door Mirjam Burema
Dit jaar heeft het Ministerie van EZK de nationale klimaatweek uitgeroepen van 28 oktober tot en met 5 november. Daadkrachtige inwoners zijn gevraagd om als voorbeeld op treden en om zich aan te melden als ‘Klimaatburgemeester’, in het kader van de overheidscampagne ‘Iedereen Doet Wat’ een voorbeeldfunctie op zich te nemen. Nadat iemand mij enthousiast had voorgedragen, kreeg ik de titel toebedeeld van Klimaatburgemeester voor Olst-Wijhe.
Door Mirjam Burema
Klimaatburgemeester
Vandaag ontving ik een vlag van de Klimaatweek, om die als klimaatburgemeester uit te hangen. Met de vraag om er een foto van te nemen en een inspirerend verhaal te delen op de sociale media. Ik wil graag mensen inspireren. De natuur en het milieu zijn een leidraad voor mijn leven. Maar eerlijk gezegd ervaar ik al enige tijd een steeds grotere frustratie. Dit heeft te maken met wat ik zie en wat ik lees. Zelf werk ik al 18 jaar bij een overheidsorganisatie; maar ook daar dringt zich de vraag aan me op: we doen wel wat, maar is het genoeg?
Daarom heb ik met 2 jaar geleden aangesloten bij Extinction Rebellion (XR) omdat de wetenschap steeds vertelt dat het beleid van onze overheid tekort schiet. De laatste berichten melden dat we nu al op 1,2 graad temperatuurstijging zitten. Terwijl we maximaal 1,5 graad hebben afgesproken. En met de extreme weersomstandigheden, hittegolven, overstromingen, bosbranden en hongersnood zien we de gevolgen van klimaatverandering al in het hier en nu gebeuren.
Urgenda
Dan denk ik, dit ziet iedereen toch? De rechtszaak van Urgenda tegen de staat waarin uiteindelijk zelfs de Hoge Raad Urgenda gelijk gaf, startte inmiddels vijf jaar geleden en nog altijd heeft onze overheid geen ambitieus klimaatbeleid opgesteld en komt ze met acties zoals deze Iedereen Doet Wat campagne, waarin de nadruk ligt op individuele acties van het plaatsen van radiatorfolie tot het controleren van je bandenspanning. Intussen gaan er jaarlijks vele miljarden aan subsidies en belastingvoordelen naar de fossiele industrie en andere grootvervuilers. Wanneer wordt er daadkrachtig en vertrouwenwekkend klimaatbeleid opgesteld? Of laten we dat ook over aan de markt?
Acties Den Haag
Ik was in de week van 11 tot 18 oktober drie dagen aanwezig bij de Klimaatrebellie van XR in Den Haag. We wilden veel aandacht trekken voor de urgentie, door bij ministerie van Economische Zaken-en-o-ja-Klimaat en de Tweede Kamer op het kruispunt te gaan staan met onze banners en onze eisen te stellen voor klimaatrechtvaardigheid. De eisen zijn:
- Wees eerlijk over wat er aan de hand is.
- Doe wat nodig is om de CO2 uitstoot naar netto 0 te brengen in 2025, en doe dat op een rechtvaardige manier.
- Betrek ons als inwoners bij de oplossingen door het organiseren van een burgerberaad voor het klimaat.
Ik denk dat we met zo’n vijfhonderd mensen op het kruispunt stonden. De meerderheid van de mensen is rond de 20. Gelukkig zijn er ook mensen van middelbare leeftijd en ouderen aanwezig, zoals leden van Grootouders Voor Het Klimaat. Meerdere dagen moest er politie aan te pas komen om ons met veel tamtam van de straat te plukken.
Dreiging neemt verder toe
Dit doe ik niet omdat ik het zo leuk vind maar omdat ik niet goed weet wat ik anders kan doen met mijn verlangen naar oplossing van deze grote zorg die onze kinderen boven het hoofd hangt. Helaas las ik afgelopen week ook weer op de voorpagina van Trouw dat we afstevenen op een nog snellere en hogere zeespiegelstijging dan gedacht.
