In Vino veritas, in agua sanitas, ofwel in wijn ligt waarheid, in water gezondheid. Daarmee begint Anna Lena haar bijdrage in het thema ‘alcohol’ dat deze maand centraal staat op DamastinSalland. Niet de discussie of je wel of niet drinkt, maar welke plek heeft alcohol in jouw leven, in jouw cultuur, in jouw traditie.
Ook meeschrijven? Dat kan via info@damastinsalland.nl
Door Anna Lena
Het woord alcohol is een van de vele, vele woorden die tijdens de middeleeuwen met de Arabische cultuur van wetenschap, technologie en geneeskunde naar Europa gereisd is. Samen met algebra, albatros, abrikoos, admiraal, artisjok, matras, sofa, benzine, cijfer is het woord alcohol hier neergestreken. Zonder dat wij het beseffen is het Arabische al eeuwen lang welgeworteld in Nederland.
Omdat Hasan uit Syrië mij gevraagd heeft om dit stukje te schrijven, moet ik even hieraan denken. Misschien kunnen de hier al aanwezige Arabische woorden een heel klein beetje troost en een piepklein stukje thuis bieden voor de mensen uit het Midden Oosten, die gedwongen waren hun land te verlaten.
Alcohol kan ook een troostend effect hebben en de scherpe kantjes van het leven halen. Persoonlijk drink ik s avonds heel graag een koud biertje om te ontspannen. Of samen met vrienden op een terrasje (toen er nog geen Coronavirus rondzwierf). Ook ben ik fan van een bepaald aperitief gemaakt van artisjok.
Als dochter van een zwaar alcoholverslaafde vader heb ik zeker ook de donkere, destructieve en pijnlijke kant van alcohol ervaren. Angsten uitgestaan, nachten vol zorgen, uiterste paniek, tranen van woede en machteloosheid, liefde en haat heel dicht bij elkaar gevoeld. Alcohol was de boze geest van ons gezin, tot hij uiteindelijk overwonnen werd. Alleen op zijn sterfbed vroeg mijn vader nog een keer om een biertje, misschien om de scherpe kantjes van de dood te verzachten.
In mijn eigen cultuur, de Duitse, speelt alcohol een grote rol. Een van de grootste passies van Duitsers is bierdrinken. Met als meest beruchte bier-ritueel het (inmiddels totaal uit de hand gelopen) Oktoberfeest. Ik ben daar geen fan van en ik ben ook geen fan van de Duitse manier van alcohol drinken: té veel. Het zal wel aan het zwaarmoedige en serieuze karakter van de Duitsers liggen, dat er zo veel alcohol nodig is. Trouwens worden Duitsers van alcohol niet vrolijker, maar gaan dan juist heel diepzinnig op hun problemen in.
Bij de Romeinse schrijver Tacitus valt te lezen dat bij de Germanen belangrijke vergaderingen steeds tijdens feesten en onder het nuttigen van veel alcohol plaatsvonden, omdat men in dronken staat de waarheid sprak en niets kon achter houden.
Nadat Edmund Hillary en Tenzing Norgay in 1953 als eersten de Mount Everest beklommen ontstond er in de loop van de tijd een expeditietoerisme in deze regio. Dit had grote veranderingen voor de cultuur van de Nepalese Sherpa bevolking tot gevolg. Vóór het Mount Everest toerisme leefden zij in kleine gezinnen samen. Ieder gezin bemoeide zich met zijn eigen dagelijks leven. Alleen voor bruiloften of feestdagen kwamen zij in grotere groepen bij elkaar. Om wat beter voor deze sociale interacties gerust te zijn werd er Chhaang gedronken, een alcoholisch drankje gemaakt van rijst. Ik vertel dit verhaal omdat dit voor mij als introvert typetje de ideale manier van leven in harmonie met alcohol zou zijn. Drie tot vier keer per jaar sociale interactie met een drankje erbij. Dat is voldoende. Ik denk dat de functie van alcohol als sociaal smeermiddel universeel is.
Op dit moment drink ik een glaasje wijn. Maar ik vind dry january een heel goede actie. Het is goed om bij onze gewoontes stil te staan en deze af en toe te veranderen. Zelf heb ik de maanden november en december bewust geen druppeltje alcohol gedronken met het resultaat dat ik mij aan alle kanten beter voelde. Voor herhaling vatbaar. Als deze fles leeg is ga ik dus ook weer over op water.
