Vooral de productie uit windmolens (+ 14 procent) en door zonnepanelen (+ 15 procent) droegen bij aan de groei. Belangrijkste reden hiervoor is dat er dit jaar twee zonneparken op zee in productie kwamen en het aantal geïnstalleerde zonnepanelen ook doorgroeide.
(Lees verder onder afbeelding)
De groei had rond de 13 procent kunnen uitkomen. Dit jaar werden molens en panelen vaker uitgezet omdat er op dat moment geen vraag was naar de energie en er nog te weinig de opslagmogelijkheden was.
Zon en wind belangrijkst, warmtepompen in opkomst
De motoren achter de hernieuwbare productie zijn zon en wind. Opgeteld namen die bronnen 2/3 van de totale groei voor hun rekening. De warmtepompen dragen ook steeds meer en waren goed voor een kwart van de groei.
Totale hernieuwbare bijdrage van warmtepompen komt daarmee uit op bijna 30 Petajoule, dat is ruim 1,5 procent van de finale energievraag. Hierbij moet worden aangetekend dat warmtepompen gewoonlijk gebruikt worden in zeer goed geïsoleerde gebouwen, die relatief weinig warmte nodig hebben.
In vergelijking met vorig jaar werd er iets minder biomassa mee gestookt in de kolencentrales. De daling was relatief beperkt. De kolencentrales moesten dit najaar volop draaien toen de wind regelmatig weinig waaide.
Het gebruik van biomassa groeide wel met zo’n 9 procent. Dat zit hem vooral in het gebruik van biobrandstoffen. Energieopwek heeft hier zelf geen data over en baseert zich daarbij op de Klimaat en Energie Verkenning (KEV) van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL)
(Lees verder onder afbeelding)
Steeds vaker overschotten
Dit jaar kwam het afschakelen van molens en panelen steeds vaker voor. Dit gebeurt als de totale productie van zon en wind hoger dreigt te worden dan de nationale stroomvraag plus de export. Het resultaat is dan dat de stroomprijs nihil of zelfs negatief wordt. Voor producenten is het dan verliesgevend hun installaties te laten aanstaan. Soms konden ze ook hun stroom niet kwijt omdat het stroomnet vol zat.
250 miljoen kubieke meter gas
Met deze overschotten had bijvoorbeeld groene waterstof kunnen worden gemaakt. EnTranCe vertaalt dit in een virtuele elektrolyser. Die had dit jaar ruim 1500 uur kunnen draaien, dat is bijna 17 procent van het hele jaar.
De totale hoeveelheid afschakelde elektriciteit wordt dit jaar geschat op ruim 3 TWh. Dat is driemaal zoveel als vorig jaar. Met die hoeveelheid had 60 miljoen kilogram waterstof kunnen worden gemaakt. Dat had bijna 250 miljoen kubieke meter aardgas kunnen vervangen. Nederland heeft dus eigenlijk schone energie laten weglopen om later met fossiele energie aan de vraag te voldoen.
(Lees verder onder afbeelding)
Hele jaar meer dan 50 procent groene stroom
Het aandeel van groene stroom groeide dit jaar van 50 naar 54 procent. Het is voor het eerst dat de groene stroomproductie op jaarbasis boven de 50 procent is uitgekomen. Het had op 56,5 procent kunnen uitkomen als de panelen en molens niet waren uitgezet, maar hun stroom hadden kunnen opslaan om later alsnog aan het stroomnet te leveren.
Het Planbureau voor de leefomgeving gaat ervan uit dat we in 2030 85 procent van onze stroom duurzaam opwekken.
(Lees verder onder afbeelding)
Pieken en dalen
Acht van de twaalf maanden lag de productie van groene stoom boven de 50 procent. April was de topmaand met een aandeel van ruim 68 procent. November was het dieptepunt met een aandeel van 38 procent. Deze windstille en grauwe novembermaand was ook enige periode dat de productie van hernieuwbare energie iets daalde in vergelijking met dezelfde maand vorig jaar.
LET OP: Energie en stroom verschillen
Hernieuwbare stroom is slechts een deel van de totale hernieuwbare energie. Het finale energiegebruik in Nederland bestaat uit drie onderdelen; warmte, 55 procent (vooral gebouwen en industrie), transport, 25 procent (vooral wegverkeer en vliegverkeer) en stroomverbruik, 20 procent.
Door elektrificatie van de industrie, vervoer, koken en verwarmen zal het aandeel elektriciteit groeien. Het PBL berekent dat dit in 2030 ongeveer uitkomt op 24 procent van het finale gebruik.
Energieopwek is onderdeel van ned.nl
Energieopwek.nl is sinds maart 2024 onderdeel van het Nationaal Energie Dashboard. (ned.nl). Ned.nl is ontwikkeld door Gasunie en Tennet. Energieopwek laat actueel zien wat er in Nederland aan duurzame energie wordt opgewekt. Dit gebeurt in samenwerking met EnTranCe van de Hanzehogeschool Groningen.
Op Energieopwek zijn alle erkende vormen van hernieuwbare opwekking te volgen. De site heeft tot doel een feitelijk beeld te geven van waar Nederland staat bij de verduurzaming.
Ned.nl gaat zich ontwikkelen tot de plek waar de relevante energiedata van het hele energiesysteem te vinden zijn. In de loop van dit jaar wordt Energieopwek een integraal onderdeel van Ned.nl.
Website ned.nl
