Het artikel waarop ik reageer komt op mij zeer propagandistisch over. Iedereen die niet technisch-naïef is, ziet dat hier een product wordt “verkocht”: de SMR (Small Modular Reactor). Kijk naar de onderstaande “artist impression”-foto van een SMR: een vormeloze betonnen hoop met wat autootjes en een bomenhaag eromheen. Het lijkt onschuldig, nietwaar? Met mini-hoogspanningsmasten in een lieflijk boerenlandschap.
(Lees verder onder afbeelding)
Techniek
Maar een kerncentrale levert alleen warmte. Waar is de hal met stoomturbines die warmte omzetten in elektriciteit? Waar is de koeltoren die bij de stoomturbines hoort? Deze is relatief groter dan bij een gas- of kolencentrale omdat een kerncentrale minder warmte-efficiënt is (door de lagere temperatuur).
Vergeet niet dat bij het omzetten van warmte naar elektriciteit slechts 50% lukt; de rest is verlieswarmte. Aan zee is er altijd volop koelwater, maar midden in het land kun je niet zonder koeltoren. Zelfs als een kerncentrale aan een rivier staat, is een koeltoren altijd nodig, want bij ook laag water moet er altijd koeling zijn. Als de koeling uitvalt, krijg je een scenario zoals Tsjernobyl of Fukushima, waarbij de kernbrandstof smelt en explodeert, en de omgeving besmet raakt. Ook bij een SMR (Small Modular Reactor) kan dit gebeuren.
Dan is niet een hele provincie, maar wel een regio of stad onbewoonbaar. Dat is nog steeds ernstig.
Wat als een terrorist de koeling uitschakelt? Zo’n centrale moet met militaire precisie/inzet bewaakt worden en bestand zijn tegen aanvallen. Niet dat dat helpt in oorlogstijd. Dan zou zo’n centrale een ideaal doelwit zijn, makkelijk te raken met een precisieraket of zelfs door hackers.
Kostenaspect
Ik heb het nog niet over de kosten van een SMR gehad. Ja, wel over de veiligheid, die moet bij een SMR net zo goed zijn als bij een gewone kerncentrale, en dat is duur.
Stel dat je een kolencentrale van 1100 MW (zoals die van de Maasvlakte) zou vervangen. Met SMR’s van 150 MW heb je er 7 nodig. Terwijl een gewone kerncentrale juist 2 kolencentrales vervangt, wat neerkomt op (2 keer 7 dus) 14 SMR’s.
Dus 14 keer zorgen voor veiligheid, 14 keer een koeltoren (wanneer niet aan zee), en 14 keer een planningsprocedure doorlopen, waar veel weerstand tegen is. Mensen hebben veel liever een zonnepanelenveld of windmolen in hun buurt dan een kerncentrale, vooral als tegen die tijd de negatieve geluiden over kernenergie losbarsten.
Daarnaast is stroom uit een SMR erg duur; nog duurder dan een reguliere kerncentrale, die al 3 tot 4 keer zo duur is als elektriciteit uit wind of zon. Het verkoopargument voor een SMR is de lagere prijs door seriematige productie, maar daarvoor moeten er wel eerst grote series zijn. Er is nog nergens ter wereld een functionerende SMR, laat staan een serieproductie.
Actueel
Een jaar geleden is hét grote voorbeeld van seriematige bouw, NuScale (77 MW SMR) in de USA ermee gestopt, wegens geldgebrek, waarschijnlijk failliet.
Lees hier meer.
In China is een kleine serie opgezet Linglong (125 MW SMR) en de hoop is dat die in 2026 gaat leveren. Maar of we kerncentrales uit China moeten willen?
Lees hier meer.
En de alom bejubelde SMR van RR (Rolls Royce) Die bestaat nog alleen op de tekentafel. En het is nog maar de vraag of die ooit gebouwd wordt. De Engelse regering moet nog een besluit nemen, welke SMR ze een kans willen geven.
Lees hier meer.
Vanwaar opeens die hype van SMR, juist nu?
Grote kerncentrales zijn ongelooflijk duur geworden en vragen zoveel bouwtijd, waardoor niemand er nog in wil investeren. Ze hebben de concurrentie met elektriciteit uit wind en zon verloren, vooral samen met de nieuwe rol van batterijen. Niemand wil nog geld stoppen in grote kerncentrales.
Geldt dat ook niet voor de seriematige productie van SMR’s? Is dat niet weer een groot project waar de eerste exemplaren onbetaalbaar veel zullen kosten? Ze zoeken nu durvers die op basis van een mooi praatje veel geld willen investeren, zoals politici, pensioenfondsen en grootgeldbezitters, die onvoldoende technisch of bedrijfskundig inzicht hebben. Terwijl je moet beseffen: Het opzetten van een seriematige SMR-productie vraagt meer geld en tijd dan de bouw van een reguliere kerncentrale.
Ik hoop dat het gezonde verstand het wint, net zoals bij de vorige hype van de Thorium reactor. Hoor je niets meer van. 😊
Of de kweekreactor, lang geleden. Waar de afdeling waar ik toen werkte bij Stork Hengelo aan meewerkte bij onderzoek naar de problemen bij de koeling met vloeibaar natrium van de kerncentrale in Kalkar, Duitsland.
Eén miljard gulden heeft Nederland uitgegeven, 8 keer zoveel als begroot, tot het project na 10 jaar overschrijding in 1990 werd opgegeven. Voor schrootwaarde verkocht aan Hennie van der Most, die er een pretpark van maakte: Wunderland Kalkar.
