Midas Dekkers: Een Sallander steekt zijn hand nog uit op de fiets

“Salland is pretentieloos, er heerst hier een heerlijke nietserigheid. Dit is het land waar mensen de hand nog uitsteken als ze willen afslaan op de fiets. We vertrouwen elkaar hier, je hoeft niet voortdurend achterdochtig te zijn.” Aan het woord Midas Dekkers. Uit Heino. Over zijn biologische kijk op rassen, schreef hij het boek ‘Wat loopt daar‘. Wat vindt hij van het Sallandse ras?

Die vraag op zich is al ingewikkeld. Want een ras, wat is dat? In de biologie heeft ‘ras’ een andere definitie dan in de antropologie. Politiek of juridisch gezien ligt dat nog weer anders. Geert Wilders werd veroordeeld wegens racisme omdat hij met zijn minder-minder-minder-opmerking inwoners van het land Marokko wegzette.

De mens kent als zoogdier meerdere rassen

De mens, de homo sapiens, behoort tot het dierenrijk, de stam gewervelden, de klasse zoogdieren, de orde primaten en de familie mensachtigen. Daar waar je voor een paard, een koe of een appel nog weer verder onderverdeelt in rassen, is dat bij de mens een twijfelachtige bezigheid. Het leidt tot racisme als je de mens onderverdeelt in uiterlijke, en dien ten gevolge andere kenmerken. Volgens Wikipedia spreken we daarom biologisch gezien naar hedendaagse wetenschappelijke inzichten binnen de soort homo sapiens niet meer van rassen. Maar Midas Dekkers heeft een andere biologische kijk, schrijft hij ook in ‘Wat loopt daar’, dus durven we hem de vraag wel voor te leggen of hij in de drie jaar dat hij nu in Heino woont ook het Sallandse ras wat beter kan duiden.

Een bibiotheekbioloog

“Ach, ik ben eigenlijk maar een bioloog op basis van boekenwijsheid, ik heb meer in bibliotheken gezeten. Nu ik met pensioen ben wil ik wel eens zien hoe het er echt uitziet. Ik woonde mijn hele jeugd op het Muntplein, hartje Amsterdam. Aan de andere kant van de Prinsengracht begon het wilde westen voor ons gevoel.” De Prinsengracht over, de bibliotheek uit, om zich heen kijken in Salland. “Vooral kijken naar wantsen. Dat is mijn specialisme. Mijn lief is meer van de bloemen en de planten. Ik kijk blij en tevreden naar hoe die kaalgevreten worden door wantsen. De plantjes in onze tuin komen trouwens gewoon uit de bermen hier in de buurt. We gaan ervanuit dat die hier thuishoren, dan doen ze het het best, wat voor de wantsen ook wel prettig is 😉

Je komt hier geen Amsterdammers tegen

Salland is een bewuste keus geweest. Of eigenlijk: het pakketje aan voorwaarden leidde naar hier. “Als je uit de stad weg gaat, wil je niet naar het platteland waar ook die stedelingen naar toe gaan met hun huifkarren en die mountainbikefietsen. Helemaal zonder lukt nooit, maar hier is het er weinig en ik hoop dat dat zo blijft. Je komt hier in elk geval weinig Amsterdammers tegen. Als ik zeg dat ik in Salland ben gaan wonen, dan weet daar echt niemand waar dat ligt. Dus de recreatiemogelijkheden die hier zijn, en die zijn er veel, heb je toch min of meer voor jezelf. Ik wandel graag en de omgeving is mooi. En intussen zijn de meeste mensen hier vooral toch gewoon lekker een beetje bezig.
Dat geldt wel voor meer plekken in Nederland. Maar een andere voorwaarde was dat er een station in de buurt is, zodat ik met het openbaar vervoer kan. Wie kan nou zeggen dat hij zeshonderd meter van het station woont, maar midden op het platteland en over een zandweg naar huis wandelt?”

Ik ben geen activist meer

Je kunt de rust buiten de randstad opzoeken, je kunt ook actief de randstad proberen rustiger te krijgen?
“Ik ben geen activist meer. Vroeger wel, toen bestelden we de gasmaskers per dozijn om met de milieubeweging de straat op te gaan. We waren actief in het westelijk havengebied, Amsterdam wilde wat Rotterdam ook had, petrochemische industrie. De Franse zwavelkoolstoffabriek Progil zou er als eerste komen, de infrastructuur hadden ze er al voor klaar. Maar wij hebben dat tegen weten te houden. Een smerige industrie ten westen van je stad. De boeren van hier weten heel goed dat je de mestvaalt nooit aan de westkant van je huis moet maken, dan heb je altijd de wind en dus de stank jouw kant op. Dat westelijk havengebied is jaren ongerept blijven liggen, het werd een natuurgebied waar ik als bioloog blij van werd.

De aarde redden voor kinderen die voor drie kwartjes naar Barcelona vliegen?

Ik wil nog wel hier en daar graag een beetje zeuren, maar dat activisme van toen, doe ik niet meer, ook al hadden we daar best plezier in. Nu is de volgende generatie aan zet. Waar hebben we die anders eigenlijk voor? Ik ben het trouwens helemaal niet eens met die uitspraken van dat we de aarde moeten redden voor de volgende generatie. We hebben de aarde te leen ja, en daar heeft onze generatie zich ook altijd keurig naar gedragen. Maar de generatie na ons heeft het verkloot en die roept nu dat we de aarde moeten redden voor onze kinderen. Die kinderen vliegen zelf voor drie kwartjes naar Barcelona om daar in een café een biertje te gaan drinken! Gelul dus dat we de aarde voor hen moeten redden. Alsof zij de wereld netjes achterlaten. Ze ruimen hun eigen kamer nog niet op.

