Als je je kan laten ontwrichten moet je je ook weer kunnen wrichten lijkt mij. Helaas bestaat dat woord niet, maar het klinkt best strijdvaardig, vind ik.
Als je ontwricht bent ben je krachteloos gemaakt. Dat kan van heel iets kleins als een gekneusde vinger tot iets heel groots als een ramp of een oorlog. In het nieuws gaat het steeds vaker over dat laatste.
Van de huidige minister-president Schoof tot de oud-minister-president Mark Rutte in zijn nieuwe baan als secretaris-generaal van de NAVO.
Ik wil u niet bang maken maar we hebben vandaag de dag te maken met allerlei vormen van dreiging die ons leven en samenleven kunnen ontwrichten. De dreiging van oorlog en natuurrampen wordt vaak genoemd en lijkt op dit moment geen ondenkbare situatie. We zien ze allebei steeds vaker dicht bij ons gebeuren. Deze voorbeelden roepen denk ik ook de meeste beelden op bij mensen.
Maar we kunnen door vele situaties ontwricht worden. Denk aan stroomuitval of het uitvallen van het internet. Een gewapend conflict ergens in Europa kan ons dagelijks leven ook ontwrichten, daarover verderop meer.
Maar laten we dicht bij huis blijven. Wat kan je eigenlijk doen als wij als samenleving ontwricht worden?
Mijn eerste advies zou zijn “kalm blijven”. Probeer voor jezelf logisch na te denken wat je het beste kan doen. Hierop kan je jezelf voorbereiden. Ik hoop je in dit stuk een eind op weg te helpen.
Alarm
Als stroom of internet uitvalt dan zal je dat snel merken. Een hoop zaken in je directe omgeving werken niet meer. Bij onverwachte grote gebeurtenissen zal als eerste alarm worden geslagen. Dit ken je van de NL ALERT melding op je telefoon of de luchtalarmen die elke eerste maandag van de maand om 12.00 uur afgaan.
Wat moet je dan eigenlijk doen? Een hoop mensen hebben geen idee.
Als eerste komt de overheid in beweging, zij hebben allerlei teams die op grote of kleine schaal ondersteuning bieden. Dit kan zijn door de bekende hulpdiensten als Politie, Brandweer en de gezondheidsdiensten. In geval van een dreigende oorlogssituatie zal ook het leger aan het werk gaan. Bij grote gebeurtenissen zullen zij vooral druk zijn met het regelen van een heleboel zaken. Daarbij staat de hulp aan u en mij niet gelijk voorop.
Erger nog, het kan zelfs maar zo zijn dat ze u dringend verzoeken om hulp te verlenen aan hun werk. Werkt u als vrachtwagenchauffeur dan kan het zijn dat ze verzoeken om materialen te vervoeren naar bepaalde (ramp) gebieden. Belangrijke wegen kunnen afgezet worden omdat deze als verbinding gebruikt moeten worden. Treinen kunnen niet of veel later rijden omdat het spoor ook gebruikt kan worden als verbindingsroute. Allemaal zaken waar je niet gelijk over nadenkt.
Maatschappelijke weerbaarheid
In de eerste periode zult u zichzelf moeten redden. Ga er vanuit dat het wel 3 dagen kan duren voordat er hulp arriveert. Hierop kunt u zich nu al voorbereiden. U heeft vast gehoord dat u een noodpakket aan kunt schaffen om de eerste dagen door te komen. Dit pakket is ook handig als u onverwacht naar een andere plek moet omdat de situatie in uw eigen omgeving niet meer veilig is. Denk aan de mensen in een aantal Limburgse dorpen die een aantal jaar geleden acuut hun huis moesten verlaten omdat er grote overstromingen dreigden.
Al snel zult u ook zien dat u te hulp wordt geschoten door de overheid. Dat zal in eerste instantie vanuit de veiligheidsregio’s zijn. Veiligheidsregio’s zijn gebieden waar gemeente en hulpdiensten en organisaties met elkaar samenwerken om uw veiligheid te kunnen garanderen. Binnen een veiligheidsregio werken niet alleen hulpdiensten samen maar ook waterschappen en beheerders van het elektriciteitsnetwerk.
Berichten van deze diensten ontvangt u via NL ALERT op uw telefoon of via de regionale zender op uw radio. Om u goed voor te bereiden wordt u geadviseerd om een radio te kopen die op batterijen kan werken.
