“Oud-rijksbouwmeester Floris Alkemade inspireert ons College van B&W tijdens de heidagen. Grote opgaven komen op Nederland en Raalte af. Dat vergt politieke moed, gemeenschapszin en een gedeeld verlangen via verbeelding. Binnenkort is hij ook in onze gemeenteraad en organisatie.”
Een tweet van Martijn Dadema, burgemeester van Raalte. Die tweet maakte ons nieuwsgierig. Welke grote opgaven? Welke politieke moed?
Dadema: “Het was een algemene presentatie geïnspireerd op zijn essay De Toekomst van Nederland. En natuurlijk veel tijd voor gesprek.”
Maar ja, dan weet je als brave burger van Raalte, Salland, nog niks. Dus hebben we ‘De Toekomst van Nederland’ zelf maar eens gelezen. “Soms lijkt het wel dat we daar alleen maar pessimistisch naar kunnen kijken, maar dat is niet waar we mee voorruitkomen”, stelt Floris Alkemade.
Net als iedereen die er even wat langer over nadenkt komt Alkemade tot de conclusie dat het slecht gaat met de wereld, met Nederland, met het platteland en dus ook met Raalte en Salland. Hij maakt een vergelijk met Sisyphus: die verzocht de goden en verloor. Als straf moest hij de rest van zijn leven een zwaar rotsblok een berg op drukken, die uiteraard aan het eind van de dag iedere keer weer naar beneden rolde. Alkemade roemt onze technologische vooruitgang door te veronderstellen dat het ons wél gelukt is die steen boven te krijgen. Maarrrrrr: die dondert nu met razende vaart aan de andere kant van de berg weer naar beneden, daarbij alles verwoestend wat dat rotsblok maar tegenkomt.
We hebben de rots boven gekregen met behulp van, maar ook ten koste van de elementen aarde, water, lucht en vuur. Alkemade vertaalt die elementen naar burger, markt, overheid en kunst/wetenschap. De burger is de aarde, de markt is het water dat op zoek is naar balans, de overheid zweeft daar organiserend boven in de lucht. Kunsten en wetenschappen zijn het aanwakkerende vuur van verandering.
Alleen moeten we dat laatste wel heruitvinden. Als een vet varken nestelen we ons immers in een lauwwarm modderbad. “We hebben ons zelf in een systeem gemanoeuvreerd waarin alles zo perfect geregeld is tot een niveau van onvoorstelbaar comfort, dat we de hoognodige sociale verbanden in ons leven vergeten.”
Grote vraag is dus: hoe hou je dat rotsblok tegen? Hoe krijgen we de sociale verbanden terug. Hoe gaan we inzien dat we elkaar nodig hebben om dat rotsblok tegen te houden. “Om het goede te doen, moet de in zijn behoefte nooit te verzadigen mens hier zelf een rem op zetten.”
Om het wat Sallands te maken: “Ons rentmeesterschap laat nogal wat te wensen over. Steeds duidelijker wordt dat de huidige ontwikkelingen niet alleen een bedreiging vormen voor de natuur buiten ons, maar dat er een directe link is met onze eigen voedselzekerheid en toegang tot schoon drinkwater.”
Je kunt je toch haast niet voorstellen dat een conservatief populistisch college als dat van Raalte zo’n gastspreker over de vloer heeft. Dus er is hoop. Waarbij het de vraag is “of we sterk genoeg zijn in deze tijd te leven: zijn we de poppenspeler of de marionet…. Kiezen we voor blindheid en afstand nemen of voor actief ingrijpen.”
Het laat zich raden wat Alkemade aanbeveelt. En hij is er zeker van dat we nog heel veel plezier gaan beleven aan het inslaan van andere wegen: Het is tijd om ons te bekwamen in het veranderen van de richting, waarbij we in de economische rekenmodellen door moeten berekenen dat wat de ecologie aan doen een economische kostenpost is!
Alkemade voorspelt dat De Randstad als concept zijn langste tijd wel gehad heeft. Hij tekent in plaats daarvan een Midden Nederland. De oostelijke grens van dat vierkant van 100 x 125 kilometer rijkt tot aan Zwolle en Deventer. In die rechthoek wonen 10 miljoen mensen.
Als je die oppervlakte over Parijs en Londen legt, kom je op 12 en 13,5 miljoen mensen.
Dus zo druk is het hier helemaal niet… Misschien moeten we de landsgrenzen opheffen, voor een meer ruimtelijk beeld?
’t Is maar een idee hoor 😉
Intussen protesteren de boeren voor minder natuur op dezelfde dag dat klimaatactivisten meer natuur willen. In dezelfde week bericht de Wageningse Landbouwuniversiteit dat er in een boer meer dan 100 verschillende soorten bestrijdingsmiddelen zit. Wrang als je weet dat de boer actie voert ten behoeve van de rijkdom van slachterijen, veevoederbedrijven, stalinrichters en de Rabobank, terwijl juist die milieuactivisten actie voeren voor de boer…
Maar Alkemade ziet in al die protesten iets optimistisch: het is collectieve bewustwording, hopelijk de aanzet tot de revolutie waar de kunst en de wetenschap ons toe oproept!”
Benieuwd waar de lezing van Alkemade aan het Raalter college allemaal toe leidt. Hij komt ook nog eens de raad toespreken.