Geen kindjes meer krijgen is veel beter. Maar ik zie dan dat mensen er nog vrolijk een vierde kindje uitfloepen. Ik zou de gordijnen dicht doen en me schamen. Maar daar wordt zelfs feest om gevierd! De directeur van de Milieu Beweging: drie kinderen! Ach, ik weet ook wel dat die kindjes meestal niet gemaakt worden op de meest verstandige momenten. Gezellig avond, wijntje erbij, dan wordt er vaak niet zo heel goed meer nagedacht. Maar toch.

Ik geef wel eens praatjes op scholen en dan kom ik in de lerarenkamer, daar word je niet vrolijk van. De helft van de leerkrachten is overwerkt, wat ze daar kinderen toch aandoen. Gelukkig heb je er ook altijd profs tussen zitten die voor het vak gemaakt zijn. Maar vijftig procent is gewoon ongeschikt voor dat vak. Dat geldt trouwens ook voor die kinderen…

Weet je dat je in de jaren 70 nog een actief beleid had tegen grote gezinnen? Dat stond in die tijd in het regeerakkoord opgenomen… Ik kan de zon ook wel in het water zien schijnen hoor, in die tijd hebben ze ook de pil uitgevonden. Een zegen tegen grote gezinnen, een zegen voor vrouwen en een mooie manier om kinderen te plannen voor een verjaardag op een geschikt moment.

Maar wat is nou dat Sallandse ras?

Maar we waren gekomen voor een duiding wat nu eigenlijk het Sallandse ras is. Dat is nog een ingewikkeld verhaal. Want Midas schrijft in zijn boek ‘Wat loopt daar’ dat er nergens op de wereld meer een zuiver ras te vinden is. Altijd is het wel vermengd. Maar je hebt wel kans toch zo maar weer een basistype terug te krijgen. “De denkfout is dat als je rood en wit kruist, dat je dan altijd roze krijgt. Rood en wit kunnen daar ook gerust wel weer uit voortkomen. Het lukt niet flaporen uit te roeien door die er tussenuit te halen. Er zullen altijd weer flaporen kunnen voortkomen uit ouders die dat beiden niet hebben. Alleen met roodharigen zou dat wel lukken. Rood is altijd recessief. Je hebt dus wel twee roden nodig voor een rode. Dat zijn voor mij trouwens de allermooisten: echt rode meiden!”

Uiterlijke kenmerken, maar we zijn op zoek naar andere dingen, geestelijke eigenschappen die Sallanders anders maken. Dat de zoon van Andre Hazes ook niet kan zingen, of Maxima toch best een aardig mens is geworden ondanks haar vader, leggen we Midas voor. Maar die vergelijkingen laat hij aan zich voorbijgaan, want dit verhaal wordt wel gepubliceerd natuurlijk. “Ach, ik wandel graag en veel in het bos, op een gegeven moment ken je die wortel waar je iedere keer over struikelt, dus dat overkomt me niet meer. Een ezel stoot zich in het gemeen niet twee keer aan dezelfde steen.”

Heerlijke Sallande nietserigheid

“Maar er zijn wel verschillen hoor, tussen hier en Amsterdam. Als ik de IJssel over ben, valt er al iets van onrust van me af. En als ik van de Amsterdamse trein naar Zwolle overstap in het treintje naar Heino is dat verschil nog groter. Als ik in Heino uitstap trekt de rust helemaal mijn lijf en geest in. Dan kom ik in de streek van Nederland waar een fietser zijn hand nog uitsteekt als die af wil slaan. Salland is pretentieloos, er heerst een heerlijke nietserigheid.
In Amsterdam kun je feitelijk niemand vertrouwen, dat wordt een soort van grondhouding en dan moet je dus, zonder dat je dat de hele tijd bewust doet, wel de hele tijd waakzaam zijn.

In Amsterdam zeggen we ‘je hebt Amsterdammers en je hebt boeren 😉 Hier ben ik tussen de Sallandse boeren. Die uit het zuiden, die worden erger bevonden, ik denk door dat carnaval. Het oosten heeft status gekregen door Finkers. En in het noorden zijn ze verstandelijk, dat vinden we ook wel oké.

Toen ik hier nog maar net woonde had ik in Zwolle het studententreintje genomen dus stond ik in een overvolle coupé midden tussen jongeren. Mij mankeert verder niks aan de benen, en het is maar zo’n klein stukkie, dus helemaal goed. Zat er een prachtig mooie blonde in de coupé. En ik keek daar iets te lang naar, dat vond ik zelf ook. Doet die mooie meid haar mond open en geheel naar wat ik in Amsterdam gewend ben dacht ik te horen te krijgen waar die vuile viezerik naar zat te kijken. Vroeg ze of ik misschien wou zitten.

Kijk dat is nou Salland. Heerlijk positief staan jullie hier in het leven, ontspannen mensen, aardig, vriendelijk en niet achterdochtig. Bevrijdend.”