Het Statenvoorstel Nieuwe Energie Overijssel verklaart dat Overijssel wordt overgeschakeld van het gebruik van fossiele brandstoffen naar energiebronnen die minder of niet schadelijk zijn voor het milieu. Deze oplossingen moeten ook in de toekomst afdoende zijn. De overgang moet snel genoeg verlopen en betaalbaar zijn.
De provincie heeft een belangrijke rol in de omslag naar een nieuw energiesysteem. Zowel als het gaat om opwek van duurzame energie, de infrastructuur die daar voor nodig is, maar ook als het gaat om energiegebruik. Voor dat laatste worden bijvoorbeeld verschillende teams ingezet die bedrijven, scholen, verenigingen en anderen helpen om energie te besparen, en subsidies gegeven. Zo kunnen steeds meer panden worden geïsoleerd en steeds meer bedrijven slimme aanpassingen doen aan de manier waarop productieprocessen werken. Gedurende de looptijd van het programma zijn op deze manier al honderden initiatieven gesteund en van de grond gekomen.
Netcongestie
De provincie zet ook fors in op de problemen rond overbelasting op het elektriciteitsnet. Bijvoorbeeld door te werken aan een prioritering van investeringen in het netwerk. Vast staat dat niet alles kan: veel bedrijven bijvoorbeeld zullen de komende jaren moeten wachten op een grotere aansluiting. Uitbreidingen van het net op plekken die het meest cruciaal zijn, krijgen daarom meer prioriteit. Er wordt ook gekeken naar wat wél kan. Zo worden bedrijven en bedrijventerreinen geholpen bij het opzetten van slimme samenwerkingen of zogenaamde Smart Energy Hubs. Door energieverbruik op elkaar af te stemmen, en bijvoorbeeld niet op hetzelfde moment heel veel energie te vragen, ontstaat vaak nog ruimte op het net.
Meer dan wind
Als het gaat om opwek van duurzame energie gaat het over veel meer dan windenergie alleen. Zo ligt er bijvoorbeeld een stevige doelstelling om 50% van de mest uit de landbouw te gaan vergisten en daar groen gas van te maken. Dat staat gelijk aan de gasvraag van zo’n één vijfde van alle woningen in de provincie en helpt boeren om hun bedrijf te verduurzamen.
Tot 2030
Op dit moment wordt onderzocht of kernenergie na 2030 kan bijdragen aan onze steeds stijgende vraag naar energie. In de periode tot 2030 zetten we in op technieken die nu beschikbaar zijn. Alleen dan kunnen doelen behaald worden, zo stelt het voorstel. Het gebeurt dus allebei: nu inzetten op wat voor handen is en nu voor de periode na 2030 grondig onderzoek doen naar de mogelijkheden van kernenergie. Het vraagstuk past bij de ontwikkeling van een energievisie. Daarin moet duidelijk worden hoe de vraag naar energie zich in Overijssel zal ontwikkelen en op welke manier we in die vraag gaan voorziet. Denk aan de rol van waterstof en waar leidingen voor waterstof komen en waar
Moties en amendementen in de Statenvergadering
Het Statenvoorstel stond als zesde punt op de agenda van de Provinciale Statenvergadering. Verschillende Statenfracties kondigden in aanloop naar de Statenvergadering moties en amendementen aan. Moties zijn verzoeken van PS aan GS om iets te doen of na te laten. Een amendement vraagt om aanpassing van het investeringsvoorstel. Vooraf aangekondigde moties en amendementen kunnen door Statenleden tussentijds worden ingetrokken. Bijvoorbeeld omdat de gedeputeerde een toezegging doet, daaronder verstaan we een belofte om iets te doen of na te laten. Zo’n belofte kan een motie of amendement overbodig maken. Hieronder staan de vooraf aangekondigde ingebrachte moties en amendementen.
Amendementen:
• PVV, JA21 en FVD: Nieuwe Energie. Het amendement wil dat het Statenvoorstel de toelichting op ‘Energiebronnen’ wijzigt in: We stimuleren nieuwe energie. Dit gaat om zowel elektriciteit, gas als warmte. Daarbij zetten we in op technieken die nu al beschikbaar zijn en bereiden we ons voor op technieken die nog in ontwikkeling zijn. Wij sluiten geen energiebronnen uit.
• BBB en CDA: Investeringsregeling kleinschalige mestvergisting. Het amendement wil dat dat wanneer het budget te laag is, en er nog mestvergisters om ondersteuning vragen, Gedeputeerde Staten een extra investeringsvoorstel zal voorleggen aan Provinciale Staten.
Moties:
• SGP, VVD en BBB: Betrekken georganiseerd bedrijfsleven. Met genoemde ondernemersverenigingen en brancheorganisaties in Overijssel in gesprek te gaan en bij de verdere invulling van de programma’s hun achterban te betrekken en te investeren in de uitvoeringskracht bij de georganiseerde bedrijven(terreinen).
Toezeggingen en intrekkingen
In de eerste termijn van het debat in de Provinciale Statenvergadering bespraken de Statenleden de voorgestelde amendementen en vroegen gedeputeerde Tijs de Bree om een toelichting op het Statenvoorstel. Zo vroegen Statenleden bijvoorbeeld door op mestvergisting. De Bree hield de Statenleden voor dat mestvergisting een belangrijk onderdeel is, maar benadrukte hij dat het hele palet van energiebronnen nodig is.
Stemmen en stemverklaringen
Statenleden stemmen aan het eind van de Statenvergadering over Statenvoorstellen en dus ook over dit investeringsvoorstel. Allereerst werd er gestemd over de amendementen en de moties. Deze worden aangenomen als een meerderheid van de Statenleden deze steunt. Onder een meerderheid wordt verstaan de helft + 1 van de aanwezige 46 Statenleden. Één Statenlid was afwezig. Zie hieronder de uitslag:
Amendementen:
• PVV, JA21 en FVD: Nieuwe Energie.
Verworpen met 5 stemmen voor en 41 stemmen tegen.
• BBB en CDA: Investeringsregeling kleinschalige mestvergisting
Aangenomen met 26 stemmen voor en 20 stemmen tegen.
Moties:
• SGP, VVD en BBB: Betrekken georganiseerd bedrijfsleven.
Aangenomen met 44 stemmen voor en 2 stemmen tegen.
Nadat duidelijk werd hoe er over de moties en amendementen is gestemd, brachten PS het gehele investeringsvoorstel met inachtname van de aangenomen moties en amendementen in stemming. Uiteindelijk is het Statenvoorstel Nieuwe Energie aangenomen met 43 stemmen voor en 03 stemmen tegen.
Over Provinciale Staten
Provinciale Staten zijn de volksvertegenwoordigers van Overijssel en vormen het algemeen bestuur van de provincie. Statenleden worden elke vier jaar door de inwoners van Overijssel gekozen. Na de verkiezingen wijzen zij Gedeputeerde Staten (GS) aan die het dagelijks bestuur vormen van Overijssel. PS bepalen het beleid van de provincie op hoofdlijnen en controleren of GS het vastgestelde beleid goed uitvoeren. Overijssel heeft 47 Statenleden die verdeeld zijn over 14 partijen. Voorzitter van de Statenvergadering is de commissaris van de Koning Andries Heidema.
