Maar door de beelden uit het nieuws zien ze langzamerhand de realiteit onder ogen: de wereld is in die tien jaar onmiskenbaar opgewarmd. Met verschroeiende hittegolven, immense bosbranden en wolkbreuk-overstromingen tot gevolg. Zelfs Nederland ontkomt er niet aan: de gemiddelde temperatuur is met 2 graden gestegen. Er zijn geen Elfstedentochten meer en er zijn stortregens die leiden tot verwoestende overstromingen, zoals in Valkenburg.
Toch vertikken veel mensen het hun gedrag aan te passen om de klimaatopwarming tegen te gaan. En dan zie je dat er een heel scala aan smoezen gebruikt wordt, waarmee mensen het voor zichzelf goedpraten om niets te doen. Ik wil de meest voorkomende eens op een rijtje zetten. Daarbij, even voor de goede orde: het zijn allemaal onzin argumenten. Als je ze hoort of leest, dan weet je dat ze uit het “grote smoezenboek” komen waarmee die mensen hun geweten proberen te sussen.
Uitspraken uit het “grote smoezenboek” per categorie
Afschuifgedrag (van verantwoordelijkheid):
- Ik ga me niet duurzamer gedragen, zolang anderen gewoon op de oude voet doorgaan.
- Onze CO2-uitstoot is niets vergeleken met die van China, laat zij eerst maar eens wat doen.
- Als onze fabrieken de uitstoot verminderen, dan gaat de productie naar andere landen waar ze goedkoop produceren met hoge uitstoot.
Nadelen uitvergroten:
- Klimaatactie kost te veel geld, dat zou ten koste gaan van de zwakken in de samenleving.
- We moeten eerst oplossingen hebben die goed werken, anders verliest men het vertrouwen.
- Olie en gas zijn nu extra nodig voor de omschakeling, anders gaat het ten koste van onze welvaart.
Praten, praten maar niets doen:
- Ambitieuze klimaatdoelen neerzetten maar zonder bijbehorende acties, laat staan financiering.
- Technologische ‘mythen’ die voorlopig(?) onmogelijk zijn (Fusie-energie, CO2-afvang uit de lucht).
- Recent in NL: Politici die zich drukmaken over fossiele ‘subsidies’, maar tegelijk de belasting op brandstof met 20 cent willen verlagen.
“Het is te laat”-gedrag:
- Klimaatbeleid lukt niet in een democratie: er komt weerstand en je wordt politiek weggevaagd.
- Het is te laat om de CO2-uitstoot te verminderen, we moeten ons aanpassen aan een veranderende wereld.
Waarom ik deze lijst publiceer?
En de tegenstanders van klimaatbeleid als-het-ware help om duurzaamheid aan te vallen?
Dat doe ik omdat de tegenstanders dit al lang weten en – waar het maar kan – gebruiken. Tegenstanders, zoals de gevestigde aardolie-industrie, die hun bestaansrecht in de toekomst zien verdampen. Maar ook de vele energie-intensieve bedrijven met enorme CO2-uitstoot. En de bedrijven met veel methaan uitstoot (het tweede broeikasgas na CO2), waaronder de intensieve veehouderij.
Dat doe ik ook om te laten zien dat het een systeem van misinformatie is. Zodat je ze sneller herkent en kunt zeggen: “dat is er eentje uit het grote smoezenboek” met de categorie daarbij.
Een voorbeeld:
Jaren lang al toont de Shell promotiefilmpjes voor de auto op waterstof. Die wordt het helemaal: geen CO2-uitstoot en er komt alleen water uit de uitlaat. Dit is er eentje uit het grote smoezenboek van de categorie “Praten, praten maar niets doen (en futuristische fantasieën)”.
Bedoeld om de mensen gewoon brandstof te blijven laten tanken, omdat er geen reëel aanbod van waterstof auto’s is (of ooit zal komen). Zo sterk gepusht, dat het in het collectieve bewustzijn waterstof als duurzaam wordt ervaren, terwijl het uit aardolie wordt gemaakt. |
Hiermee ben je er natuurlijk niet. Naast het doorprikken van misleidende kletspraatjes moet er nog veel meer gebeuren. Zoals mensen aanspreken op hun eigen verantwoordelijkheid, een aanpak en oplossingen laten zien, sociale rechtvaardigheid aan de orde stellen. En laten zien dat het voor iedereen mogelijk is om klimaatverandering echt aan te pakken.
Ook kleine stapjes tellen mee.