Ik wil in deze bijdrage graag een stok in het hoenderhok gooien en de lezer aanzetten tot het nadenken over een gewaagdere benadering voor uitvoering van het vaccinatieplan voor een succesvolle bestrijding van de COVID-19 pandemie.
Wie eerst?
Dat mensen werkzaam in de zorg en maatschappij ondersteunende beroepen voorrang moeten krijgen lijkt evident. Hier geldt immers metaforisch dat er voor gezorgd moet worden dat de „soldaat“ goed beschermd aan het front moet kunnen opereren zonder zichzelf of burgers in gevaar te brengen. Het gevaar dat het strijdende (zorg) leger door een slechte weerbaarheid dusdanig uitdunt dat het achterland niet meer te verdedigen valt maakt elke weerstand zinloos. Vandaar de voortdurende zorg om ontlasting van onze IC’s en ziekenhuisbedden.
Wie volgt?
Voor de bepaling wie vervolgens mag aansluiten in de rij gevaccineerd te worden is het belangrijk te kijken naar het patroon van de verspreiding van de besmettingen. We nemen de belangrijkste gedragsmaatregelen ingesteld door de overheid als leidraad:
- 1.5 meter afstand bewaren
- blijf thuis tenzij het niet anders kan
- vermijd onnodige bewegingen
- geen samenkomsten met meer dan 3 of 4 personen (buiten eigen gezin)
- mondkapje verplicht in openbare publieke ruimtes
Dan kunnen we daaruit dus opmaken dat het opzoeken van drukte het grootste gevaar betekent voor de verspreiding van het virus. Of omgekeerd: als een ieder een aantal weken elk contact zou vermijden dan zou er voor het virus geen enkel besmettingslichaam meer zijn en zou het zelf uitdoven.
Saillant detail is dat de regels van de wetgever ten aanzien van religieuze instellingen ruimhartiger zijn. Waarmee bevestigd lijkt te zijn dat het bestrijden van deze pandemie niet geheel rationeel wordt benaderd. Ons vertrouwen in de Heer is ook in onze geseculariseerde maatschappij nog immer een significant beleidsbepalende factor.
Wat we in de dagelijkse praktijk zien is dat de mens een “gezelschapsdier” is en contacten met anderen nodig heeft. Daar zit meteen ook de zwakte voor een snelle oplossing. We houden van knuffelen, we gaan er graag op uit, we houden van theater, film, feestje of andere bijeenkomsten om anderen te ontmoeten. En niet in de laatste plaats staan we sceptisch tegenover gezichtsbedekking. Dus alle gedragsadviezen bijdragend aan een oplossing wringen in onze hoofden en harten en verwarren de ziel. Met alsmaar groeiende maatschappelijke irritatie tot gevolg.
En waar wordt steen en been over geklaagd? Dat het overal, ondanks de regels van de overheid, erg druk is. Mensen laten zich niet opsluiten. Noch bij het winkelen, wandelen, sporten, bouwmarkten, pretparken, cultuurbeleving en ontspanning. De overheidsgreep op cultuur en horeca dreigt zelfs volledig te escaleren, omdat deze branches het hardst worden getroffen door de inconsistente en gevoelsmatig onrechtvaardige en onnavolgbare aanpak van de overheid.
Oneerlijk? Nee, gewoon natuurkunde
Nu terugkomend op de belangrijkste vraag „wie moet na de zorgberoepen voorrang krijgen binnen het vaccinatieplan?“.
Mijn rationele overtuiging is dat zij die het meest bewegen (nodig of onnodig) of grote groepen niet kunnen of willen vermijden voorrang moeten krijgen. Daar mogen van mij ook de corona ontkenners toe gerekend worden, omdat ik verwacht dat daar ook de nodige lafaards tussen zitten die het liefst gisteren nog de prik willen.
De afgelopen periode heeft ons immers geleerd dat menig waarschuwing aan des volks dovemansoren gericht was. Zelfs onze minister van Justistie Grapperhaus had even lak aan de regels toen hij zijn ja-woord gaf in augustus. „Asociaal“ volgens zijn jargon, „menselijk“ volgens de mijne (doch onverstandig).
Mijn overtuiging laat zich hierbij niet leiden door ethisch besef, ik behoor zelf tot de risicogroep, want dan zouden de zwakkeren als eerste ingeënt moeten worden. Het is een kwestie van natuurkundige wetmatigheid. Het gevaar komt immers niet van de passieve, contactvermijdende wetsgetrouwen onder ons. Het gevaar komt juist van hen die zich niet laten „kooien“. Zij die zich niet laten beperken door welke maatregel dan ook, zelfs mogelijk ontkennen dat Corona erger is dan een wintergriepje. Ja u leest het goed, de “asocialen” moeten het eerst, immers zij zijn de sterkste geleiders van het onheil voor anderen.
Het klinkt erg oneerlijk, maar als je er langer over nadenkt is dat het niet. Wat betekent dat hypothetisch in de praktijk? Een bezoek aan de Efteling, bouwmarkt of Hema in een druk winkelcentrum? Niet toegestaan niet zonder inentingsbewijs of ontheffing van de huisarts. Sterker nog, toegang tot het winkelcentrum is zelfs verboden zonder bewijs of ontheffing. De pakketbezorger aan de deur? Niet zonder inentingsbewijs. De collectant? Niet zonder inentingsbewijs. Onderwijspersoneel? Geldt hetzelfde. Dan nog bestaat de kans dat de gevaccineerde zelf wel beschermd is, maar nog steeds het virus bij zich kan dragen. Echter is de kracht van die bacil dan wel vele malen afgezwakt, afgaande op de lezing van de eerder genoemde dokter Fauci.
Kortom, het vaccinatieplan moet gebaseerd zijn op het neutraliseren van het gevaar van het aantal “besmettelijke” bewegingen op plaatsen met een hogere concentratie van mensenmassa (drukke winkelcentra of bouwmarkten).
Misschien etisch oneerlijk, immers de zondaars lijken te worden beloond, maar wel beter voor de algemene gezondheid op de langere termijn. Laten we daarentegen liever hopen dat een goede mondiale distributie van een succesvol COVID-19 vaccin met zo min mogelijk vervelende bijwerkingen deze pandemie klein krijgt en voor langere tijd naar de analen van de geschiedenis verwijst.