Om daar aan bij te dragen voor nu en voor onze kleinkinderen zijn we gestart met de campagne Erfdelen, d.w.z. sociaal, duurzaam en kleinschalig wonen op voormalige boerenerven. Dat heeft vele voordelen, zeker als het kan in samenwerking met de (stoppende) boeren.
In Brabant stopt 1/3 van de boeren in drie jaar tijd en ook in onze omgeving gaan ze met pensioen of stoppen ze om andere redenen en verlaat een deel van hen het erf. De insteek van Erfdelen is dat zo’n erf een nieuwe bestemming krijgt die een bijdrage levert aan de vitaliteit van het platteland.
Ga maar na; met het slopen van vervallen stallen met asbest daken en het restaureren van mooie oude boerderijen ontstaat er ruimte voor nieuwe kleine en duurzame woningen rond het erf waar woongroepen met aandacht voor elkaar en hun omgeving kunnen samenleven. En met kleinschalig bedoelen we een beperkt aantal, bijvoorbeeld vijf, in het landschap passende en duurzame kleine woningen.
Daar is belangstelling voor. Landelijk hebben zich ruim 4000 geïnteresseerden aangemeld en ook voor de IJsselvallei is grote belangstelling. Wat natuurlijk heel begrijpelijk is omdat het hier gaat om een gevarieerd kleinschalig natuurlijk landschap met goede voorzieningen. De ontwikkeling van dat karakteristieke landschap is sterk beïnvloed door de nabijheid van de IJssel waardoor vruchtbare klei werd afgezet en waar zandstormen vanuit het IJsseldal zandduinen opwierpen waarop de eerste bewoning ontstond. Bovendien waren er veengebieden en heeft de landbouw in de afgelopen honderd jaar veel invloed gehad.
Over Erfdelen gesproken; uit onze enquête blijkt dat 2/3 van de belangstellenden vijftigplus is en bijna de helft alleenstaand en dat het onder andere een wens is om zich te kunnen inzetten voor natuurontwikkeling. Bovendien ontstaat er weer draagvlak voor voorzieningen in de dorpen en wordt de doorstroming op de woningmarkt bevorderd. Ouderen verlaten hun te grote huis waar ruimte is voor gezinnen en die verlaten een woning waar starters terecht kunnen.
Ook als de boer niet stopt maar overstapt op duurzame landbouw en in samenwerking met de mede- erfbewoners z’n bedrijf verder ontwikkelt, is het platteland daarbij gebaat.
Voordat zo’n erf gekocht kan worden, zijn er wel wat hobbels te nemen waaronder: het opzetten van een groep voor Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO), het vinden van geschikte erven blijkt lastig (verbazend, gezien het aantal stoppende boeren), gemeentelijke bereidheid om mee te werken en financiering.
Die financiering is niet eenvoudig omdat het om een groepsinvestering gaat en omdat niet zeker is of de gemeente meewerkt met de wijziging van het bestemmingsplan.
Die gemeentelijke terughoudendheid komt o.a. doordat er vaak geen beleid is voor wonen op het platteland en omdat het wennen is dat burgers hun eigen wooninitiatieven nemen.
Redenen waarom Erfdelen op het platteland nu in de belangstelling staat:
tekort aan woningen in de steden en andere nadelen van de stad, thuis werken populair (al voor Corona werkten ruim drie miljoen medelanders geheel of gedeeltelijk thuis), elektrische fiets, spullen- en autodelen, wonen in het groen, draagvlak voorzieningen, vergrijzing en vereenzaming, doorstroming, vrijkomende agrarische bebouwing (VAB), enz.
In Lettele wordt met medewerking van de gemeente Deventer gewerkt aan de ontwikkeling van één van de eerste erven volgens het Erfdelen concept in Nederland.
De inzet van ons netwerk is het verder bevorderen van deze ontwikkelingen in de overtuiging dat het bijdraagt aan het goede leven op het platteland voor mens en natuur.
Tot slot: er zijn landelijk inmiddels 20 Erfdelen projecten in ontwikkeling.
Website Erfdelen
Erfdelen op Facebook
