Ik liep voor joker. Maar het heeft wel geholpen. Het is 1974. Er verschijnen berichten dat er iets aan de hand is op zo’n 30 km hoogte. Boven de Noord- en Zuidpool zitten gaten in de ozonlaag. Deze laag beschermt ons tegen kankerverwekkende UV-zonnestraling. Oorzaak van de aantasting: drijfgas CFK’s (ChloorFluorKoolwaterstoffen) in spuitbussen. CFK’s breken ozon af.
Samen met anderen richt ik een actiegroep op. Die CFK’s moeten worden verboden. Op markten en bij supermarkten loop ik rond in een kartonnen spuitbus. Daarop de oproep om geen spuitbussen meer te kopen maar bv handpompjes. Natuurlijk veel discussies op straat. “Hoe weet jij dat? Er zijn ook mensen die zeggen dat het wel meevalt; ‘ze’ zullen er vast wel wat op vinden; ik merk er niks van; waar bemoei jij je mee, snotneus, ga toch werken.” Ik liep voor lul in dat pak, maar voelde me daarin ook wel een beetje beschermd. Na landelijke acties werd gebruik van CFK’s verboden. En wat lees ik deze week in de krant? De gaten in de ozonlaag zijn vrijwel helemaal weer dicht. Het heeft 50 jaar geduurd, maar die snotneus deed het niet voor niets. Idealisme levert iets op.
Ook 50 jaar geleden: het dorpje Ruigoord is door actievoerders bezet. Om te voorkomen dat het dorp verdwijnt voor de aanleg van industrie en havens langs het Noordzeekanaal. En kijk nu. Het industriegebied is gekomen, maar Ruigoord werd geen scheepshaven, maar is een culturele vrijhaven, een levend dorp. Idealisme levert iets op.
Nu: Talloze actievoerder willen in het Duitse Lützerath voorkomen dat bruinkool onder het dorp wordt afgegraven. Bij verbranding van bruinkool komt veel kooldioxide vrij. Het beruchte gas dat ons klimaat doet opwarmen. Afgelopen week is een enorme politiemacht begonnen met het ontruimen van het dorp. De bruinkoolwinning zal voorlopig nog wel even doorgaan. Levert idealisme hier dan iets op? Nou, vroeger verliep de sloop van dorpen geruisloos. Nu is er extra aandacht voor die vervuilende brandstof. Het zal meer mensen de ogen doen openen. Nu de politici nog.
De opwarming van de aarde wordt steeds dramatischer. Beslissers lijken machteloos of zijn te laf om maatregelen te nemen. Extinction Rebellion (Opstand tegen Uitsterven) voert vreedzame, creatieve en ontregelende acties om bedrijven, politici en burgers tot het besef te laten komen dat er NU iets moet gebeuren. Waren het aanvankelijk jonge mensen, steeds meer ouderen sluiten zich aan. Ook bekende mensen doen mee. Dit zijn geen idealisten die hopen dat naar ze wordt geluisterd. Het zijn realisten. Naar hen MOET geluisterd worden.
In een tv-interview kreeg Jane Goodall (88 jaar en bekend van haar onderzoek naar chimpansees) de vraag of ze niet wat luider op de trom moet slaan om de rampzalige toestand van de natuur onder de aandacht te brengen. Haar antwoord: “Met schreeuwen heb je even aandacht, maar al snel ben je weer vergeten. Ik wil iemand in het hart raken.”
Voor alle beslissers over klimaatmaatregelen: denk aan de kinderen die nu in de wieg liggen. Die halen het jaar 2100 wellicht. Welke leefwereld gun je die?
Wil je dat hun hart nog klopt in 2100?
