Laat ik vooropstellen dat ik vind dat boeren grootmoedig benaderd moeten worden. Las dit weekend in De Stentor een interview met een Zwols VVD-kamerlid (mijn “eigen” partij, dus ik ben onbevooroordeeld…) die boeren consequent als “ondernemers” aanduidde. Ik ben niet zo gek op dat etiket voor boeren: ze verdienen beter!
Twijfels
Maar het gaat wel steeds meer knellen, dat grootmoedige. Vooral het bijna volstrekte ontkennen in de veehouderijsector dat ze gewoon grote vervuilers zijn met hun huidige manier van produceren, en dat daar verandering in moet komen, stuit me steeds meer tegen de borst. En overigens geheel terzijde: Dat vervuiling aangepakt moet worden, was ook bij de VVD een speerpunt: onze eerste milieuminister was van de VVD: Winsemius (schijnt inmiddels te zijn weggelopen).
Afhankelijk gemaakt
Op de één of andere manier zitten de boeren, financieel, maar ook wat betreft informatie, volledig in de greep van de aanleverende, afnemende en financierende industrie. Daar zitten de werkelijke belangen die zich verzetten tegen verandering. Ook de overheid speelde een kwalijke rol door schaalvergroting te stimuleren en jarenlang bekende problemen voor zich uit te schuiven tot de Raad van State een de noodrem trok.
Eigenlijk wil iedere echte boer toch niets anders dan boeren als Overesch, Kleinlangevelsloo, Bosch of Arink?
De kern van het probleem zit wat mij betreft niet zozeer bij de consument. Maar bij de miljardairs in de voederbedrijven, de melkfabrieken, en de Rabobank. Die moeten krimpen en genoegen nemen met lagere rendementen, dat willen ze niet, daar moeten ze dus toe worden gedwongen.
FrieslandCampina draaide in 2021 een nettowinst van € 172 mln, en in 2021 € 79 mln. Dus na alle kosten, ook de bank was dan betaald. Die winsten konden uitbetaald aan de 11.000 deelnemende melkveehouders. Dat is gemiddeld per jaar een winstuitkering (dus na de melkprijs) van € 11.400 per jaar per deelnemende melkveehouder. Een prima eindejaarsbonus… . Terwijl die gemiddelde melkveehouder aan het begin van het jaar al vergelijkbare of hogere (tot € 20.000?) bedragen aan Europese landbouwsubsidie per ha. land kreeg toegekend, zonder enige voorwaarde om duurzaam te produceren (iemand moet me nog maar ‘ns narekenen). Duurzaamheidssubsidies indien van toepassing komen daar nog bovenop.
Inkomen boeren
Als een derde van de agrariërs dan toch nog onder het minimumloon eindigt onder de streep, dan weet ik niet wie iets verkeerd doet. Ik vermoed dat die boeren zoveel hebben geïnvesteerd dat er vooral voor de (Rabo)bank gewerkt wordt om de financieringen te bekostigen. En dan ook nog vervuilen.
Eigen schuld, dikke bult? Nee, ze zijn bedonderd door de desinformatie van de bedrijven waarvoor “onze Caroline” heeft gewerkt (werkt?), en waarvoor ze nu in de Staten-Generaal zit. Over “zonder last” gesproken..
Logica
Ieder weldenkend mens zal begrijpen hoe raar het is dat ons postzegellandje de tweede agrarische exporteur ter wereld kan zijn. Achter de VS, dat 239 keer groter is!
De boeren die van de noodzakelijke maatregelen de dupe worden verdienen het grootmoedig te worden benaderd wanneer de plannen nadelig uitpakken voor hen. Ik sta daarom ook achter de boeren, maar begrijp donders goed dat er hard doorgepakt moet worden.
Twijfels
Na de gebrekkige afhandeling van de aardbevingsschade in Groningen en het toeslagenschandaal kan ik me wel goed voorstellen dat boeren erg huiverig zijn of hen iets dergelijks ook niet zal overkomen
