Gosse Jongstra: Rare varia

Columnist Gosse Jongstra gaat dieper in op onze taal.

Interessant? Deel het artikel

210903PxHere

Het is een rare gewoonte. Als ik tijdens het luisteren naar de radio, lezen van de krant of kijken naar tv iets – voor mij opvallends – registreer, dan schrijf ik dat op. De verzameling ligt voor me. Sommige dingen zijn heel subtiel. Bijvoorbeeld de radioreclame van een datingbureau. Vraag: “Jullie hebben een eerste date gehad?”. “Ja.” “En, komt er een vervolg?”. “Zeker, we gaan volgende week samen golfen.” Het datingbureau is er voor iedereen, maar door de inhoud van de reclame selecteren ze wel degelijk. Een ander datingbureau doet dat minder subtiel: E-matching, voor hoger opgeleiden. En een verzekeraar: Promovendum, verzekeringen voor hoger opgeleiden. De laatsten zouden minder declareren; is dus een lucratieve doelgroep. Dat P. daarmee discrimineert en het idee van solidariteit ondermijnt doet er blijkbaar niet toe.

Irritante reclame is van alle tijden. Wasmiddelenreclame wekte jarenlang grote ergernis op. Daar zit een gedachte achter bij de reclamemakers. Het gaat erom, dat de naam blijft hangen. Reclame, die aan je voorbijgaat, levert weinig op. Een ergerniswekkend spotje trekt de aandacht. Als je langs de schappen loopt, kies je onbewust vaker voor de naam die ergens in je hersenen is opgeslagen. Momenteel worden we overspoeld met reclame voor beveiligingscamera’s. Verisure. Tenenkrommende dialogen. Elk uur weer. Toch werkt het. Binnen een paar maanden weet iedereen wat dit bedrijf levert. In een spotje zit ook regelrechte flauwekul. “We hebben camera’s geïnstalleerd, omdat we ons minder veilig voelen met de grote ramen aan de tuinkant”. “Ja”, zegt de voice-over, “Inbrekers komen vaak binnen via een raam.”  Dat laatste wil ik geloven, maar niet via een groot raam! Als je dat kapotbreekt, wordt de hele buurt wakker van glasgekletter.

Soms raak ik het spoor bijster. Interviewer: “Hoe label jij jezelf?” Antwoord: ”Ik ben een homoseksuele, cisgender man.” Dan duik ik toch even het woordenboek in. Cisgender is de term voor mensen die zich prettig voelen bij het geslacht dat ze kregen bij geboorte. Het is de tegenhanger van transgender. De meeste mensen zijn cisgender. Waarom dan zo’n ingewikkelde formulering kiezen?

Dan een uitspraak van minister Hugo de Jonge over Sywert van Lienden. Sywert, die geheel belangeloos mondkapjes zou regelen in het begin van de coronapandemie. Resultaat: mondkapjes vrijwel allemaal afgekeurd en Sywert c.s. houden er 20 miljoen euro aan over. Sywert kun je volgens Hugo “Better inside pissing out hebben dan outside pissing in.” Ik ga dat beeld dan letterlijk voor me zien. En dan begrijp ik Hugo wel. Over dezelfde Sywert zegt iemand: “Samenwerking staat niet bovenaan in zijn woordenboek.” Dat klinkt toch vriendelijker dan: “Met die vent valt echt niet samen te werken.”

Een vriend stelde me de vraag: ‘Wat is het verschil tussen guur en onguur.” Voorvoegsel on- betekent niet. Onjuist betekent niet juist. Ongemakkelijk is niet gemakkelijk. Onverdraagzaam is niet verdraagzaam. En (on)guur dan? Is onguur hetzelfde als niet guur? Ga eens naast een onguur type zitten. Of loop naar buiten in guur weer. Beide niet prettig.

Ik hoop op een ongure week. Is dat positief? Wilt u hier eens over nadenken?

Word supporter van HierinSalland

HierinSalland is voor, maar ook van Salland. Word supporters en ondersteun ons. Door mee te doen of met een kleine bijdrage.

Interessant? Deel het artikel

Meer over

Blijf op de hoogte

Abonneer je op een of meerdere van onze nieuwsbrieven en ontvang elke week een update van de artikelen op Hier in Salland. Om de twee weken verloten we onder de abonnees om en om een pakket uit de biologische boerderijwinkel Overesch en de biologische Supermarkt in het Bos van Kleinlangevelsloo, beiden in Raalte. Bekijk de spelregels.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Blijf op de hoogte

Abonneer je op onze nieuwsbrief en ontvang elke week een update van de artikelen op Hier in Salland. Iedere maand verloten we onder de abonnees een pakket uit de biologische boerderijwinkel Overesch in Raalte. Bekijk de spelregels.