Ergens in een natuurblad lees ik een artikel over zandwegen in Nederland met de kop: ode aan de aloude plaaggeest van zand. Dat doet mij denken aan de fietstochtjes die ik regelmatig maak in ons mooie Salland. Zandweggetjes… sowieso vind ik ze veel mooier dan die geasfalteerde fietspaden. Bij het uitstippelen van een route via knooppunten is het een sport om zandwegen daarin op te nemen. Maar mooi wil niet zeggen dat ik er áltijd van geniet eerlijk gezegd.
De ene keer fiets ik vrolijk over een glad stevig zandpad en bewonder de prachtige natuur om me heen. Maar een andere keer moet ik van de fiets af en het stalen ros hele stukken duwen door het mulle zand terwijl het zweet van mijn hoofd gutst. En als er ook nog een auto langs komt stuiven die me hult in een grote stofwolk en het zand tussen mijn tanden knarst, is het even niet zo idyllisch meer. Of wanneer het flink geregend heeft en er plassen staan waarvan je niet kunt inschatten hoe diep die zijn en je dan moet gokken of je er dóórheen kunt of er beter ómheen kunt gaan … Dat je wielen dreigen weg te slippen doordat een boer met een tractor diepen geulen heeft uit gesleten in het pad…In de winter met sneeuwval en daarna de dooi erover dan is er soms bijna geen doorkomen aan…Maar toch….
Vroeger waren er heel veel van die wegen, vaak karrensporen. Paden die naar een kerk liepen of van een boerderij naar landerijen. Paden door bossen en natuurgebieden, van dorp naar dorp en handelsroutes. Het waren vaak kronkelige wegen want wanneer ze uitgesleten waren en de karren er niet meer door konden maakte men er omheen gewoon een nieuw spoor. Heel veel van die paden zijn in de loop van de jaren geasfalteerd en door ruilverkavelingen ontstonden er nieuwe rechte, geplaveide en geasfalteerde wegen. Mensen en plaatsen zijn daardoor veel beter bereikbaar geworden maar de pittoreske landelijke uitstraling is wel op veel plekken verdwenen.
Gelukkig zijn er hier en daar nog van die zandwegen en ondanks het ongemak soms zou ik ze zeker niet willen missen. Op een zandpad kom je fietsers en wandelaars tegen. Hier gaat het niet snel, is het nooit zo druk, heb je de ruimte en rust. Soms kruist een dier je pad en is het genieten geblazen! Dus kan ik me helemaal vinden in de kop van deze column: ode aan de zandweg!
