De Europese Unie moet binnenkort een besluit nemen over het opnieuw goedkeuren van het landbouwgif roundup. Er is een Burgerinitiatief gestart om de Unie op te roepen dat niet te doen. Een mooie kans voor bijvoorbeeld de gemeente Raalte en IJssellandschap een verbod te krijgen op het landbouwgif. CDA Olst-Wijhe, D66 Raalte en Salland Zoemt laten weten de actie te steunen. Salland Boert en Eet Bewust doet niet mee. IJssellandschap wil ons alleen antwoorden als we bij hen op gesprek komen. De rest gaf taal noch teken op onze vraag.
Onder andere de gemeente Raalte en grootgrondbezitter IJssellandschap keuren gebruik van roundup niet af. Raalte niet “omdat pachters van gemeentegrond het toch al niet gebruiken”, IJssellandschap niet, omdat de stichting zegt dat je pachtcontracten niet kunt veranderen op dat punt. Zowel Raalte als IJssellanschap subsidiëren Salland Boert en Eet Bewust, reden genoeg deze partijen te vragen of ze het internationale burgerinitiatief ondersteunen, bij een Europees verbod omzeil je de lastige lokale discussie immers. Voor Raalte komt daar nog bij dat de raad unaniem een motie ondersteunde om vanuit preventief oogpunt borstkankercontrole niet van eens in de twee jaar naar eens in de drie jaar te brengen. Gebruik van pesticiden leidt – in elk geval volgende rechter in de VS – tot kanker en andere ziektes, Bayer betaalt daar miljoenen aan schadevergoeding.
Burgerinitiatief
Het burgerinitiatief stelt zich ten doel om “de gezondheid van zowel de bij als de mens te beschermen” en roept de Europese Unie op “synthetische pesticiden zoals roundup vanaf 2035 geleidelijk af te bouwen, de biodiversiteit te herstellen en om landbouwers bij de omschakeling te steunen”. Met dit Europees Burger Initiatief roept ondermeer de bijenstichting de Europese Commissie op om een landbouwmodel te ondersteunen waarmee boeren en biodiversiteit in harmonie kunnen gedijen.
OpinieinSalland vroeg alle raadsfracties én afzonderlijke raadsleden van Raalte en Olst-Wijhe of ze het initiatief steunen. De vraag is ook gesteld aan IJssellandschap, Salland Boet en Eet Bewust, Stimuland en Salland Zoemt. De meeste politieke partijen reageren – zoals te doen gebruikelijk – niet. Ook BurgerBelangen Raalte niet, de partij die eigelijk de reden is van dit artikel. IJssellandschap wil niet reageren, ze wil alleen met OpinieinSalland in gesprek op hun kantoor.
CDA Olst-Wijhe
Elleke Steenbergen: Als woordvoerder landbouw/buitengebied/biodiversiteit en gezondheid van de fractie CDA Olst-Wijhe geef ik je bij deze een reactie waarom wij als fractie dit burgerinitiatief steunen. Het initiatief zet in op drie elementen:
– gefaseerde afbouw van het gebruik van (landbouw)gif
– maatregelen om de biodiversiteit te herstellen
– maatregelen om boeren te ondersteunen in het maken van de omslag naar landschapsinclusief/ecologisch boeren, inclusief onderzoek naar wijzen voor optimale gif-vrije landbouw.
Mijns inziens is de inzet op deze drie elementen samen zeer waardevol. Ik vind het zeer belangrijk dat het gebruik van gif zo snel mogelijk wordt afgebouwd. Zowel vanwege de negatieve impact op de biodiversiteit, als ook vanwege de gezondheidsrisico’s en schade voor omwonenden (niet-agrariers) van percelen waarop gespoten wordt. In toenemende mate wordt duidelijk dat ernstige ziekten, zoals Parkinson, te relateren zijn aan landbouw gif. Er is in de gif-industrie nog steeds onvoldoende aandacht voor de gestapelde negatieve effecten op de gezondheid van inwoners van verschillende soorten landbouwgif waar omwonenden in sterke mate mee te maken kunnen hebben. Afbouwen van landbouwgif is de beste oplossing om verdere negatieve gezondheidseffecten tegen te gaan.
Dat gebruik van gif en biodiversiteit niet samengaan is inmiddels wel onomstotelijk duidelijk. Herstel van biodiversiteit is van groot belang en zal door verdwijnen van gifgebruik al voor een belangrijk deel gebeuren. Verdere stimulerende maatregelen, in combinatie met compensatie voor boeren die dit nadrukkelijk toepassen is een goede zaak.
