In de column die Lauk Bouhuijzen voor Damast In Salland schreef trof het mij om eindelijk eens iemand te horen die de vluchtelingenkwestie niet simplistisch bekeek. Iemand die begrip heeft voor de mensen die, naar mijn mening, om belachelijke reden ‘gelukzoekers’ genoemd worden. Het enige verschil tussen gelukzoekers en oorlogsvluchtelingen is dat beiden onder mensonwaardige omstandigheden zonder perspectief moeten leven en de laatsten ook nog eens onder bedreigende oorlogsomstandigheden. Men moet toch behoorlijk in de problemen zitten om huis en haard, familie en vrienden achter te laten. Een redelijk fatsoenlijk leven is de gerechtvaardigde ambitie van iedereen. Het is aan de rijke landen, die dat mede geworden zijn door hun kolonies uit te buiten, dit te helpen oplossen.
Door Kees Huls
Toeval
Het is natuurlijk geen toeval dat vrijwel alle migranten komen uit landen die vroeger kolonie waren. Landen die gevormd zijn door de bezetters, waarin allerlei volkeren verplicht samen moesten leven zonder enige binding te hebben met elkaar, ja elkaar zelfs vaak niet konden verstaan. Bron voor “binnenlandse” conflicten. Volkeren die vaak vóór zij bezet werden een hoogstaande cultuur hadden. Bezoek bijvoorbeeld eens het Tropenmuseum (vroeger Koloniaal Museum) in Amsterdam of het Belgische Koninklijk Museum voor Afrika in Tervuren. Denk ook aan de Inca’s in Zuid Amerika, die het grootste, meest ontwikkelde rijk ter wereld bezaten tot in 1492 ene Columbus daar aankwam en alles bezet werd door de Spaanse conquistadores en het binnen de kortste keren gebeurd was met hun beschaving. In al deze bezette landen was het alleen nog maar slavenarbeid verrichten. Geen scholing meer, geen sociale verbanden.
Einde van het koloniale tijdperk
Na de tweede wereldoorlog begon men in te zien dat deze kolonies niet meer te houden waren, enerzijds omdat de inwoners ondanks de onderdrukking toch mondiger werden en anderzijds ook in de moederlanden men meer en meer tot de conclusie kwam dat mensen op een dusdanige manier uitbuiten niet meer kon. En wanneer men daar socialer zou optreden het financieel niet meer interessant zou zijn.
Afscheid van de wingewesten
In de meeste gevallen werd niet vrijwillig afscheid genomen, maar vonden er verschrikkelijke bevrijdingsoorlogen plaats, hoewel die in de moederlanden vaak anders genoemd werden. Bijvoorbeeld in Nederland eufemistisch Politionele Acties. En de rekening werd echt niet opgemaakt, de bezetters gingen zo weg en lieten de landen hulpeloos achter. Sociale ontwikkelingen in de voormalige kolonies werden vrijwel altijd goed- of kwaadschiks tegengewerkt door met name de multinationale bedrijven en hun regeringen op de achtergrond of het IMF. Het handelt immers veel gemakkelijker met dictators dan met democratische landen. Kijk bijvoorbeeld naar Iran. Dit was (toen nog Perzië genoemd) onder de sjah een zeer westers georiënteerd seculier land, waar de godsdienst geen enkele rol in de regering speelde. Toen de democratische regering besloot dat de Amerikanen en de Engelsen voortaan de gangbare wereldprijzen moesten betalen in plaats van de lage tot dan toe, werd er nog maar 40 jaar geleden een burgeroorlog uitgelokt, waarin de CIA een prominente rol speelde en de Ayatollahs in het zadel geholpen werden en het afgelopen was met de wereldse democratie. Grondstoffen zijn altijd goedkoper in niet- democratische landen! Dit heeft zowel in Afrika als Zuid- Amerika democratisch gewenste ontwikkelingen tegengehouden. En deze dictators willen ook hun landen bij elkaar houden en zelden opsplitsen naar de verschillende bevolkingsgroepen.
Koloniale migrantenstroom Nederland
Door de onafhankelijkheid in die landen ontstond er een probleem voor de mensen die loyaal geweest waren aan de bezetters. Dat betekende bijvoorbeeld dat de Zuid Molukkers, die eeuwenlang trouw aan Nederland geweest waren, met name in het Koninklijk Nederlands Indisch Leger (KNIL) liepen veel risico. Zij werden op schepen richting Nederland geladen en nog tijdens de zeereis op staande voet ontslagen. In Nederland werden zij tientallen jaren ondergebracht in kampen en financieel uitgeknepen. Best voorstelbaar dat zij op een gegeven moment in opstand kwamen, hoewel zij wel erg ver gingen. Maar het was noodzakelijk om weer een beetje respect af te dwingen. Ook de Indo’s, mensen met een Nederlands/ Indische achtergrond en kwamen naar hier en werden ook niet met open armen ontvangen en vaak racistisch bejegend. Dat kleur echt wel een rol speelt bij discriminatie mag blijken uit het feit dat in 1914 1 miljoen Belgen naar Nederland vluchtten, terwijl we toen zelf nog maar met 6 miljoen waren, dus 1 op de 6 was toen vluchteling in ons land. Hier deden zich vrijwel geen problemen voor omdat de Belgen veel op ons leken, hoewel de Walen wat minder.
