Als er niets meer te doen is, ontstaat er vanuit de leegte vaak wel iets van creativiteit. Niet dat het altijd het meest wilde idee oplevert, maar de fantasie is tot veel in staat als er geen praktische bezwaren in de weg staan. Dat niets-meer-te doen is op een windjammer een illusie. Maar allemaal tegelijk met hetzelfde lijntje bezig zijn is een duidelijke beter-van-niet.
De routine van een elke drie dagen terugkerend wachtschema is aan de ene kant een zegen: je weet precies waar je aan toe bent. Het is aan de andere kant ook een vloek omdat je eigenlijk nergens helemaal aan je slaapbehoefte kunt voldoen. “Wie haalt het dan ook in zijn hoofd om tot vier uur op te blijven en de volgende nacht om vier uur naast zijn bed te staan? ” Tsja, zegt de kapitein dan, “je wist waar je aan begon” Het besef van tijd begint een beetje te vervagen, ik moet ook echt mijn mobiel erbij pakken om zeker te weten welke dag het is. Een ritme van drie dagen, de wachten, loopt dwars door het gebruikelijke stramien van zeven dagen. “O, het is vandaag zondag”, en de enige manier waarop dat door mij vorm gegeven werd was dat ik tussen 0330 uur en 0400 uur op de uitkijk elke mij bekende melodie van psalmen en gezangen op mijn harmonica over de oceaan heb geblazen.
Om de monotonie van de wachten te doorbreken zijn er tussen de bedrijven door lezingen aan boord. Buitengewoon interessante onderwerpen komen voorbij en bij de reisbemanning vinden die praatjes een publiek dat de kennis gretig opzuigt. Er zijn nu al twee van die lezingen geweest over het belang voor het klimaat van de grote stromingen (bv ook De Golfstroom) in de oceanen van de wereld. En ook hoe die stromingen gezorgd hebben voor warme en koude perioden op aarde. Tot diep in de ijslagen van de zuidpool en van Groenland is die geschiedenis terug te vinden. Een ander verhaal gaat over de vervuiling van de oceanen met plastics, een drama als je bedenkt dat er nu al acht tot tien miljoen TON per jaar aan plastic afval in zee terecht komt.
Aan de reisbemanning is nu de vraag gesteld: heeft er een van jullie een interessant verhaal over zijn eigen kennisgebied dat hij of zij wil delen met de rest? Het leverde al vier nieuwe praatjes op die nu in de planning worden gezet. Ik heb mij ook aangemeld met een titel ‘Waarom medicijnen werken en waarom niet’.
Klein probleempje is dat je praatje erg interessant moet zijn. De airco van het schip doet het namelijk niet goed dus op de plek waar PowerPoint presentaties mogelijk zijn, is het warm. Zo warm dat het een opgave is om de ogen open te houden. In de tropen zijn de nachten zonder zon heel aangenaam van temperatuur, dat compenseert dan weer voor de warmte overdag. Op die manier kun je zelfs genieten van de hondenwacht tussen middernacht en vier uur ’s morgens. Het is maar waar je van houdt.
Intussen is ook Neptunus langs geweest. In de nacht om 0024 uur klonk er een lange stoot op de machtige toeter van Europa om de overgang te markeren van het noordelijk naar het zuidelijk halfrond. De dag daarop om 1500 uur was de koning van de zee te gast op het dek. Mooie toneelstukjes, rake typeringen en veel lachen en troep en zeewater. Na het eten in de avond kreeg iedereen zijn passage diploma met een nieuwe naam, veelal een zeedier of zeevogel. En daarna de oorlam jenever om het te vieren. Ik heet sinds 2017 Malle Mok, dat was na de zuid noord passage, nu ook de noord-zuid passage gedaan waarbij ik niet ‘gedoopt’ werd maar mocht toekijken.
Onze columnist Joop van der Wal mag graag zijn licht laten schijnen over onderwerpen die ons allemaal aangaan. Vaak vanuit een verrassende invalshoek. Eerdere artikelen van zijn hand kunt u hier lezen.
