De provincie Overijssel schort tijdelijk de mogelijkheid voor extern salderen op. Om de zekerheid van vergunningen voor ondernemers in Overijssel zo groot mogelijk te houden is een aanvullende onderbouwing voor extern salderen noodzakelijk. Die noodzaak komt voort uit recente uitspraken van de Raad van State. De aanvullende onderbouwing moet juridisch aangetoond kunnen worden dat extern salderen benut kan worden om de stikstofruimte van een beëindigde bedrijfsactiviteit te gebruiken voor andere vergunningsverlening.
In Overijssel liggen de meeste Natura2000 gebieden van Nederland. Om die natuur te beschermen werkt de provincie samen met natuurorganisaties, LTO, grondeigenaren, boeren, waterschappen en gemeenten al geruime tijd aan een omvangrijk pakket aan natuurmaatregelen dat in combinatie met stikstofreductiemaatregelen van het Rijk en de provincie moet zorgen voor versterking van de kwetsbare natuur in de beschermde N2000-gebieden.
Op 24 november 2021 deed de Raad van State uitspraak in een zaak over een tweetal plannen. (Uitspraak 201606653/2/R2 – Raad van State). De beoogde plannen voor het aanpassen van de infrastructuur leiden tot extra stikstofdepositie (stikstofneerslag) op al overbelaste Natura 2000- gebieden. Om deze effecten te compenseren wordt in deze zaken extern gesaldeerd. Op dat onderdeel gaf de Raad van State een oordeel over de onderbouwing.
In de uitspraak komt de Raad van State tot het oordeel dat alleen het tegen elkaar wegstrepen van stikstofdepositie op overbelaste gebieden (extern salderen) niet meer voldoende is. De Raad van State vindt ook dat gemotiveerd en inzichtelijk moet worden gemaakt met welke andere maatregelen een daling van de stikstofdepositie gerealiseerd wordt voor het betreffende Natura 2000-gebied. Deze daling van stikstofdepositie moet bijdragen aan het uiteindelijk bereiken van de natuurdoelen, te weten het keren van de achteruitgang van de natuur en het werken aan een gunstige staat van instandhouding van kwetsbare flora en fauna.
De provincie Overijssel heeft deze uitspraak beoordeeld in het licht van de situatie in Overijssel met 21 stikstofgevoelige Natura2000-gebieden. Een deel daarvan is heel erg gevoelig voor stikstofdepositie en de beoogde maatregelen waar op dit moment al aan gewerkt wordt. De provincie Overijssel hanteerde tot voor kort het geldende kader uit jurisprudentie voor extern salderen: vergunningverlening is toegestaan als door middel van compenserende maatregelen (extern salderen) de stikstofdepositie niet toeneemt. Dat wil zeggen dat de extra depositie door aanleg van een weg, de realisatie een nieuw bedrijventerrein of de bouw van een stal gecompenseerd wordt door op een andere plaats de stikstofemissie te verminderen en dat ook vast te leggen in een vergunning. Sinds de uitspraak van de Raad van State blijkt dit in Overijssel niet meer voldoende. Daarom heeft het College van Gedeputeerde Staten van Overijssel besloten om een nadere onderbouwing voor extern salderen op te stellen, zodat juridisch houdbare vergunningen kunnen worden verleend.
De onderbouwing gaat onder meer in op de bronmaatregelen die het Rijk neemt en de maatregelen van de provincie voor natuurherstel. Deze onderbouwing geldt specifiek voor Overijssel, aangezien provincies onderling sterk van elkaar verschillen op gebied van stikstofbelasting, de aanwezige natuur, de getroffen maatregelen en de staat van natuur. Tot de onderbouwing is afgerond, wordt vergunningverlening op basis van extern salderen opgeschort in Overijssel.
