Het is altijd al zo geweest. Mensen die ergens van profiteren en anderen die dan de pineut zijn. Vaak zijn het dezelfde die geluk of juist pech hebben. Neem nu de torenhoge winsten van Shell in het eerste en tweede kwartaal; 7 en 18 miljard. Dankzij (!) de hoge energieprijzen stroomt niet alleen het geld binnen. Ook de winsten groeien buitensporig.
En waarheen gaat de winst vooral? Naar de aandeelhouders. Voor dit douceurtje hebben ze niets hoeven doen en ze liepen ook geen enkel verhoogd risico. Daarnaast is er een groep mensen die de eindjes niet meer aan elkaar kan knopen, omdat de energieprijzen de pan uitrijzen. Die groep is de klos. Energiemaatschappij Eneco maakte vorig jaar 209 miljoen euro winst. Hun klanten in slecht geïsoleerde huurhuizen betalen zich blauw in de kou. Je kunt zeggen: zo werkt het kapitalistisch systeem nou eenmaal. Een normaal denkend mens zegt: hier klopt iets niet. Wat klopt er niet?
Kijk, een bedrijf heeft kapitaal nodig. Dat krijgt ze van aandeelhouders. Die krijgen daarvoor een vergoeding, dividend. Maar een bedrijf heeft ook klanten nodig. En dat zijn uiteindelijk al die mensen die nu de pineut zijn. Het bedrijf heeft meer oog voor de aandeelhouders dan voor de klanten. In vele Europese landen, waaronder Groot-Brittannië, wordt een zogenaamde bofbelasting geheven over dit soort winsten. Marnix van Rij, staatssecretaris van Financiën, zegt dat het in Nederland niet kan. Te ingewikkeld. Tsja.
Blijft over: niet meer tanken bij Shell. Maar die andere oliemaatschappijen zijn toch niks beter, zult u zeggen. Ja, dat is waar. Maar als we nu eens laten zien dat ook mensen die aan het kortste eind trekken wel degelijk macht hebben. En allemaal de Shellpomp mijden. Kijken wat er dan gebeurt.
Ooit heb ik wat geld weggezet op een spaarrekening van de ASN Bank. Een bank die belegt in duurzame projecten en bedrijven. De rente is altijd wat lager dan elders. Maar het gevoel dat ik aan goede doelen bijdraag, compenseert dat. Net als overal, is de rente op spaargeld al een tijdje nul. (Ik heb niet zoveel dat er negatieve rente over mijn spaargeld wordt geheven; weet u dat ook weer.) Nu krijg ik een brief van de ASN. Dat ik € 2,20 per maand moet betalen, alleen voor het hebben van de spaarrekening. Die brief krijg ik op het moment dat de hypotheekrente stijgt (waarvoor ze mijn geld gebruiken) en de rente op mijn spaargeld nul blijft. ASN, de bank die het verschil maakt, is hun leus. Nou dat klopt.
Ik heb net opgeroepen tot een boycot van Koninklijke Shell. Ho, wacht even! Bij een succesvolle boycot dalen de koersen natuurlijk.
Misschien moet ik dan toch maar aandelen kopen op het dieptepunt?