De overheid zet op dit moment allerlei campagnes in werking om mensen bewust te maken van de serieuze kans op dit soort situaties maar ook om mensen weerbaar te maken.
Met deze campagnes bereiken ze ook een heleboel mensen niet. Denk aan mensen die de taal niet machtig zijn, geen of weinig toegang hebben tot nieuws of simpelweg niet begrijpen waarover gesproken wordt.
Naar wie kijkt u om in noodsituaties?
Ik kan mij goed voorstellen dat ik in een noodsituatie eerst aan mezelf en aan mijn gezin denk. Maar er zal ook vrij snel een natuurlijke drang bij mensen ontstaan om elkaar op te zoeken. Als al onze communicatiemiddelen niet meer werken kan je niet meer bouwen op de mensen die verder weg wonen. bijvoorbeeld je ouders of je kinderen. Je zal snel contact zoeken met mensen in je directe omgeving. Je buren misschien wel.
Heeft u er weleens over nagedacht op wie u kunt bouwen in dit soort noodsituaties? Wie in uw portiek, straat, buurt of dorp kan dat zijn. Daar is op dit moment niet veel voor geregeld. Dit is iets wat we zelf moeten doen. Daarmee helpen we niet alleen onszelf maar ook de overheid.
Nederland telt op dit moment grofweg 17.942.042 (bijna 18 miljoen personen), die wonen in 390 gemeenten, 12.822 buurten en 263.679 straten. Dit zijn plekken waar wij allemaal deel van uitmaken. En elke persoon die in een straat of buurt woont heeft zo zijn eigen kleine of grote netwerkjes. Op de ene plek is dit veel meer vanzelfsprekend dan op de andere plek.
Met simpele middelen kunnen we elkaar leren kennen. Beter leren kennen dan de simpele groet op straat. Op veel plekken worden burendag- activiteiten georganiseerd. Veelal kleine activiteiten als koffie drinken, spelletjes doen of eten. Dit organiseer je samen. Deze momenten kunnen heel handig zijn om het ook eens met elkaar te hebben over dit soort situaties. In elke straat woont wel iemand die een natuurlijke super buurvrouw of buurman is. Die buur die het initiatief neemt om iets te organiseren en die de mensen bijeen roept als er iets gedaan moet worden.
Die groep van superburen bedenk ik als de maatschappelijke wrichters die ik in het begin van dit stuk beschreef. Mensen die de samenleving weer (veer)kracht geven. Veerkracht die ons allemaal wat meer bestand maakt tegen grote onzekerheden die op ons af komen.
Deze mensen kunnen zomaar heel belangrijk zijn als ondersteuners van alle professionals die voor rust en veiligheid moeten zorgen in noodsituaties.
Maatschappelijke Wrichters kunnen vandaag al aan de slag. Heel veel zijn waarschijnlijk al lang aan de slag, alleen wisten ze dat nog niet.
Naast individuele noodpakketten moet de overheid ook voorzien in sociaal- maatschappelijke noodpakketten. Pakketten waarmee de Wrichters aan een netwerkje in hun eigen buurt kunnen bouwen. En al lijken de middelen die je hiervoor inzet vrij eenvoudig en misschien zelfs wel onzinnig. Stel dat je in elke straat een Wrichter hebt, dan heb je een leger van pakweg 260.000 mensen die samen met u zorgen dat je niet alleen elkaar kan bijstaan in noodsituaties maar ook de hulpdiensten een handje kan helpen.
Hoe dit eruit moet zien is nog niet duidelijk. Maar de ingrediënten liggen er al en nu is het tijd om hiermee aan de slag te gaan!
Noodpakket
Een Noodpakket is een rugzak met:
- 3 liter drinkwater
- Eten voor een aantal dagen (blikken met eten of gedroogd eten)
- EHBO setje
- Deken om jezelf warm te kunnen houden
- Reserve sleutels van je huis en van je auto
- Desinfecterende middelen
- Kopie van paspoort of rijbewijs
- Radio die werkt op batterijen
Radio bij nood
De radiozender die je voorziet van nieuws over de noodsituatie is de regionale omroep. In Salland is dat RTV OOst. Zij zenden uit op 99.4 FM, 97.9 FM en 95.6 FM.
Meer informatie: www.denkvooruit.nl
