Ik ben abominabel slecht in topografie, maar ik vind kaarten prachtig. Zo hangt er een afspreekkaart op mijn kamer waarin de landen af kan strepen waar ik geweest ben. Bij een antiquair loop ik vaak even naar binnen om de globes te bekijken. En ik kan zo maar een uur turen op Maps als ik de Noordzeeroute wil fietsen om te kijken hoe dicht je overal langs de Noordzeekust bij de zee kunt komen. (Wat een hoop Waddeneilanden hebben de Duitsers!)
Henk van Houtum publiceerde Free the Map, een boek dat je een heel andere kijk op kaarten geeft. Ik zag hem spreken op een avond van De Facto in MIMIK in Deventer en was onder de indruk. Kaarten – is zijn stelling – vertellen maar een deel van de werkelijkheid en zijn eigenlijk ook misleidend. Zo zien wij vanuit het westen onszelf als het centrum van de wereld. Een kaart begint altijd bij ons in het centrum. En positioneert andere landen dus altijd buiten het centrum.
Dus toen ik de ‘atlas van de verrassende 40 kaarten waarmee je de wereld anders gaat zien’ voorbij zag komen, kon ik niet anders dan hem aandachtig bestuderen.
Alastair Bonnett laat je anders naar kaarten kijken en laat je via kaarten anders naar je omgeving kijken.
- Zo is een kaart opgenomen van veilige plekken voor vrouwen om in het donken buiten te lopen in de stad New York. Groen is veilig, rood is gevaar. De kleurenpatronen op die kaart zeggen veel over de stad.
- Een kaart van het spoorwegennet van China laat je zien waar de meeste Chinezen wonen, maar geeft ook bloot dat het westen hopeloos achterloopt met haar spoorwegennet. China heeft tal van lijnen waar de trein harder dan 300 gaat. En één lijn loopt richting ons, naar Duitsland, dagelijks. Voor onderdelen van auto’s.
- Een en dezelfde kaart maar toch anders: de kaart van Kasjmir ziet er voor Google-gebruikers in India anders uit dan in de rest van de wereld!
- Misschien wel de mooiste kaart is die van een paar sparren op een veld en de ondergrondse verbinding die die hebben vanwege het mycelium.
Bij ieder kaart krijg je uitgebreide achtergrondinformatie over waarom en hoe bijzonder de kaart is. Opvallend is de diepgaande deskundigheid die Bonnett ten aanzien van iedere kaart heeft. De lezer wordt daardoor veertig keer mee genomen om via kaarten op andere manieren naar de wereld te kijken.
