Zomer en dan is het libellentijd. Overal zie je deze fragiele sierlijke wezentjes rond vliegen. Langs de sloot kan ik er hele tijden naar kijken. Met mijn camera in de hand en eindeloos proberen er eentje op de gevoelige plaat te krijgen.
Maar dat is nog een hele klus want ze zitten bijna nooit stil. Constant zijn ze in beweging om achter een prooi aan te jagen of achter elkaar. Want dat is voor hun het belangrijkste levensdoel: zorgen voor nageslacht in de korte tijd die ze hebben.
(Lees verder onder afbeeldingen)
In het voorjaar klimmen ze omhoog uit het water waar ze als larve hebben geleefd en overwinterd nadat hun moeder ze als eitje in de zomer daarvoor heeft afgezet. Het zijn als larven echte jagers die kleine waterdiertjes eten. Maar zelf moeten ze ook oppassen want ze staan op het menu van kikkers, vissen, watervogels en torren enz. Tijdens hun groei vervellen ze meerdere keren totdat ze volgroeid zijn. Dan klemmen ze zich boven water vast aan een stengel van een waterplant of een oevergewas en moeten nog een laatste keer vervellen. Zo gauw het warmer wordt wanneer het voorjaar aanbreekt barst de huid van de kop en het borststuk open en heel langzaam komt de libel (imago) eruit. Als de kop, borsten de poten eruit zijn trekt de libel zijn hele achterlijf er verder uit. Dit noemen we uitsluipen.
(Lees verder onder afbeeldingen)
De verfrommelde en natte libel moet nu eerst drogen, zijn lijf en vleugels oppompen en op kleur komen. Daarna kiest hij voor het eerst het luchtruim. Hij heeft nu een paar weken om als libel te leven. In deze korte tijd moet hij eten, zorgen dat hij niet door vijanden zoals vogels en spinnen opgegeten wordt, een partner zoeken en zich voortplanten.
Heeft hij eenmaal een partner gevonden dan volgt een paringsritueel in een bijzonder standje, dat het liefdeswiel wordt genoemd. Het mannetje grijpt het vrouwtje achter de kop met zijn achterlijf zodat ze vast zit en achter hem aan moet vliegen. Samen vormen ze dan een hartje. Hoe romantisch is dat! Het vrouwtje gaat na de bevruchting haar eitjes afzetten in het water en de cyclus is rond. De libellen gaan daarna dood.
(Lees verder onder afbeeldingen)
Ik vond eens een libel verstrikt in een camouflage net bij een vogelobservatie hut en zag hoe het diertje worstelde in een dans macabre. Helaas durfde ik het niet te bevrijden, bang om het te veel te beschadigen en zag hoe het ongelukkige beestje veel later door een koolmees werd meegepikt.
Hopelijk was de ‘circle of live’ toen al rond…
