Al sinds mijn studententijd koop ik eten met een EKO-keurmerk en ook nog het liefst Fair Trade. Ja, zelfs met een studentenbeurs kun je bewuste keuzes maken.
Als Fair Trade van ver komt en er is regionaal een alternatief voor handen, dan gaat mijn voorkeur weer naar regionaal. Voor koffie, thee, bananen en kokosmelk bijvoorbeeld is er regionaal geen alternatief.
Vroeger hadden we thuis een gids met allemaal leuke spulletjes die fair trade te koop waren. Lees: uit arme landen. Er was van huis uit wel een rem meegegeven in de aankoop van spullen. Je moest wel iets nodig hebben, anders koop je het niet was het motto. Maar als het dan ten goede kwam aan die arme mensen, dan voelde ik me vrij en een goed mens om dit toch te kopen. Heerlijk was het om in die naar mijn idee goede gidsen te neuzen.
Een paar jaar geleden kwam ik een heel mooi boek tegen in de bibliotheek over het bestaan van Max Havelaar en Fair Trade. De poging om een eerlijke handel te krijgen voor kleine koffieboeren en voor duurzame productie al heel wat jaren, sprak me aan.
Ik vroeg me af hoeveel mensen eigenlijk beseffen wat het keurmerk precies inhoudt. En daarnaast dacht ik: waarom spreken we in ons eigen land ook niet over fair trade? En waarom besteden we hier niet meer aandacht aan? Maar ook, waarom vinden we dat niet belangrijk? Waarom kijken wij als Nederlanders toch altijd eerst naar het geldbedrag en niet wat we daar mee bewerkstelligen. Ondertussen weten we allang dat goedkoop niet betekent dat je een goede koop hebt gedaan. Maar dat het weinig geld heeft gekost en dat de waarde daarvan ook minder is. Of omdat het minder lang meegaat of omdat de kwaliteit gewoon minder mooi is.
Maar ik denk meestal dat de veel mensen geen flauw idee hebben wat er allemaal schuilgaat achter de schermen bij de aankoop van onze spullen en voedsel. We weten niet waar het gemaakt wordt, hoe de aarde daarvoor uitgeput wordt, wateren vervuild worden, mensen in slechte arbeidsomstandigheden werken en dieren leed wordt aangedaan.
In de tijd van de slavernij vonden we het blijkbaar nog heel gewoon om mensen te verkopen en als slaven en arbeidskrachten voor eigen gewin in te zetten. Eigenlijk doen we dat hetzelfde met dieren. Ook dat zijn we gewoon gaan vinden, omdat dat het normale beeld is vanaf onze geboorte. Maar is het wel normaal dat we dieren gevangen houden en in grote aantal huisvesten in gebouwen, terwijl hun natuurlijk leven vrij en buiten is? Is dat Fair?
In de wereldwinkel zag ik Marcel’s Soap te koop. Dat is een Nederlands duurzaam merk voor zeep en schoonmaakmiddelen. Ik vroeg me af of het beleid van de wereldwinkel was veranderd. Het antwoord van een medewerkster was dat het toegestaan was om een klein percentage andere producten te verkopen. Zij hadden voor een Nederlands duurzaam merk gekozen.
Wat zou het mooi zijn in mijn veronderstelling, als zo’n formule over Faire Trade doorgezet wordt, niet alleen voor wereldhandel maar ook voor regionale handel. Dan maken we misschien echt zichtbaar waar je verantwoord kunt kopen en word je niet verleid tot de aanschaf van allerlei verderfelijke producen en voedingsmiddelen.
Ik ben voor een opwaardering van Fair Trade, Eerlijke Handel ook in ons eigen land. Waar boeren goed betaald worden om zorgvuldig samen te werken met de aarde. Waar dieren vrijheid en een natuurlijk leven kunnen leiden, waar niet meer gewerkt wordt met pesticiden maar ingezet wordt op gezondheid van de aarde en de gewassen en dieren. Waar tijd en geld is om te doen wat gedaan moet worden. Dat is nog eens eerlijk, voor alles en iedereen.
Fair Trade, wie wil dat eigenlijk niet?
