De Taliban, een regime van de harde lijn heeft de controle op Afghanistan overgenomen. De westerse wereld had even niet opgelet en reageerde met (gespeelde?) verbazing: Hoe kon dit nou gebeuren… Alsof het westen Afghanistan en de Taliban niet kende, terwijl ze er met hun militairen en inlichtingendiensten gewoon bij waren. Amerika was de bondgenoot die er heerste. Toch?
Door Hasan Kaddour
Nu er paniek is over de situatie in Afghanistan, richt de aandacht zich vooral op het weer gaan onderdrukken van vrouwen. Maar ik voorspel je: dit gevaar geldt voor bijna alle Afghanen, vrouw, man of kind. Ach, wat was het Westen verrast over de snelle machtsovername van de Taliban in Afghanistan.
Media pikten als hoofdthema eruit dat nu de rechten van vrouwen wel weer teruggedraaid zullen worden. Daar blijkt wel uit dat het westen niet in staat is te begrijpen hoe vanuit Afghanistan naar de cultuur van het westen gekeken wordt, hoe ze daar denken over de manier waarop wij denken over gelijke rechten voor vrouwen. Dat blijkt nu over hoe er geschreven wordt over Afghanistan, maar dat blijkt iedere keer als het over ‘het oosten’ en ‘het westen’ gaat. Het leidt toch helemaal geen twijfel dat de toekomst voor vrouwen onder het bewind van de Taliban-militanten somber is? Daar hoef je alleen maar voor terug te kijken naar de afgelopen twintig jaar. Vrouwen krijgen opnieuw met veel onrecht te maken.
Maar laten we eens wat dieper op dit probleem ingaan. Laten we eens kijken naar hoeveel kansen het westen aan Afghanistan geboden heeft zich te ontwikkelen. Kent iemand de moderne geschiedenis van dit geteisterde land? De afgelopen veertig jaar had het te maken met bezetting door Russen, de Taliban en de VS. Alsof Afghanistan in die tijd kansen had het tijdperk van beschaving of het tijdperk van de moderne staat binnen te wandelen. Door de voortdurende bezetting bleef het een onherbergzaam land met nauwelijks infrastructuur en dienstverlening. En dat geldt niet alleen voor Afghanistan…
Er is in al die bezette jaren geen democratie opgebouwd, geen vrijheid geweest. Iedereen in dit land leeft met onrecht en angst. Mannen, vrouwen, oude mensen en kinderen leden eerst onder de heerschappij van Rusland, die gruwelijke slachtingen pleegden onder deze eenvoudige mensen. Dat ze zonder onderscheid bombardeerde met vliegtuigen en raketten. Daarna onder het bewind van hardliners zoals de Taliban, die mannen en vrouwen vervolgden, mannen en vrouwen zweepslagen gaven en mannen en vrouwen het hoofd afhakten. Vervolgens de Amerikaanse heerschappij met haar bondgenoten uit Europa en de westerse wereld, die het land binnenkwamen als zegevierende Romeinen die de geschiedenis wel eens even zouden komen herschrijven.
Amerika, de grootste mogendheid ter wereld verklaarde de oorlog aan een nauwelijks bestaand land! Het land werd ontheiligd en men beweerde dat Al-Qaeda en de militanten waren uitgeschakeld. Na twintig jaar Amerikaanse overheersing heeft dat de Afghanen alleen maar meer verwoesting gebracht, er is in die tijd nauwelijks aandacht geweest voor de bouw van scholen voor jongens of meisjes. Uiteindelijk kondigde de VS opeens aan dat ze naar huis gingen, zonder haar Europese bondgenoten daarover te raadplegen. Amerika is immers de baas van de wereld, die alles bepaalt.
Veel (bewinds) personen willen deze kwestie nu in de doofpot stoppen en er niet meer over praten, zodat ze zich niet schuldig hoeven voelen voor zichzelf of voor de regeringen die ze vertegenwoordigen. Zo wordt de kwestie van Afghanistan nu geframed als de kwestie van de vrouwen daar! En ik begrijp dat ook wel, dat doet het beter. Vrouwen zijn om die reden ook dominante ‘onderwerpen’ op schilderwerken en beeldhouwkunst, ze zijn breekbaar en hebben schoonheid.
Maar ik verzeker is dat mannen in Afghanistan ook bang zijn, doodsbang, letterlijk doodsbang. De aanblik van mannen die van repatriëringsvliegtuigen vielen… onvoorstelbaar! Dit was misschien wel de meest wrede scène in de moderne menselijke geschiedenis. Dat gebeurt die mannen omdat ze doodsbang zijn, net als hun vrouwen. Het zijn mannen en vrouwen van een volk dat bang is om onder de heerschappij van een vreemde bezetting te moeten leven of onder terroristische extremisten. Terwijl het een volk is zoals alle andere volkeren van de wereld, een volk dat alleen maar in vrede wil leven.
Laten we ophouden ernaar te kijken op de manier van een ouderwetse Europese ontdekkingsreiziger die zich verbaast is over alles wat voor hem vreemd is. Want wat er in een vreemd land gebeurt, is in elk detail vreemd. Dat moeten we benaderen met respect voor hun geschiedenis!
