De energietransitie vraagt om een collectieve verandering, waarin zowel individuen als entiteiten een rol spelen: energy citizens. Deze energy citizens verschillen in de manier waarop ze betrokken zijn bij de energietransitie. In dit onderzoek zijn voor zes verschillende energy citizens de drijfveren en barrières in kaart gebracht voor hun deelname aan de energietransitie. Daaruit blijkt dat het belangrijk is om rekening te houden met de heterogeniteit en asymmetrie in barrières en drijfveren tussen energy citizens.
Downloads
Wat is Energy Citizenship (energieburgerschap)?
Energy Citizenship of energieburgerschap verwijst naar de actieve deelname van individuen en collectieve entiteiten aan het energiesysteem binnen een specifiek geografisch gebied. De actieve deelname kan zowel sociaal als politiek zijn. Het kan acties omvatten zoals het installeren van zonnepanelen, het deelnemen aan gemeenschapsprojecten voor hernieuwbare energie of het ondersteunen van beleid dat duurzame energie bevordert. De effecten van energy citizenship kunnen positief zijn (bijvoorbeeld het ondersteunen van een schone energietransitie, investeren in energiezuinige apparaten of deelnemen aan lokale energie-initiatieven), negatief (bijvoorbeeld weerstand van het publiek tegen nieuwe vormen van duurzame energie) of neutraal. Het concept van energieburgerschap wordt vaak gezien als een manier om individuen en gemeenschappen in staat te stellen hun energietoekomst in eigen hand te nemen en een duurzamer energiesysteem te bevorderen.
Zes typen energy citizens
Op basis van hun gedrag en de betrokkenheid in het energiesysteem zijn zes typen energy citizens ontwikkeld. Voor elk daarvan zijn drijfveren en barrières voor hun gedrag en hun betrokkenheid verzameld. Dit is samengevat in cognitieve, normatieve, instrumentale, emotionele en socio-demografische determinanten (zie uitgebreide overzicht in de pdf). Op basis van die determinanten zijn aanbevelingen gedaan voor beleidsmaatregelen om de verschillende energy citizens mee te nemen in de energietransitie.
(lees verder onder afbeelding)
Consumenten en de energietransitie
Mogelijke beleidsmaatregelen om actieve deelname van consumenten te bevorderen, zijn financiële prikkels, het creëren van een gevoel van comfort en het bevorderen van bewustwording via campagnes. Digitale en fysieke fora kunnen ondersteunen voor informatie-uitwisseling en het delen van ervaringen. Bovendien bleek uit een meta-analyse van Delmas et al. (2013) dat geïndividualiseerde audits en consultaties de meest effectieve maatregelen zijn om energiebesparing te waarborgen.
Prosumers en prosumagers en de energietransitie
Om de acties van prosumers en prosumagers te ondersteunen, kunnen beleidsmaatregelen toegang bieden tot financiële steun, belastingvoordelen, kennisbronnen en relevante netwerken. Ook maatregelen om de productie en opslag van elektriciteit te vergemakkelijken helpen deze groep verder op weg.
Activisten en de energietransitie
Om degenen die deelnemen aan protesten en bewegingen te betrekken, kunnen beleidsmaatregelen het lidmaatschap van milieupartijen bevorderen en mogelijkheden creëren voor betrokkenheid van burgers bij beleidsvormingsprocessen met betrekking tot de energietransitie.
Beleidsmakers en de energietransitie
Om beleidsmakers te ondersteunen, kan het nuttig zijn om organisatorische en institutionele capaciteiten te verbeteren, onderzoeksinstituten te raadplegen en mogelijkheden te creëren voor inspraak en betrokkenheid van burgers in beleidsvormingsprocessen. Zie ook bewonersparticipatie.
(lees verder onder afbeelding)
Bedrijven en de energietransitie
Om bedrijven aan te moedigen deel te nemen aan de energietransitie, moeten financiële prikkels, trainingsprogramma’s, netwerkmogelijkheden en gezamenlijke projecten worden geboden. Ook zouden openbare en sociale beloningen om hun inspanningen te erkennen kunnen worden geïntroduceerd.
(lees verder onder afbeelding)
Energiegemeenschappen en de energietransitie
Om energiegemeenschappen te betrekken, kunnen informatiebeleidslijnen worden ontwikkeld die de collectieve voordelen van de acties van die gemeenschappen benadrukken, en lokale financiële ondersteuning moet worden geboden. De sociale cohesie binnen energiegemeenschappen kan worden vergroot door het bevorderen van gedeelde doelen, gemeenschappelijke projecten en het bieden van mogelijkheden voor burgerbetrokkenheid bij beleidsvormingsprocessen met betrekking tot de energietransitie.
Auteurs:
Organisatie:
Opdrachtgever:
