Hasan Kaddour: Heeft de Nederlandse perceptie over Syrië een teruggang doorgemaakt?

Een vriend van me kwam me tegen in de supermarkt en vroeg meteen: “Waarom zie je er zo onverzorgd uit?” Ik antwoordde rustig: “Weet je dat ik in 14 jaar van revolutie en oorlog in Syrië nog nooit zo’n drukke maand heb meegemaakt als deze?

Het lijkt alsof het aantal woorden dat ik deze maand heb geschreven en de telefoontjes die ik heb gepleegd gelijk staan aan alles wat ik de afgelopen 14 jaar heb gedaan.”

De situatie is allesbehalve eenvoudig. Dat er een enorme verandering plaatsvindt in je geboorteland, dat een dictator valt die je volk zo lang heeft onderdrukt, is een historisch moment dat misschien maar eens in de honderd jaar voorkomt.

Maar het meemaken terwijl je ver weg bent, dat is een heel andere uitdaging. Ver weg zijn betekent echter niet stil blijven. Voor mij, als Syrische vluchteling in Nederland, is het een morele plicht om de waarheid over Syrië duidelijk te maken aan mijn tweede thuisland.

Verandering in de Nederlandse houding ten opzichte van de Syrische revolutie

Toen de Syrische revolutie begon, waren de reacties van mijn Nederlandse vrienden een mix van medeleven en hoop. Die gevoelens weerspiegelden een van de mooie eigenschappen van de Nederlandse samenleving: solidariteit en oprechtheid in emoties.

Maar naarmate de complexiteit toenam, begonnen deze gevoelens langzaam te veranderen. De Nederlandse media, net als overal elders, raakten verdeeld. Sommigen proberen de situatie eerlijk en objectief over te brengen, terwijl anderen partij kiezen, vaak beïnvloed door persoonlijke of politieke banden.

De grootste uitdaging blijft echter het voortbestaan van de stereotypen die diep geworteld zijn in de publieke perceptie: terrorisme, ISIS, onderdrukking van vrouwen en de situatie van minderheden, met name christenen. Deze beelden hebben niet bijgedragen aan het begrijpen van de waarheid, maar hebben deze eerder vertroebeld en de oorspronkelijke doelen van de revolutie – democratie, gerechtigheid en een civiele staat – naar de achtergrond verdrongen.

Helaas wordt de Syrische samenleving vaak verkeerd begrepen als het gaat om vrouwenrechten. Er bestaat een wijdverspreid en onjuist beeld in het Westen dat vrouwen in Syrië worden behandeld zonder respect of waardigheid.

Deze perceptie weerspiegelt niet de realiteit. Ondanks culturele en sociale uitdagingen zijn Syrische vrouwen altijd een essentieel en invloedrijk deel geweest van het openbare leven, onderwijs, werk en zelfs de politiek.

De Syrische revolutie heeft vanaf het begin de roep om gelijkheid en waardigheid voor alle leden van de samenleving, inclusief vrouwen, versterkt. Maar die boodschap is verloren gegaan onder de herhaling van hardnekkige stereotypen.

en moet eraan worden herinnerd dat vrouwen een fundamentele en centrale rol hebben gespeeld in de Syrische revolutie door middel van vele echte strijders, zoals de Syrische televisieactrice May Skaf, een christen die Assad verzette en zich bij de revolutie aansloot. Haar huis werd bezet, waarna ze naar Frankrijk vluchtte, waar ze stierf aan een hartaandoening, verdrietig en gekweld door de realiteit. Zij was de auteur van de uitspraak: “Dit is het grote Syrië, niet het Syrië dat eigendom is van de familie Assad.” Deze uitspraak werd het motto van de Syrische revolutie. Samen met haar waren er ook andere vrouwelijke strijders, van wie sommigen in ballingschap stierven en anderen nog steeds actief zijn.

Tijdens het Assad-regime leek het voor buitenstaanders alsof vrouwen hun rechten hadden gekregen, maar de martelkamers van Saydnaya bewezen wat vrouwen werkelijk betekenden voor het voormalige Assad-regime. Geen enkel regime ter wereld heeft vrouwen zo veracht als het voormalige Assad-regime.

Tussen de revolutie en de huidige regering

Sommigen denken dat mijn steun voor de huidige tijdelijke regering in Syrië voortkomt uit ideologische overtuiging. Maar dat is niet het geval. Deze regering vertegenwoordigt slechts een tijdelijke realiteit in een zeer complexe overgangsperiode.

Ondanks de moeilijke omstandigheden is het hen gelukt een zekere stabiliteit te behouden, vooral na de val van het Assad-regime. De grootste uitdaging nu is het opnieuw opbouwen van Syrië vanuit het absolute niets.

De realiteit is dat de huidige regering hard werkt aan tal van kwesties. Stel je eens een land voor dat zichzelf vanaf de grond opnieuw moet opbouwen, terwijl het te maken heeft met een enorme hoeveelheid interne en externe sabotage.

Respect voor vrouwen, kinderen, gehandicapten, oorlogsgevangenen die de gruwelijke gevangenissen van Saydnaya hebben overleefd en hun psychologische behoeften, wederopbouw, democratie, pluralisme en het geven van wettelijke rechten en echte vertegenwoordiging in het parlement aan alle groepen in Syrië zijn zaken die geen enkele toekomstige leider van Syrië kan negeren.

Ahmed al-Sharaa, leider van Hay’at Tahrir al-Sham, is misschien niet de ideale keuze voor sommigen, maar hij heeft bewezen in staat te zijn om orde te houden en het land te behoeden voor de chaos van wraakacties die velen verwachtten na de val van het regime.

Zijn begrip van de gevoeligheid van deze periode heeft hem ertoe gebracht zijn beleid geleidelijk aan te passen, stap voor stap, zonder de tegenstand van zijn bondgenoten of vijanden uit te lokken.

De strijd om de waarheid

Er is nu een hele groep regimegezinde vluchtelingen, inclusief degenen die gezocht worden voor oorlogsmisdaden, actief in Europa, waaronder Nederland.

Zij verspreiden valse informatie en geruchten die de huidige regering schade berokkenen, in de hoop op een tegencoup die Assad of een van zijn bondgenoten weer aan de macht brengt. Ze gebruiken daarbij argumenten die de publieke opinie in het Westen weten te raken, zoals de situatie van christelijke minderheden en de rechten van vrouwen.

Het fragmentarische beeld van Syrië dat in het Westen wordt gepresenteerd, mist diepgang. Het begrijpen van de Syrische realiteit – of de realiteit van elk land dat door een transitie gaat – vereist kennis van de culturele, politieke en historische basis van dat land, in plaats van de informatie te reduceren tot een of twee punten. Dat is niet eerlijk en ook niet accuraat.

Slot

Sommigen denken misschien dat de Syrische ervaring met democratie en politiek pas begon met het Assad-regime, maar de geschiedenis bewijst dat deze eindigde toen hij aan de macht kwam.

In de jaren vijftig van de vorige eeuw was Syrië een baken van democratie en politieke pluraliteit in de regio. De Britse pers beschreef Syrië destijds als “het best georganiseerde land in het Midden-Oosten.”

Het Syrische volk omarmde ideeën uit Europa en was trots op zijn nationale identiteit. Het herbouwen van deze erfenis is geen droom, maar een plicht en een verantwoordelijkheid.