Op zoek naar voorbeelden hoe kerken heringericht worden, werden we doorverwezen naar een Belgische site waar ze herbestemmingen van kerken als het ware verzamelen. We besteden aandacht aan de toekomst van kerkgebouwen omdat ook in Salland op een paar na alle kerken dicht gaan tussen nu en tien jaar. Dat is even wennen. En overal onderzoeken ze de beste optie. Maar die ‘beste optie’ is ook afhankelijk van hoe je denkt en hoe je durft te denken.
In een gesprek met de pastoor van de Kruisverheffing zochten we alternatieve mogelijkheden. Een bordeel behoorde niet tot de mogelijkheden, een sauna vond de pastoor ook te ver gaan. Hij zei dat als vertegenwoordiger van de kerk, de eigenaar van de kerk.
Maar als dan ergens anders in de parochie – in Luttenberg – de plaatselijke bevolking zegt dat de kerk van de parochianen is, want die hebben immers via de actie kerkbalans de kerk door al die jaren gefinancierd, dan gaan er al andere opties klinken. Sociale woningbouw wordt dan bijvoorbeeld mogelijk, mits de kerk voor een schappelijk bedrag overgedragen kan worden. Als je het wat vaker zegt, wordt het op enig moment zelfs normaal dat de lokale kroeg er zijn plek krijgt, eventueel in de vorm van een soort buurthuis. Dat is helemaal mooi als de plek van de kroeg (in Broekland) dan omgezet wordt naar een locatie voor huizen.
In Heeten werd zelfs geopperd het kerkgebouw te slopen, want “zo heel bijzonder is dat gebouw nu ook weer niet. Laat dan de toren staan en verplaats de viering naar de kapel van Stevenskamp.”
In Wijhe en Boskamp lopen ze tijdens de discussie over de toekomst van de kerk nog op eieren, vooral omdat daar de kerksluitingen nog niet met zoveel woorden benoemd zijn. Er is nu nog een vrijwillige samenvoeging van Wijhe-Boskamp.
(tekst gaat verder onder de foto)
Maar als je Sallandbreed kijkt, kun je op je klompen aanvoelen dat voor heel het gebied tussen IJssel en Sallandse Heuvelrug, dus grofweg tussen Deventer, Zwolle, Raalte en Dalfsen, over een jaar of tien hooguit nog drie kerken overblijven. Eentje in beide steden en vooruit, dan de kathedraal van Salland, de Kruisverheffing in Raalte, er ook nog bij.
België
Op zoek naar wat je met een kerk kunt, schrijft HierinSalland met enige regelmaat een verhaal hoe ze dat elders aangepakt hebben, waar ze de transitie al achter de rug hebben. Dat bracht ons op de Belgische site Herbestemming Kerken, vol met voorbeelden. Wat we er van leren is dat eigenlijk alles wel kan, maar dat je er alleen eerst even wat gevoeligheden voor moet opzij zetten.
Een architectenbureau, een buurthuis, een hotel, woningen, een museum, daar zullen nog de minste bezwaren tegen zijn. Maar in België hebben ze inmiddels ook ervaring met een sportschool in de kerk, een fietsenkluis, een bed and breakfast, een snookerhal, een sauna en een nachtclub.
Zie hier de heel variërende opties.
