De provincie Overijssel heeft een gedetailleerd onderzoek laten doen naar koopgedrag in de provincie. Daaruit blijkt een steeds sterker wordende trend om met name niet- dagelijkse boodschappen online te doen. Zo namen de aankopen van bij voorbeeld mode, versterkt door corona, via het internet toe van 26% in 2015 naar 41% in 2020.
Door Kees Huls
Veranderend koopgedrag
Door alle corona beperkingen voor de fysieke middenstanders nam het internet winkelen, dat toch al aan een opmars bezig was, verder toe. Ook koopt de consument meer in eigen woonplaats en is minder geneigd naar de grotere steden te gaan.
Afname aantal winkels
In Oost- Nederland neemt het aantal winkels gestaag af maar het aantal horeca-, cultuur- en ontspanningspunten toe. Het winkelen alleen voor ontspanning ziet men eigenlijk alleen maar in de echt grote steden. Hoe dichter naar de grens, hoe meer bezoekers uit Duitsland. Ook weer een argument voor de opwaardering van de N35, zodat deze bezoekers ook verder landinwaarts kunnen shoppen en uitstapjes maken. Meer Duitsers komen naar Nederland dan er Nederlanders in Duitsland kopen.
Regio Zwolle
Zwolle is de bovenregionale trekker voor een regio die zich sterk met deze stad verbonden voelt, maar helaas ook hier een dalende trend. De centra van Zwolle en vergelijkbare steden die voor corona goed presteerden zijn nu het hardst geraakt. De consumenten zijn nu meer geneigd naar kleinere (wijk)centra dichter bij huis te gaan, zeker voor de dagelijkse boodschappen. Vooral de kledingzaken en de horeca hebben vreselijk te lijden van de pandemie.
Corona groeiers
Bouwmarkten, tuincentra en meubelzaken hebben een grote groei doorgemaakt, net als de winkels voor eerste levensbehoeften. Vaak nam hun online verkoop enorm toe.
De toekomst wordt bepaald door ons, de consumenten
Wanneer het internetkopen bij grote webshops zal blijven toenemen geeft dat een treurig toekomstbeeld voor onze stads- en dorpscentra en zal de winkelleegstand nog verder toenemen. Wanneer onze winkelcentra steeds leger worden zullen er minder bezoekers komen, wat weer zijn weerslag zal hebben op het bezoek aan horeca- en culturele instellingen zodat ook zij in een neerwaartse spiraal komen.
Socialer worden
Als de samenleving weer normaal is zullen wij weer meer onze sociale verantwoording moeten tonen aan onze lokale ondernemers. Tenminste als we niet willen dat onze winkels en horeca, dus onze woonplaatsen, doodbloeden. Mensen denken vaak dat lokale ondernemers duurder zijn, maar dat is meestal niet het geval. En een goede aflevering, goede garantie en ruilmogelijkheden krijg je er gratis bij. Mocht je iets op internet goedkoper vinden, print het dan uit en neem het mee naar je echte winkel. Meestal kom je er dan wel uit.
Voordelen van internet kopen
Gemakkelijk om je te oriënteren en informatie op te halen. (Maar ga daarmee vervolgens naar je plaatselijke handelaar!) Als ik bijvoorbeeld een niet in de top 10 staand boek wil hebben, zoek ik op het internet het ISBN nummer op en bestel het lokaal. Dat bespaart de winkelier weer een boel gezoek. Verder hoef je je huis niet uit om te gaan shoppen, maar of dat nu zo leuk is? En natuurlijk is er niets op tegen bij lokale zaken via internet te bestellen en te laten bezorgen.
Nadelen van internet kopen
We moeten een onderscheid maken tussen bedrijven die helemaal niets aan onze economie bijdragen zoals bijvoorbeeld AliExpress en Amazon, waarvoor het heel reëel zou zijn hen zwaar te belasten. Verder de Europese aanbieders zoals BolCom, Zalando, CoolBlue en Wehkamp, die wel bijdragen aan onze economie, alhoewel ze waarschijnlijk wel allerlei constructies zullen hebben laten uitvogelen op de Zuidas in Amsterdam om niet veel belasting te betalen. Verder zijn deze enorme webshops natuurlijk ook maar gewone handelaren die echter door hun grootte hun leveranciers veel meer zullen uitknijpen dan de ondernemers bij je om de hoek, wat een negatieve invloed op de economie heeft. Het gemak van thuisbezorgen vind ik nogal tegenvallen omdat je vaak uren thuis moet wachten op een bezorger en dat schijnt ook nogal eens mis te gaan. Verder schijnt ruilen, terugsturen en garantie voor veel problemen en frustratie te zorgen.
Distributie van internetbestellingen
De distributie van al deze bestellingen is naar mijn mening een nationale ramp. Zonder enige coördinatie rijden allerlei koeriersdiensten kriskras door onze wijken in walmende diesels. Meestal bereden door zwaar onderbetaalde en overbelaste ZZPers die vaak iets aan hun benen lijken te hebben, omdat ze hun wagen overal pardoes en bij voorkeur met draaiende motor neerzetten. Op mijn doodlopend woonerf met 30 huizen, zie ik alle koeriersnamen bijna dagelijks voorbij komen tussen de spelende kindertjes.
De moraal van het verhaal
Johan Cruyff zei het al: “Elk nadeel hep zijn voordeel.” Als eerstdaags de corona ellende afgelopen is gaan wij verder met normaal leven en hebben wij onze plaatselijke winkeliers en horecamensen veel meer leren waarderen. Wij hebben de naoberplicht om deze mensen er doorheen te slepen en hen ook in de toekomst een goed bestaan te verzekeren. De moeilijke tijd heeft ons geleerd weer meer oog voor kleine leuke dingen te hebben en die onszelf te gunnen. Dus laat de kiloknallende supermarkten, die toch eigenlijk alleen maar groot geworden kruideniers zijn wat meer links liggen voor versproducten en verwen je met in vakman/vrouwschap gemaakte producten als brood, vlees, groenten, zuivel, bloemen enz. en vergeet daarbij ook de boerderijwinkels niet.
Wij willen binnenkort toch niet gaan “stappen” in centra die totaal uitgestorven zijn, waar vrijwel alles leeg staat. Terug naar de menselijke maat!
