Salland was altijd een voorloper in de agrarisch wereld. Met Proefboerderij Aver Heino en Varkensproefbedrijf Raalte stonden er twee grote proefstations voor koeien en varkens in de regio. Met Veenhuis Machinebouw werden de Sallandse gele giertanks over heel Europa verspreid. Met de Leeren Lampe was Salland een bolwerk van landelijke vergaderingen en symposia in de boerenwereld. Jongeren gingen vroeger naar de Landbouwwinterschool, naar de Lagere Agrarische School en nu naar MBO De Landstede.
Dit artikel plaatsten we jaar gelden. We vinden het vanwege Stöppelhaene en het landbouwcongres voor erfbetreders opnieuw relevant.
Op het Varkensproefbedrijf zit nu de Green East met vooruitstrevende bedrijven op gebied van eiwit. En Aver Heino is een van de grotere biologische bedrijven geworden, waar ze zich ook uitzonderen met A2-melk, die gedronken kan worden door mensen met een koemelkallergie.
Landstede ook in transitie
De Landstede zit ook in een transitie. Want er worden leerlingen afgeleverd met een beroepsdiploma in een boerenwereld die op zijn kop staat. Het roer compleet omgooien en alleen maar naar die toekomst kijken kan de school niet, legt Marjet Drost van Landstede uit, omdat het onderwijs verplichte elementen heeft die opgelegd zijn door overheid en het beroepenveld die in hoofdlijnen de inhoud van het onderwijs bepalen. Leerlingen moeten daarom nog steeds leren hoe ze gewasbestrijdingsmiddelen inzetten. Maar Bastiaan Dorgelo, verantwoordelijk voor de loonwerkers in opleiding, weet ook dat je aan zo’n diploma over tien jaar niets meer hebt, want dan worden de gewassen niet meer bespoten.
Hij gaat daarom met zijn leerlingen ook naar vakbeurzen waar computergestuurde schoffelmachines gepresenteerd worden. Daar zie je aan de ene kant dat onkruid straks anders verwijderd wordt, maar ja, je komt dus ook in discussie over het voortbestaan van je eigen beroep, want heb je nog loonwerkers nodig als machines zelf hun gang gaan. Ben Timmerman voert daar ethische discussies over met zijn leerlingen. Timmerman is zelf voorbeeld van de ommezwaai die Landstede maakt. De opleiding zoekt bewust naar docenten die de nieuwe boerenwereld kennen. Timmerman was betrokken bij de omschakeling van Aver Heino naar biologisch. Hij merkt aan zijn studenten een heel andere houding ten aanzien van de transitie. De gesprekken daarover zijn makkelijker en realistischer dan de weerstand die je vijf jaar geleden nog proefde in de klaslokalen als natuurinclusief of biologisch boeren aan de orden kwam. Er is meer een dialoog aan het ontstaan dan een felle discussie.
(tekst gaat verder onder de foto)
Ook in de praktijk zijn de Landstedeleerlingen bezig met de nieuwe wereld, en ook hier gaat dat niet van de ene op de andere dag helemaal anders. Aan de voet van de geluidswal langs de Zuidwijklaan in Raalte Noord planten leerlingen drie soorten gewassen en monitoren onder meer of het gewas of een onkruid de baas is. Soms moet er ingegrepen worden met gewasbestrijding, en dan wordt er intensief gemonitord naar wat er van in de grond achterblijft en hoe je daar uitspoeling mee tegen kunt gaan. Maar Dorgelo heeft zijn leerlingen ook al laten ontdekken dat de hennepplant het wint van onkruid. Daar hoeft dus nul procent gespoten te worden, terwijl hennep een prachtig landbouwgewas kan zijn voor de productie van bijvoorbeeld biologische kleding. Je kunt er ook bouwblokken van maken: kalkhennepbouw, waar Ecobouw Salland uit Heino specialist in is.
HierinSalland en Landstede gaan de komende tijd kijken of ze samen een reeks artikelen kunnen opzetten om Salland te laten zien hoe de boeren van de toekomst opgeleid worden.
