De telefoon gaat: “Ga je mee naar het bos ijshaar zoeken?” Het is mijn zwager. Hij is net als ik een natuurliefhebber die er graag met zijn camera op uit trekt. Het heeft vannacht een paar graden gevroren na vele sombere en natte regendagen. En wanneer je dan het bos opzoekt kun je een zeldzaam natuurverschijnsel tegenkomen: ijshaar! Ik heb er wel over gehoord en er al eens foto’s van gezien maar dat nog nooit met eigen ogen aanschouwd dus maak ik meteen de fototas in orde.
We moeten naar een bos waar beuken en eiken staan en waar het een beetje rommelig is. Dat wil zeggen waar we dood hout kunnen vinden. IJshaar kun je namelijk aantreffen op dode takken van deze bomen. Tussen -1 en -4 graden vorst én bij een hoge luchtvochtigheid gaat er in dat dode hout een schimmel (het roze blauwig waskorstje) aan de gang waarbij vocht vrij komt. Dat vocht wordt door de schimmel uit de openingetjes in het hout naar buiten geperst. Die waterdeeltjes bevriezen in kleine ijsklompjes die blijven aangroeien zolang het licht vriest. Zo ontstaan lange dunne zijde achtige ‘haren’ van ijs. Hoe langer die weersomstandigheden aanhouden hoe langer die haren worden. Maar zo gauw de temperatuur boven nul komt of zon erop schijnt smelt het direct weg. Ook als het te hard vriest verschijnt er geen ijshaar.
In het bos aangekomen rijden we over een breed bospad met een hoge aarden wal en ja hoor! Aan de schaduwkant zien we wat wits op de grond. Snel geparkeerd, de camera gepakt, de jatjes aan en even later lig ik op mijn knieën voor een afgewaaide tak. Ik zie lange witte haren die uit het stuk hout tevoorschijn komen. Wauw, wat een bijzonder gezicht is dit. De natuur blijft mij verassen! Ik maak van alle kanten wat foto’s en bewonder de tere structuur. Oppassen dat ik de ragdunne witte bevroren haartjes niet aanraak want dan smelten ze meteen weg. Nu begrijp ik ook de naam ‘ijshaar’. Ze noemen het ook wel ‘baardijs’ of ‘de baard van Koning Winter’.
Wanneer we verder lopen zien we meerdere stukken hout met ijshaar. Ze zijn allemaal heel verschillend en hebben diverse prachtige vormen. Mijn broek wordt langzamerhand flink nat en mijn knieën koud van het liggen op het bevroren dikke bladerdek op de grond maar dat heb ik er graag voor over. Na een paar uurtjes wordt het echter toch tijd om ergens een kom hete erwtensoep te gaan eten en weer lekker op te warmen.
Het was een heerlijke bijzondere wintermorgen!