Dat er in het burgerinitiatief nadrukkelijk ook gevraagd wordt om maatregelen die boeren leren en helpen bij het natuurbewust boeren is erg belangrijk. Een (groot) deel van de boeren spuit gif uit gewoonte of vanuit een onterechte overtuiging dat het de enige mogelijkheid is om rendabel te boeren. Deze denk- en handelwijze moet zoveel mogelijk door kennis en bewustwording doorbroken worden. De gif-lobby zou minder nadrukkelijk en gemakkelijk toegang moeten hebben tot boeren, zodat boeren niet eenzijdig informatie over gif-gebruik krijgen. En bovenal is het van belang dat boeren leren en ervaren hoe ze door landschapsinclusief/natuurinclusief boeren rendabel kunnen boeren. Stimulerende maatregelen zijn hiertoe zeer belangrijk.
D66 Raalte
D66 Raalte ondersteunt dit burgerinitiatief van harte. Geen pesticiden in de landbouw gebruiken heeft een veel grotere preventieve werking. We hopen dan ook dat andere raadsfracties in Raalte en Salland ook bereid zijn dit burgerinitiatief te ondersteunen, vooral ook omdat deze gekoppeld is aan een oproep boeren financieel te ondersteunen in een andere manier van landbouw bedrijven. Helaas hebben we op roundup-gebied van GemeenteBelangen, CDA en VVD en Burgerbelangen nooit steun gekregen in debatten daarover. D66 is van plan om over dit onderwerp een motie in te dienen tijdens de raadsvergadering van 9 september a.s. en hoopt deze partijen nu wel mee te krijgen.
Salland Zoemt
Salland Zoemt stelt zich tot doel het weer te laten zoemen van insecten in Salland, want als het met de insecten goed gaat, gaat het met de rest van natuur ook goed, is de gedachte. Niet verwonderlijk dat de stichting het burgerinitiatief steunt. Sterker nog, de betrokken deelnemers vindt het burgerinitiatief maar aan de milde kant: “Moeten we niet veel sneller van het gif af? Dat initiatief wil dat pas over vijftien jaar… we veel sneller van het gif af moeten. Dit duurt nog bijna 15 jaar! Eigenlijk zou gisteren en mee stoppen nog te laat zijn. We moeten zo snel mogelijk naar een kringlooplandbouw en daarbij moet je inderdaad de boeren ondersteunen. Met een eerlijk inkomen kunnen ze hun land op een eerlijke manier bewerken.”
Salland Boert en Eet Bewust
Roos Roeleveld, Coördinator Salland Boert en Eet Bewust: Wij vinden het goede zaak dat er steeds meer aandacht is voor biodiversiteit, daar zetten onze boeren zich ook zeker voor in! Denk aan mijn bloemenland, de afname van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw en de vele akkerranden die in geuren en kleuren te vinden zijn in de regio. Ook zijn veel deelnemers aangesloten bij Land van Waarde, waarbij er gezamenlijk stappen worden gezet voor biodiversiteit en natuur in het bedrijf.
Boeren met het Salland Boert en Eet Bewust bedrijfslabel voldoen aan een certificering. Zij moeten punten scoren op zaken die zij extra doen op hun bedrijf naast wat volgens de wet verplicht is. Zo krijg je bijvoorbeeld punten voor de biologische bestrijding van de fruitmot en het sparen van natuurlijke vijanden. Ook krijg je punten voor bloeiende akkerranden, kruidenrijk grasland, het benutten van overhoeken voor biodiversiteit en voor het jaarlijks in kaart brengen van de biodiversiteit. Andere onderwerpen zijn de uitstraling van het bedrijf, het zorgvuldig omgaan met klimaat en energie, de gezondheid van dieren, de goede relatie met de samenleving en inzet voor natuur. De certificering wordt iedere drie jaar opnieuw bekeken en zo blijven de boeren gemotiveerd om te blijven ontwikkelen.
Wat voor Salland Boert en Eet Bewust belangrijk is, is dat alle boeren in hun kracht worden gezet en dat er verbinding wordt gezocht met de maatschappij. Zo ontstaat een eerlijk gesprek over de werkwijze van de boer en de keuzes die zij maken en waarom. Alle boerenbedrijven zijn uniek en zetten zich op eigen wijze dag en nacht in voor gezonde natuur, gezonde mensen, gezonde dieren, gezonde voeding en voor gezonde landbouw gewassen.
Wij blijven boeren zeker stimuleren zich te ontwikkelen op het gebied van biodiversiteit, maar zijn niet de aangewezen persoon om richting Europa initiatieven te nemen of om bepaalde middelen te gaan verbieden. Wat voor Salland Boert en Eet Bewust belangrijk is, is dat er niet alleen vanaf een afstand wordt gepraat over de landbouw. Wij willen de burgers juist oproepen om vaker ‘de boer op te gaan’ om te zien en te horen wat er nu al allemaal gebeurt. En aan de andere kant stimuleren wij boeren om in gesprek te gaan met de maatschappij. Goed naar elkaar luisteren zorgt voor meer begrip voor de zorgen die bij de burger leven (bijv. rondom gewasbeschermingsmiddelen) en dit kan weer gebruikt worden bij de verdere ontwikkelingen van boerenbedrijven.