Wanneer komt onze overheid met een gedegen plan? We zijn een rijk land en een kennisintensief land. Het is niet moeilijk om een plan te maken. Het vraagt alleen een beetje gezond verstand en misschien wat moed om dit te doen. Urgenda heeft zelf ook een heel pakket van maatregelen waarmee we op 50% CO2 uitstoot komen in 2030. Alleen om onder de anderhalve graad te blijven is het noodzakelijk om in 2025 naar netto nul CO2 te gaan.
Gemakzucht
Het is te makkelijk om te zeggen ‘Iedereen doet wat en zo komen we er wel’. Terwijl ik door de Rijksoverheid ben gebombardeerd tot Klimaatburgemeester, voel ik me in deze crisistijd door diezelfde overheid hopeloos in de steek gelaten. Binnen mijn vermogen doe ik wat ik kan, maar dat er méér nodig is, lijkt mij duidelijk. Overheid, doe wat nodig is, omwille van een leefbare toekomst voor iedereen!
Doe ik zelf wat nodig is?
Ruim 30 jaar geleden ben ik als 18 jarige vanuit Den Haag naar Deventer gekomen om milieukunde te studeren. Een echte idealiste uit de jaren tachtig toen de kernramp van Tsjernobyl en zure regen belangrijke thema’s waren. Het broeikaseffect was ook al bekend. Begin jaren 90 afgestudeerd was mijn eerste baan in India. Vervolgens heb ik enige jaren gewoond en gewerkt op de Filippijnen. Daar zag ik hoe afhankelijk mensen zijn van het milieu. Vervuiling van water en bodem en tyfoons hebben een grote invloed op het dagelijks leven van mensen. Net als uitputting van de bodem als gevolg van mijnbouw en andere ellende als gevolg van economisch gewin, zoals grootschalige bomenkap en fruitplantages. Dan moest ik uitleggen hoe wij hier landbouw bedrijven. Mensen keken heel vreemd op als ik vertelde hoeveel vee we hier houden in een relatief klein land en dat dit tot gevolg had dat we gemiddeld per jaar 1 meter mest over ons land uitreden.
Aardehuizen
In 2001 is mijn dochter geboren. In 2003 ben ik in dienst gekomen van de provincie Overijssel. We woonden in een woning die gesloopt zou worden dus er moesten we omzien naar een ander huis. Vrienden kwamen met een idee om Earthships te bouwen in de omgeving van Deventer. In Olst konden we dit plan samen met gemeente vormgeven. In 2014 zijn we in ons Aardehuis getrokken. Een huis, een van de 23, gebouwd met tweedehandsmaterialen en natuurlijke materialen zoals autobanden, stro , hout en afgewerkt met leem en kalkstuc. Voorzien van composttoiletten. Eigen zonnepanelen, zonnecollectoren en eigen drinkwaterbronnen. Met elkaar, hulp van bijna tweeduizend vrijwilligers en een aantal professionals gebouwd. Al onze vrije tijd ging hier naartoe in de bouwperiode van 2012 tot 2015.
En dan woon je lekker. Maandelijks geven we rondleidingen en in de weekends komen veel belangstellenden langs en je wilt het verhaal delen. Anderen zouden ons voorbeeld graag willen volgen.
Extinction Rebellion
In Deventer zijn we met XR Deventer en andere enthousiaste mensen begonnen met een campagne richting politiek en inwoners om een burgerberaad voor het klimaat te initiëren.
Verder ben ik betrokken bij de klimaatwake. Sinds de kabinetsformatie waken 2 klimaatwakers overdag naast het Catshuis. Inmiddels zijn ze verhuisd naar de omgeving van de Tweede Kamer. De wake gaat s ’nachts online door. Daarvoor zit ik bijna wekelijks een nacht tussen 2 en 4 uur te waken. Om het lichtje van hoop door te geven dat zo nodig is om met elkaar de moed erin te houden dat we nu eindelijk en hopelijk heel snel gaan doen wat er nodig is!