Economische migranten
Toen onze economie steeds beter ging draaien en we”het” steeds minder deden ontstond er een tekort aan mensen, vooral voor de rotbaantjes. Aanvankelijk werden daarom Italianen en Spanjaarden naar hier gehaald, later Turken en Marokkanen. Deze mensen zijn dus absoluut nooit asielzoekers geweest maar op grond van regeringsbeleid hier naartoe gehaald en hebben enorm bijgedragen aan onze economie en dat doen ze nog steeds. We klagen vaak over het afnemen van middenstandszaken. De weinige die er nog wel geopend worden zijn overwegend van eigenaars met een migratieachtergrond. We kunnen echt niet zonder hen. En natuurlijk zijn er ook vervelende kanten, zoals meer getinte dan witte mensen op op opsporingsprogramma’s. Maar we weten ook allemaal dat een meerderheid van de oorspronkelijke Nederlanders nog steeds neerkijkt op mensen met een iets andere kleur of naam. Bewust of onbewust, waardoor er ook vaak weinig perspectief is en alleen de allergrootste doorzetters verder komen. Zij moeten misschien wel 10x zoveel inspanning leveren om hetzelfde te bereiken en dat is lang niet iedereen gegeven, ongeacht zijn of haar achtergrond.
Verkeerde oplossingen voor het migrantenprobleem
Helaas zijn heel veel mensen er nog van overtuigd dat de grenzen dichtgooien de oplossing zou zijn. Dat zijn waarschijnlijk mensen die het ook zouden accepteren wanneer de Brandweer zou worden opgeheven. Als een huis in brand staat kun je toch gewoon de deuren op slot draaien: Voor de mensen binnen komt vanzelf een oplossing….. Maar de meeste mensen en fatsoenlijke politieke partijen zijn het er wel over eens dat de problemen in de regio opgelost worden. Alleen denkt men dat een minuscuul spettertje op een gloeiende plaat voldoende is. Wanneer er bedragen aan Turkije overgemaakt worden die wij niet enkele maand op onze rekening krijgen, denken we goed bezig te zijn, een soort afkoopgevoel. Vergeten wordt dat juist landen als Turkije, Libië, Libanon ontelbaar veel meer migranten in hun land hebben dan wij, terwijl ze er economisch veel slechter voor staan. Dan helpt een paar Euro’s per vluchteling echt niets en zullen mensen blijven proberen om naar economisch betere landen te vluchten, of we nu hoog of laag springen.
Echte oplossingen
Alleen wanneer de rijke landen bereid zijn te erkennen dat zij een schuld in te lossen hebben en deze probleemlanden economisch, politiek en sociaal onder de arm te nemen. Dan kan bereikt worden dat de mensen in eigen regio weer perspectief krijgen. Dit gaat ons ook niets kosten, maar we zullen investeringen doen, die op termijn ook voor ons meer zullen gaan opbrengen wanneer de mensen daar het beter krijgen. Met politieke steun bedoel ik niet dat wij als voormalige kolonisten even komen vertellen hoe ze hun landen moeten inrichten, maar meer om economische beperkingen op hun ontwikkeling omlaag te brengen en hun opleidingsniveau te verbeteren. Absoluut geen paternalistisch gedoe. En de kunstmatige landen leren hoe ze te ontvlechten.
Geopolitiek
Ook is het belangrijk dat wij ons blijven realiseren dat erin deze voormalige kolonies enorme hoeveelheden grondstoffen liggen, die juist belangrijk zijn voor de klimaattransitie die wij moeten maken. Omdat wij altijd voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten doen wij niets aan de infrastructuur daar. Ook daar zie je weer waarom de Chinezen binnen een paar jaar de nieuwe wereldleiders zijn. Zij hebben een langetermijnvisie en hoewel zij historisch geen enkele band met deze ontwikkelingslanden hebben, investeren zij volop. Vele Afrkaanse landen maken nu economische groei door van tweecijferige percentages. En wij worden daardoor steeds afhankelijker van China! Als we niet snel anders gaan optreden in de uitgemolken landen.
De enige oplossing ligt in de regio’s, maar dan ook onze nek uitsteken, waarvoor we later weer beloond zullen worden.
