je het restaurant met zijn kenmerkende kleuren aan de Jan Schamhartstraat niet over het hoofd zien. Het mysterie ontvouwt zich verder als je het restaurant binnen bekijkt: een exclusieve oosterse sfeer, rode en blauwe kleuren en schilderijen over de woestijn en steden uit het oosten, alsof je de Grot van Aladdin bent binnengegaan.
Voorgeschiedenis
Inderdaad komt de eigenaar van het restaurant uit het land van Aladdin en Duizend-en-een-nacht, dus het is niet vreemd om het gevoel te hebben dat je door de tijd bent gereisd.
Rawad Al-Khafaji, geboren in 1983, is eigenaar van dit gerenommeerde restaurant in Olst (Rawad Alkhefaji), met de speciale naam Rijst en Zo. Hij verliet Irak toen hij 19 jaar oud was en in 2003 voor het eerst naar Nederland te verhuisde, waar hij slechts twee weken verbleef. Daarna vertrok hij naar Zweden en van daaruit ging hij naar Groot-Brittannië om daar een jaar door te brengen. Na deze omzwervingen keert hij terug om zich in 2005 blijvend in Nederland te vestigen, in Olst om precies te zijn. Men kan dus zeggen dat hij een Irakees- Olster is geworden.
Rawad verbergt zijn gehechtheid aan Olst niet, hij wil niet in steden wonen, hij geeft de voorkeur aan open ruimtes van het platteland. Dit was zijn antwoord op mijn vraag waarom hij Olst koos om daar zijn restaurant te openen, ondanks dat het een vrij klein dorp is. Niet de eerste plek waar je aan denkt om hoge investeringen te doen.
Rawad komt uit een stad die in Irak als klein wordt beschouwd, dus is hij meer een de zoon van het platteland.
Rawad had ook nog een andere reden om het restaurant in Olst te openen: hij wil helpen het dorp nieuw leven in te blazen door er iets nieuws aan toe te voegen.
Hij zegt: “Eigenlijk vond ik het ook leuk om de ervaring van mijn vader te herhalen, die zijn leven in zijn stad in Irak begon door kaas te verkopen op een klein karretje, vervolgens naar een winkel verhuisde en vervolgens een overal bekende kaasspecialist werd.” Hij werd een autoriteit in die branche.
Start restaurant
Rawad opende in oktober 2017 officieel zijn restaurant Rijst en Zo nadat hij op traditionele wijze Italiaans had leren koken tijdens zijn opleiding in het Italiaanse restaurant De Mario in Deventer,
Rawad zegt dat ook zijn moeder in Irak met veel liefde heeft kookte en daarin zeer bekwaam was. Hij leerde dat van haar en deze ervaring nam hij mee naar het Italiaanse restaurant waar hij werkte.
Over de naam van het restaurant vertelt hij me een grappig verhaal. “Voordat ik het restaurant begon, was ik in gesprek met moeder van mijn kinderen over wat we zouden gaan maken en zei ik terloops rijst en zo. Ze zei dat zij dit een mooie naam vond, omdat wij in Irak rijst eten bij de meeste maaltijden. Ik vond deze naam leuk klinken en gemakkelijk te onthouden en uit te spreken”.
Inrichting
De open keuken, vol in het zicht van de klanten die in het restaurant zitten en de houten oven die bijna in het midden staat, trekken alle aandacht en geven een gevoel van warmte en comfort.
Bijna alles gebeurt in het bijzijn van de klant en alles is zichtbaar schoon. Dit geeft mensen een gevoel van veiligheid en betrokkenheid over wat ze eten.
Rawad voorzag het restaurant van een oosterse interieur stijl, van de kleuren tot aan de kleding van de medewerkers. Hij vertelt me dat mensen hem zeiden dat als ze daar kwamen eten, ze het gevoel kregen dat ze op vakantie waren. Te midden van prachtige oosterse schilderijen, de muziekinstrumenten uit het Midden-Oosten die aan de muren hangen, waaronder traditionele voor oosterse (Arabische) muziek, theekopjes met hun typische decoratie, Iraakse koffie en thee.
“Als ik op vakantie ga naar Irak, neem ik altijd dingen mee terug om het interieur van mijn restaurant verder te verfraaien.”
Rawad wijst naar de houten oven, die elke bezoeker van het restaurant kan zien. Deze oven is speciaal besteld in Italië voordat het restaurant werd geopend. Hij zegt dat de filosofie om de oven op deze plek te zetten, was dat mensen kunnen kijken naar het bereidingsproces van pizza’s en taarten of welk product dan ook. Daarnaast geeft deze het restaurant een warme atmosfeer. Vooral in de winter!
Start in Olst
Het begin, zoals Rawad het beschrijft, was erg moeilijk. In feite kwamen er bijna geen mensen het restaurant binnen, ze waren afwachtend. Ze vonden het eten vreemd en kenden niets op de kaart. Deze was niet zoals in andere oosterse restaurants met shoarma en zo.
Toch hield hij het vertrouwen dat wie eenmaal binnenkwam en de gerechten proefde, keer op keer zou terugkomen… Maar dat viel in het begin tegen.
Met een toon van droefheid vertelt hij dat zijn eerste twee jaar hier zo slecht waren dat hij een stadium bereikte waarin hij verlies op verlies maakte. Hij kon amper meer de huur en salarissen betalen. De gemeente vond dat hij zo niet verder kon gaan en stelde voor het restaurant te sluiten en in de sociale bijstand te gaan.
Het restaurant sluiten betekende echter dat hij de rest van zijn leven schulden zou moeten afbetalen, vooral familieschulden. Hij leende van familie om het bedrijf te kunnen openen zonder externe financiële steun, dus besloot hij toch om op de ingeslagen weg door te gaan.
