Zonne- en windenergie zijn ideale oplossingen om de CO² uitstoot van energieopwekking tot 0 terug te brengen. Tenminste wanneer we de uitstoot voor het het maken van de apparatuur buiten beschouwing laten. Deze energievormen dienen de belangrijkste te zijn! Veel mensen, ook in de regering, denken en beweren dat het mogelijk is de volledige energiebehoefte op te wekken door middel van zon en wind. Helaas is dit een illusie.
Het is tenminste niet te hopen, dat de klimaatverandering zo snel gaat dat de zon nooit meer ondergaat en de hele dag met dezelfde intensiteit schijnt en de windkracht altijd hetzelfde zal zijn. Zeker omdat we meer en meer afhankelijk zullen worden van elektriciteit en de behoefte daaraan dus nog heel sterk zal stijgen zal er een steeds groter gat opgevuld moeten worden tussen heel zonnig en winderig en donker windstil. Welke mogelijkheden bieden zich hiervoor aan?
Is er een grens aan het opwekken d.m.v. zon en wind?
Die is er zeker. Zelfs nu wordt deze grens soms al bereikt. In maart van dit jaar hadden we een aantal zonnige dagen met veel wind en werd er teveel van deze hernieuwbare energie geproduceerd. De netbeheerders moesten toen geld toebetalen om deze stroom in het buitenland kwijt te raken. Uiteraard zal deze grens in de toekomst hoger komen te liggen bij toenemend verbruik maar deze grens moet wel in het oog gehouden worden, wat nu absoluut niet gebeurt. Nu is het streven om zoveel mogelijk windmolens en zonnepanelen te installeren, waarbij de sociale aspecten nogal eens uit het oog verloren worden. Denk hierbij aan overlast voor omwonenden, het onttrekken van landbouwgrond aan haar belangrijke functie, zeker een probleem wanneer de landbouw extensiever moet worden om de uitstoot omlaag te brengen. Het moet voor specialisten niet zo moeilijk zijn om deze grens aan zon en wind te berekenen.
Opslag van groene energie
Grootschalige opslag van opgewekte energie is nog steeds onmogelijk en er zijn geen signalen dat dat binnen afzienbare tijd gaat veranderen. De enige mogelijkheid om dit nadeel enigszins te milderen is het omzetten in groen waterstofgas wat op zich goed mogelijk is, hoewel dit veel energie vraagt. Maar die is in dit geval ‘gratis’. Grijze waterstof wordt nu al in de grootindustrie toegepast en daarom is de recent geplande waterstofsnelweg een goede zaak. Of er nog andere toepassingen van dit gas mogelijk zijn is maar zeer de vraag. Het is een erg explosief gas, dat niet zo maar via het aardgasnetwerk gedistribueerd kan worden. Er zijn 2 merken personenauto’s op waterstof op de markt die peperduur in aanschaf en verbruik zijn in vergelijking tot elektrische wagens. Deze wagens stoten waterdamp uit en wanneer deze grootschalig toegepast worden zou dit tot de vorming van continumist kunnen leiden, gevaarlijk en ook nog eens van invloed op de opbrengst van zonnepanelen. De NASA is met een onderzoek hierover bezig. Voor zwaar verkeer zou het wel een oplossing kunnen zijn.
Wanneer je een woning bezit van voldoende grootte dat je een kamertje kan missen en over een groot dak beschikt is het al goed mogelijk een thuisbatterij te installeren om volledig onafhankelijk te worden van het openbare net. (off- grid). Vreemd genoeg wordt dit door de overheid niet gestimuleerd in tegenstelling tot andere landen. Hoewel, ik kan me er wel iets bij voorstellen bij de huidige energietarieven die voor 70- 80% uit belastingen bestaan. Ook de energieleveranciers zouden hier natuurlijk niet vrolijk van worden. Ook is dit geen oplossing voor kleinbehuisden, vooral in flatwoningen, die toch een groot deel van de bevolking uitmaken en die dan waarschijnlijk de gederfde belastinginkomsten door de off- grid klanten voor hun kiezen zullen krijgen. Klinkt niet sociaal!
