Het was 1970 toen de vader van Bashar a-Assad, Hafez al-Assad de macht overnam na een militaire coup tegen een op dat moment opkomende democratie in Syrië. Hij veranderde de interne structuur naar tirannie, een ingenieus spinnenweb, minutieus en complex opgezet.
Door Hasan Kaddour
De vader van Assad legde de basis voor de politieke, economische en sociale betreurenswaardige realiteit van nu waarbij de gevechtsfeesten het kompas en de richting verloren. Bashar beschouwt zichzelf als overwinnaar van zijn noodlottige veldslag, die de smaak van verlies heeft. Maar hij blijft op de zetel zitten. Het voortbestaan van de Assad-dynastie lijkt gered.
Hafez al-Assad bedacht de erf-regel: dat zijn zoon troonopvolger zou worden. Zodat het door hem gewenste religieus sektarisme ook na hem zou blijven bestaan. En de zoon bewees dat dat werkt. De Assad-dynastie was daar en bleef daar.
‘Voor altijd, Hafez Al Assad’ schreeuwden de Syriërs tijdens ceremoniële processies die werden georganiseerd door het systeem. Scholen, universiteiten, officiële instellingen, ze moesten wel! Eeuwigheid voor de president. Dat is ook de enige reden voor slachtingen van de afgelopen zeven jaar…
Het was vader Assad overigens nog bijna fout gegaan. Zijn oudste zoon Basil zou hem opvolgen. Maar die kwam in 1994 om bij een auto-ongeval. Zijn tweede zoon Bashar woonde in Londen en werd geboden hals over kop terug te komen. Voor vader Assad een race tegen de klok, maar het lukte. Als je zoon Bashar ontleedt, zul je de denkbeelden van zijn vader in iedere hoek van zijn hoofd tegenkomen.
Overal in het land kijken de standbeelden toe, controleren ze het volk. Standbeelden en afbeeldingen in de straten naar scholen, voor overheidsinstellingen en zelfs in donkere hoeken, Ze besturen met ijzer en vuur. En als het om een vreedzame volksopstand gaat, spreken ze maar één taal: de taal van de dood.
Daarom kan Bashar opscheppen dat de Syrische samenleving homogener is geworden. De rest is namelijk gevlucht en ontheemd. Syrië kende zes miljoen inwoners in 1970. Daar wil Bashar naar terug. Die andere 20 miljoen doen er voor hem niet meer toe. Hij vindt hen terroristen, verraders of agenten van vreemde landen. Hij schaart ze onder alle soorten categorieën, behalve onder burgerschap.
En gek genoeg wordt hij geholpen door tegenstrevers op het wereldtoneel. Zowel de westerse wereld als de Russen ondersteunen hem. Waar Syrië ooit het hart van de Arabische wereld was, is het nu het graf van de Arabische lente.
Bashar schept op dat hij zijn vader tweemaal in wreedheid heeft overtroffen.
Hasan Kaddour is vluchteling uit Syrië, neergestreken in Olst.