Corona
Toen Corona begon, verwachtte Rawad het ergste, vanwege de strenge maatregelen die ingevoerd werden.
Hij belde zelfs de eigenaar van het pand van het restaurant om hem te vragen de huur te verlagen omdat de situatie hem in financiële moeilijkheden zou brengen. De huurbaas zei hem “Je zat al in de problemen voordat de corona begon” en wilde verder niets doen.
Hij begon te voelen dat de enorme energie die hij in zijn bedrijf gestoken had nutteloos zou blijken. Want ondanks zijn financiële verliezen in de eerste twee jaar, probeerde hij steeds verder te moderniseren en verder te ontwikkelen in zijn restaurant, zijn levensdoel, waarin hij vrijwel alles zelf deed met zijn eigen handen, van schilderen tot tegels leggen en decoreren.
Hij is toen veel advertenties gaan plaatsen om in de picture te komen, een dure grap.
Hij kwam op het idee van workshops, iets dat de mensen gelijk leuk vonden. Zo leerde hij de mensen hoe ze hun maaltijden moesten koken, gaf ze recepten van hemzelf en begeleidde ze. Het idee werd erg enthousiast onthaald, maar moest helaas vanwege Corona weer stoppen.
Hij besloot mensen uit de stad als toerist naar Olst te lokken en lanceerde een initiatief voor mooie zomerdagen om mensen aan te moedigen om met de fiets naar Olst te komen en hij plaatste een bord bij de ingang van het restaurant “Kom met de fiets en je krijgt gratis een kopje koffie”
En hij plaatste een terras buiten het restaurant: “Ik vond dat op Marktplaats. Ik ging met de hulp van een vriend naar Apeldoorn, waar we het hebben gedemonteerd en hierheen verplaatst en vervolgens weer met eigen handen opgebouwd..”
Corona draait de rollen om
Ik overdrijf niet als ik zeg dat het Coronavirus mij heeft gered. Zo zie je maar weer dat je toch altijd iets positiefs kunt creëren uit negativiteit.
Met deze instelling ben ik verder gegaan tijdens Corona en ben begonnen met het bezorgen van bestellingen. Ik kocht een busje om zelf bestellingen te bezorgen. Soms hielpen vrienden me mee met hun eigen auto’s
Mijn Nederlandse vrienden hebben mij hier vreselijk goed mee geholpen, het was onmogelijk om gelijktijdig een bestelling in Raalte en Deventer te bezorgen.
Mensen in Olst zagen de bus constant rondrijden en begonnen daar met elkaar over te praten. Iedereen die ons eten proefde, vertelde anderen dat onze pizza’s, die we op klassieke wijze uit de houtoven toveren, vreselijk lekker waren. Mensen begonnen over onze heerlijke producten te praten op sociale media en zo ging de sneeuwbal rollen….
“Het was alsof de mensen uit Olst iets unieks hadden ontdekt. Iets dat ze nog niet eerder geproefd hadden”.
Sterker nog, het was gewoon een nieuwe start. De dingen zijn compleet veranderd en het begint nu echt de goede kant op te gaan. Ik ben nu weer in staat om de financiële moeilijkheden te boven te komen en het allerbelangrijkste: mijn droom begon uit te komen in Olst….
Hij heeft nu klanten uit de hele regio: Raalte, Wijhe, Deventer, Den Nul, Dalfsen enz.
Wat heeft Rijst en Zo te bieden?
Rawad vertelde me dat toen hij jong was in Irak ze een tandoor hadden, vergelijkbaar met de houtoven die hij nu heeft. Zijn moeder gebruikte hem veel en bakte daar brood in. Hij keek toe en leerde het ook. Vervolgens leerde hij Italiaans koken hier in Nederland. Met deze ervaring kon hij zijn eigen restaurant openen en mixt hij oosterse en Italiaanse gerechten op zijn kaart.
Half Italiaans en half Iraaks?
De bekende oosterse gerechten staan op het menu: hummus, tabouleh, voorgerechten. Vlees, vis en natuurlijk rijstgerechten.
Een lange lijst van verschillende soorten, inclusief wat traditioneel is uit Irak, en wat uit de Midden-Oosterse en Mediterrane keuken komt, de menukaart kan worden bekeken op deze link.
Het mooie is dat Rawad zelf de controle houdt op alles. Hij snijdt het vlees en hij bereidt alles wat met de maaltijden te maken heeft, zodat je erop kunt vertrouwen dat je uitzonderlijke kwaliteit te eten krijgt.
Je vindt er menu’s voor kinderen, waaronder kleine pizza’s en pasta.
Er zijn ook spelletjes waar kinderen mee spelen, zodat hun ouders rustig kunnen genieten van hun eten en de geweldige sfeer in het restaurant.
Rawad is ervan overtuigd om in Olst te blijven, tussen de vriendelijke mensen met geduld. “Als ik mezelf twee jaar geleden zie en ik vergelijk dat het met nu, dan zie ik hoe ontzettend geweldig de ontwikkeling was.”
Het geheim voor succes in zijn beroep is, zoals hij uitlegt een trilogie: netheid + vriendelijke omgang met de klant + uitzonderlijk eten.
Hij streeft ernaar om meer mensen naar het Olst te halen, zegt hij, “Olst is prachtig gelegen aan de IJssel, met prachtige plekken om te wandelen en te fietsen in een en prachtige natuur.”
Hij lanceerde ook een hashtag op Facebook: #Kom gezellig naar Olst.
Jan schamhartstraat 2a
8121CP Olst
Tel. 0570547168
Website
Instagram
Facebook