Aanvullen groene energie
Om de pieken en dalen in de groene energieopbrengst te kunnen opvangen moeten er centrales beschikbaar zijn die ‘modulerend’ kunnen werken dus zich traploos aan kunnen passen aan de vraag. Dit kan via kernenergie en gascentrales. In Nederland mag een kerncentrale echter niet moduleren, in België wel
Kernenergie wordt als gevaarlijk en op lange termijn vervuilend door het afval ervaren. Dit terwijl ongelukken hiermee op de vingers van 1 hand te tellen zijn, die ontstonden door slecht onderhoud of locatie in een gevaarlijk gebied. De opslag van het nucleaire afval is wel een probleem en dat dient zeer zorgvuldig te gebeuren. Onze enige kerncentrale in Borssele produceert 12 kruiwagens per jaar. Een interessante uitleg vindt u hier. Ook wordt in moderne centrales thorium toegepast in plaats van uranium wat minder gevaarlijk afval oplevert. De bouw van kerncentrales wordt veelal als te duur beschouwd omdat dat enorm langdurige bouwprocessen vergt.
In China zijn nu relatief kleine centrales gepresenteerd zogenaamde Small Modular Reactors (SMR), waarvan de componenten in fabrieken vervaardigd worden die dan op relatief korte termijn op locatie ondergronds, dus veiliger, samengevoegd worden.
Meer informatie hier.
Deze zouden op de plaats van (enkele van) onze huidige centrales gebouwd kunnen worden zodat aansluiting op het hoogspanningsnet simpeler is.
Gascentrales zijn relatief schoon en worden bijvoorbeeld in Duitsland en België juist nu gestimuleerd. Zelfs het omschakelen van kolen- en oliegestookte verwarmingsketels naar gas wordt daar nu gesubsidieerd, zowel voor particulieren als bedrijven. Waar er nog geen enkel zicht is op grootschalige opslag van elektriciteit. worden er al wel grote stappen gezet op het afvangen van ongewenste rookgassen van gascentrales.
Meer informatie hier.
Hier moet ook aandacht aan besteed worden, omdat dat verreweg de goedkoopste oplossing zal zijn.
Zon of wind
Zoals hiervoor al vermeld is het grootste probleem van zonnepanelen de enorme pieken en dalen in de opbrengst. Bij windmolens is dat veel minder het geval. Ook is het ruimtebeslag van windmolens veel kleiner. Een windmolen van het huidige grote type brengt net zoveel op als 3 ha zonnepanelen. Nadeel van turbines zijn de overlast voor omwonenden, vogels en lanschapsontsiering.
Ik verbaas mij dat er een trend is naar steeds grotere turbines, die waarschijnlijk wel efficiënter zijn, maar de wind is gratis. Veel meer en kleinere windmolens zouden veel gemakkelijker geaccepteerd worden.
Beren op de weg
Door de toename van elektrische energie ten koste van fossiele energie zal de vraag naar batterijen enorm stijgen. Probleem hierbij is dat de daarvoor benodigde grondstoffen (onder veelal erbarmelijke omstandigheden) gedolven worden in landen waar je niet zo snel op vakantie gaat in Afrika en Azië.
Hoewel ik het politiek systeem in China absoluut verfoei heeft dit wel tot gevolg dat ze een veel betere langetermijnvisie hebben dan westerse landen. Daarom zijn zij al tientallen jaren enorm aan het investeren in deze landen van de toekomst, waardoor ze steeds afhankelijker worden en China het voor het zeggen krijgt.
Geen lonkend perspectief dat China deze hele markt gaat beheersen en ons ook afhankelijk maakt. Zij gaan dan in feite onze energiemarkt bijna volledig beheersen.
Wij, onnozelaars, denken nog steeds dat wij ons moeten bewapenen voor de 3e wereldoorlog. Deze is echter al lang aan de gang en wordt zonder wapens gestreden op het geopolitieke vlak. Wapens zijn 20e eeuws- geschiedenis geworden, behoudens lokale conflicten. Ook al door de nucleaire dreiging die de belangrijkste landen in huis hebben.
Op dit laatste punt was ik in 2021 te naïef, zoals we nu helaas moeten vaststellen!