Als de samenleving altijd coöperatief, vriendelijk, enz. is, dan ben ik waarschijnlijk een deugdzame idealist. Natuurlijk is dat niet altijd zo …
Elke samenleving heeft zijn gebreken en tekortkomingen en het heeft zowel zijn positieve als negatieve aspecten. Dat is in de samenleving van Salland niet anders. Misschien zijn de eerste punten waarmee een nieuwkomer in Sallandse steden en dorpen wordt geconfronteerd, te wijten aan het feit dat hij zelf van een ander platteland of een andere stad afkomstig is.
Voor de zoon van de stad zal het natuurlijk moeilijker zijn om te wennen aan de rust en de tragere levensstijl op het platteland, die anders is dan in een meer dynamische stad. Maar zelfs als je een plattelandsjongen bent, zijn er best veel verschillen.
Uit eigen ervaring heb ik mensen uit grote steden in Syrië zien komen, met name Aleppo en Damascus, die moeite hadden zich aan te passen aan het plattelandsleven in onze regio. Meestal vertrokken deze mensen dan ook weer naar de grote steden als Amsterdam, Utrecht of Rotterdam. Zij vonden het leven in onze omgeving te eentonig.
Wanneer je bijvoorbeeld in Olst buiten het centrum, bestaande uit een paar winkels en een gemeentegebouw wandelt, zul je niet veel mensen tegenkomen, vooral niet na zes uur ’s avonds. Misschien missen sommigen het geluid van vechtende kinderen dat reuring geeft. Ik woon al zeven jaar in Olst en heb daar nog nooit kinderen zien vechten en mis dat totaal niet!
Sommige mensen worden fobisch op het platteland. Je kent het uitzicht, de horizon en weet precies waar de zon opkomt en weer ondergaat. Je ziet hier langs de IJssel zelfs geen oprijzende heuvel.
Na vier jaar in Salland voel ik dat deze vlakte mij wel iets doet missen dat mijn hart beklemt, de lange bergketens waar ik in Syrië op uitkeek en waarachter je de zon steeds weer zag ondergaan. Toen ik in Spanje was, zat ik altijd naar de bergen rondom Madrid te kijken. Mijn familie en vrienden vroegen me wat er mis was met mij. Waarom ik de hele tijd naar de bergen keek. Ik heb ze gezegd dat ik mijn vrienden miste die achter bergen woonden.
Om we het ook over minpunten willen hebben: Sallanders zijn Nederlanders en Nederlanders worden vaak verpletterd door procedures en bureaucratie, voor mijn gevoel soms meedogenloos. De bestuursstructuren zijn ondoorzichtig en je moet vaak lang afwachten. Maar ik begin het meer en meer te leren sinds ik in Nederland woon en dan ook nog in een fijn dorp in Salland!
Vriendschap
Een belangrijk punt waar veel Syriërs over klagen is dat het moeilijk zou zijn vriendschappen op te bouwen met met de oorspronkelijke inwoners.
Ik had een goede vriend in Syrië die het mij kwalijk nam als ik niet bijna dagelijks met hem communiceerde en met de rest van onze vrienden. Zijn gevleugelde woorden waren altijd: “Wat heb ik eraan om vrienden te zijn met iemand die in China woont?” Dat betekende voor hem dat echt vriendschap niet mogelijk is als je elkaar niet kunt zien. In Syrië betekende vriendschap voor bijna iedereen hetzelfde als wat deze vriend daarover vond.
Hier is het begrip vriendschap anders. ook in deze in principe ongecompliceerde eenvoudige plattelandsgemeenschap. Goede vrienden zijn betekent niet noodzakelijkerwijs dat je elkaar dagelijks ontmoet of samen de avond doorbrengt. Het ritme van het leven in Syrië is totaal anders. Daar is het gebruikelijk dat je als vrienden de middag en/ of de avond samen doorbrengt met spelen, bijvoorbeeld backgammon, vaak tot na middernacht.
De meeste Sallanders zijn graag thuis en ook in het weekend graag in familiekring. Best wennen voor iemand die alleen is.
Een ander verschil is dat onze gezins- en familieleden en vrienden in Syrië boos op ons worden omdat we te weinig met hen communiceren via sociale media. Soms zeggen ze: “sinds je in Nederland woont geef je niet meer om ons!”
En ik merk bij elke nieuwkomer in Nederland dat het moeilijk is voor hem om te begrijpen dat heel veel contact hebben hier niet zo gemakkelijk is vanwege je vaak overvolle werkschema. Dat daardoor je hersenen soms zo vol zijn dat je niet dagelijks of wekelijks met hem kan praten.
Het is dus niet logisch om te denken dat je in Salland geen vrienden kunt maken, je moet de vorm van vriendschap hier gewoon begrijpen en ermee omgaan op dezelfde manier als je met de rest van de voor jou nieuwe geestelijke en praktische zaken omgaat.
Gedragsregels
In de Syrische samenleving is het de gewoonte om thee en koffie te serveren aan degenen die bij je thuis komen werken, zoals een loodgieter of een schilder enz. Je moet dat de hele dag door, iedere dag weer, doen, zolang de werkzaamheden duren. Doe je dat niet, zal de werkman aan iedereen laten weten hoe gierig je bent en daalt de schande van je omgeving op je neer.
Ook hier binnen de plattelandsgemeenschap is het niet ongebruikelijk om vakmannen thee en koffie aan te bieden, al weigeren ze dat soms. Ook samen eten tussen de middag gebeurt.
Boek
Hasan heeft een boek geschreven over zijn leven in Syrië en in Salland: Het verhaal van mijn twee dorpen, van Saraqib naar Olst. Dit boek wordt op zondag 20 september officieel gelanceerd tijdens de uitreiking van de Cultuurprijs Olst- Wijhe 2022 in het Holstohus te Olst, waarvoor hij ook genomineerd is. Wil je deze manifestatie bezoeken,klik dan hier voor meer info.