Herman Menkveld krijgt energie van zijn duurzame manier van leven. Hij vertelt er graag over, met zijn biologische boerderij onderhoudt hij zelfs een site om te delen welke keuzes hij maakt. Hij boert zonder chemie, alleen op die manier kun je volgens Herman de toekomst in.
Door Herman Menkveld
Samen met Jannie namen we in 1981 het landbouwbedrijf van mijn ouders over. Het toenmalige gemengde bedrijf ‘De Kuiperij’, gelegen op de grens tussen Olst en Diepenveen. Wat melkkoeien en akkerbouw brachten toen voldoende verdiensten op om van de te leven. Begin jaren 90 konden we niet verder op dezelfde manier. We konden nog wel voldoende productie halen van ons land maar de prijzen per kilo product waren ook toen al te laag. Dus we moesten steeds intensiever worden, met veel gebruik van zogenaamde hulpstoffen kunstmest en chemische middelen. Die weg wilden we niet op.
We kwamen in contact met Staatsbosbeheer dat veel natuurlijke graslanden en akkers bij ons in de naaste omgeving beheert. We gingen samenwerken met deze natuurorganisatie en gingen naast ons eigen bedrijf, als zelfstandige ondernemer werkzaamheden voor hen uitvoeren. In 2000 hebben onze bedrijfsvoering helemaal omgeschakeld naar biologische. Chemie en kunstmest gebruiken we dus niet meer. Deze stoffen dragen volgens mij niet bij aan een natuurlijke balans in bodem, plant en dier. Natuurlijk kapitaal kan veel opbrengen, het vraagt om zorg voor een goede balans in alles.
Kringlooplandbouw
Onze producten, zoals rogge, tarwe, haver, gerst, triticale en wat maïs, gaan vooral rechtstreeks naar collega bio-boerderijen als voedsel voor hun dieren, en wij nemen de benodigde hoeveelheid dierlijke bio-mest weer van hen af: kringlooplandbouw. We maken volgens mij optimaal gebruik van natuurlijke processen die er zijn en dit geeft ons veel meer plezier in het boeren. Niet zo maar voor volle productie gaan, maar vooral voor een gezonde leefomgeving is voor ons het verdienmodel geworden. We leveren niet alleen voedsel, maar werken in opdracht ook aan herstel en beheer van landschap, natuur en water, groene en blauwe diensten zoals dat heet, waar we een redelijke vergoeding voor ontvangen.
Een goed functionerende bodem waar veel bodemleven plaatsvindt, legt veel meer CO2 vast. Door grotere hoeveelheden organische stof, zijn deze bodems luchtiger en wordt er veel meer water in deze bodems opgeslagen en vast gehouden voor drogere periodes. Vaste mest, groenbemesters en ruime vruchtwisseling met graanteelt (zónder chemie) zorgen er voor dat er een duurzame balans ontstaat in de bodem waar we van leven, nu en in de toekomst.
Anders komt het op termijn niet goed
Natuur en landbouw zijn voor ons onlosmakelijk met elkaar verbonden. Als we dit los van elkaar zien, komt het op langere termijn niet goed, daar ben ik van overtuigd. Wij doen dus aan natuurinclusieve landbouw. Voor de biodiversiteit hebben we vele jaren akkerranden, wintervoedselakkers, kruidenrijke graslanden en een aantal poelen op ons bedrijf. Ook hebben we afgelopen herfst op onze huiskavel ongeveer 500 meter gemengde haag aangepland. Dat is een beschermplek voor kleine zoogdieren en vogels. Als de haag bloeit is het voedsel voor insecten.
Volgende generatie
Wat mijn vrouw en ik in gang hebben gezet, gaan mijn zoon Jan en zijn vrouw Lydia voortzetten. In 2016 zijn zij in het bedrijf gestapt. Een oude landbouwschuur op het erf, hebben we toen helemaal in stand kunnen houden en laten verbouwen tot een gelijkvloerse, aangename woning. Wij verwarmen onze huizen met een houtvergasser die onze centrale verwarming voedt. We hebben al tien jaar zonnepanelen voor eigen energievoorziening. En onze brandstof komt alleen van omgevallen bomen en snoeihout rondom onze gepachte landerijen van Vitens, Staatsbosbeheer en IJssellandschap, dit hout verwerken we en slaan het zelf droog op. Na drie jaar drogen wordt het omgezet in warm water voor onze CV door onze houtvergasser. Dus we gebruiken geen fossiele brandstof meer voor verwarming.
