Op 12 april 1945, toen Heino net bevrijd was en de Canadezen hun bevrijdingstocht richting Zwolle voortzetten, werd net buiten de bebouwde kom van Heino een Canadese tank getroffen door een Duitse pantservuist. 4 inzittenden werden op slag gedood en een 5e wist zwaar gewond uit de tank te komen. Hij werd in de nabijgelegen woning van de familie Jonkman door de vrouw des huizes opgevangen en verbonden.
Gedenkteken
De toen nog niet geboren bekende Heinoër Flip Jonkman raakte later geïntrigeerd door dit voorval en is alles gaan onderzoeken. Hij wist met dorpsgenoot Rein Meindersma de enig overlevende, Blair Cameron, op te sporen, die in 1996 naar Heino kwam met zijn familie. Flip richtte toen een houten kruis op als gedenkteken voor de bevrijders.
Monument
Toen is Flip ook gelijk begonnen om een “echt” monument aan de Zwolseweg te krijgen voor deze gevallenen. Dit was een bijna hopeloze zaak gezien allerlei regeltjes die er voor gelden. Na 21 jaar lukte het terriër Flip toch om toestemming te verkrijgen van de gemeente Raalte om een monument te plaatsen. Hij heeft dat toen zelf laten maken (met een heel klein beetje financiële steun van een paar bekenden) en in maart vorig jaar laten plaatsen,met de bedoeling dit te onthullen op 12 april. Alles was geregeld opdat de onthulling door burgemeester Martijn Dadema die dag zou kunnen plaatsvinden in aanwezigheid van Canadezen, mensen van de Canadese ambassade, vrienden en bekenden.
Kink in de kabel
Helaas brak er toen iets uit, waardoor alles afgeblazen moest worden. Het plan was om de onthulling dan maar een jaar uit te stellen, maar ook dat bleek niet mogelijk. IJs en corona dienende zal de onthulling nu op 11 november aanstaande plaats vinden om 11.02 uur. Dit is Rememberance Day in Canada, waarbij alle oorlogsslachtoffers om 11.00 met 2 minuten stilte herdacht worden. Een zeer gepast moment voor de onthulling.
Bevrijdingsdag
Vandaag was het dus 76 jaar geleden dat Heino bevrijd werd. Er was in 1945 geen feeststemming omdat er toen nog 66 mannen door de Duitsers gegijzeld waren in Zwolle, die pas de 14e terugkwamen en door het ongeluk met de Canadese tank. Toch werd er vandaag in Heino gevlagd met opvallend veel Canadese vlaggen. Ook bij het monument werden door Flip Canadese vlaggen opgehangen en grote foto’s van de slachtoffers bij het monument geplaatst.
