Deventerse Jorie Horsthuis is betrokken bij het digitale platform DeFactoBorders. Vanuit dat platform worden thema-avonden georganiseerd in Amsterdam. Maar nu dus ook in Deventer. We waren er de eerste keer bij. Gisteren was een tweede grensavond. Zelfde formule, andere grensgasten.
De formule is fantastisch: rond het thema grenzen kun je boeken bespreken, muziek op het podium krijgen, postzegels en vlaggen analyseren, leuke weetjes in een quiz stoppen. Als je ‘grenzen’ dan terugbrengt tot ‘niet erkende staten en vreemde grenzen’ wordt dat allemaal nog leuker, maar ben je heus na een of twee avonden niet uitgepraat. DeFactoBorders zorgt er juist voor dat er steeds meer te praten valt. Want als je door blijft zoeken kom je steeds gekkere dingen tegen.
Moresnet
Daar kwam ook Philip Dröge achter toen hij na een succesvol boek een vrije kans-kaart kreeg van zijn uitgever. Hij is toen een boek gaan maken over het verdwenen land Moresnet, een driehoekje tussen Vaals, Luik en Aken, wat van het drielandenpunt eigenlijk een vierlandenpunt maakte. Tegen alle verwachtingen in werd dat een bestseller. Mensen vinden grenzen sowieso al wonderlijk, als je dan ook nog wonderlijke grenzen weet te vinden… dat slaat aan!
Omdat Duitsland en Nederland (België bestond toen nog niet) elkaar de zinkmijn in die driehoek niet gunde, is er een zelfstandig land van gemaakt. Met minder dan 300 inwoners was de burgemeester ineens staatshoofd en de veldwachter generaal van het leger.
De IJssel als onze landsgrens
Michael Rhebergen uit Deventer is documentairefotograaf. Hij pakt een thema bij de kop en vertelt zijn verhaal met foto’s. Dat leidde tot het boek over onze landsgrenzen als de zeespiegel acht meter zou stijgen. Het blijkt dat de IJssel dan de grens is… Tja, dan kun je niet ontbreken op een avond over grenzen in MIMIK dat aan de IJssel ligt. Rhebergen is de IJssel langsgegaan op zoek naar mooie verhalen met bijpassende foto’s. Of misschien wel andersom: op zoek naar mooie foto’s met bijpassende verhalen. Dan kom je in het IJsselmuseumpje van Louis terecht, in de Boskamp. Dan krijg je verhalen over de Zuiderzee die het hier vroeger ook al onder water liet lopen. En nuchtere Sallanders aan het woord die zeggen dat hoog en laag water van alle tijden is. Maar ook de vraag of je de dijken wil blijven ophogen om in het westen droge voeten te houden, misschien over grensverlegging in gesprek moeten met Duitsland, of dat we toch maar eens met over onze invloed over het klimaat moeten gaan nadenken. ‘De nieuwe kust’ heet het boek dat Rhebergen er over maakte.
Koerdische muziek
Grensoverschrijdende muziek werd verzorgd door Emrah Ogustürk en Caner Ulucan, Sallandse Koerden, van een volk dus zonder een officieel eigen land. Koerdistan is ‘een regio’ op grond van Turkije, Syrië, Armenië, Iran, Irak. Dus een zelfstandig Koerdistan, of dat er ooit van gaat komen? Een zelfstandige cultuur hebben ze wel! Met eigen muziek.