“Nog een fijne dag/middag/avond verder”. Het wordt zó vaak gezegd dat er nog maar zelden echt naar geluisterd wordt. Zoiets als ‘nou dag hoor’ lijkt het te zijn geworden. De goede bedoelingen van wie het zegt zijn hopelijk oprecht, daar kun je het beste maar van uitgaan. Doe je dat namelijk niet, dan verval je in een soort cynisme: “Ja, ja, dat zal wel. “ Of je krijgt zoals laatst iets naar je hoofd als “En als ik je niet meer zie nog een prettige rest van je leven.”
Door Joop van der Wal
Zou het echt zo zijn, peinsde ik verder, dat ons tijdsbesef zó beperkt is? Kijken we echt niet verder dan vandaag? Het zou een aanwijzing zijn dat de meesten van ons echt in het nu leven. Dat is volgens sommige denkers de beste manier van leven. Ik vraag me wel eens af of er dan nog wel begrip is voor het feit dat het nu maar een muggenpoepje is in de eeuwigheid. “Geef maar veel mee, want dit moet ik van de dokter de rest van mijn leven gebruiken.” En niemand die precies weet joe lang die rest van het leven nog is. Het kan morgen afgelopen zijn. Zomaar ineens klaar, over, uit. Here today, gone tomorrow. Hodie mihi, cras tibi. Elke taal lijkt begrip te hebben voor de onvoorspelbaarheid van het einde van een mensenleven. Wat was het doel, wat was de zin van dit mensenleven waarvan de stinkende resten nu in een zorgvuldig afgedichte kist liggen te wachten. Kun je wachten als wat er komen moet niet door jezelf gedaan kan worden? Een stapel hout ligt te wachten op iets dat een ander ermee zal doen. Wachten op de dood moet ook zoiets zijn als wat die stapel hout overkomt. Geen idee wanneer het volgende met je zal gebeuren. Er helpt ook niets aan als het gebeurt. Als je net heel erg geniet van de warmte op een zonnige dag, als je midden in een spannende film zit, als je gekoesterd en geliefd wordt in een innige omhelzing… als het zover is, ontneemt de dood je het leven.
Ik kan alleen maar raden naar hoe het is om niet te leven. Is er dan niets meer? Wat voor niets is dat dan: geen licht? Geen geluid? Geen warmte? Staat alles stil? Is dat het absolute nulpunt waar Kelvin van droomde? Maar ook daar gebeuren ineens dingen die niet voor mogelijk werden gehouden zolang je daar niet bent. Alles is alles, energie is straling, straling is massa, massa is niets en niets is alles. In de ruimte tussen onze waarneming in, kan een wereld zitten die de menselijke waarneming te boven gaat. Buitenzintuigelijk in de meest letterlijke zin van het woord. Niemand lijkt echt het verband te kunnen tussen de duizenden waarnemingen die worden gedaan in evenzovele laboratoria en onderzoeksinstituten. Soms is er blijdschap over een ontdekking, maar steeds vaker is die uitgelaten stemming beperkt tot een handjevol mensen die nog snappen waar het over gaat.
Onze columnist Joop van der Wal mag graag zijn licht laten schijnen over onderwerpen die ons allemaal aangaan. Vaak vanuit een verrassende invalshoek. Eerdere artikelen van zijn hand kunt u hier lezen.
