“Ja, maar ik doe niet zo veel duurzaam”, zeggen mensen vaak als ze gevraagd worden, voor deze rubriek, maar als je dan even doorvraagt komen ze met een lange lijst. Doeschka Doesburg zei ook niet dat ze niet zo veel duurzaam deed. Ze leverde twee afleveringen voor onze rubriek ‘Wat doe jij duurzaam’.
Hier vind je alle eerdere afleveringen, maar lees eert deel 2 van Doeschka:
Onze moestuin was afgelopen zomer vooral een dierentuin. Slakken, bizar veel woelmuizen, een jonge reebok en een haas aten dagelijks hun buik vol aan jonge worteltjes, pas uitgeplante kool, sla en pompoen. Eigenlijk alles werd op- of aangevreten. Wel schattig, zo’n reetje, dat op zijn dooie gemak de tuin uitliep als ik er aan kwam, maar zeventien aangevreten slakroppen op één ochtend…
Er kwamen wel hulptroepen: hazelworm en jonge egeltjes voor de slakken, buizerd en uil voor de muizen, evenals de vos, die we met de wildcamera betrapten.
Maar het bleef een treurige opbrengst. Tot ik begon te zien wat er allemaal aan eetbaars uit zichzelf gekomen was: frisse klaverzuring, veel weegbree en paardenbloem, mosterdzaadbladeren, zevenblad, brandnetel natuurlijk en mijn ontdekking van het jaar: de wortels van de teunisbloem, heerlijk in een puree. Judasoor en oesterzwammen op de dode berkenstammetjes die de grens vormen tussen pad en de bedden, parasolzwam in de houtschuur. Talloze eetbare bloemen.
Daar werd en word ik blij van: anders denken, zien dat er wel overvloed is, al is die anders dan gepland of op een andere plek. Beperking levert veel moois op. Zo zijn de twee rode bankjes, die ik dertig jaar geleden in de uitverkoop kocht, onlangs aan een derde leven begonnen. Na jaren een grote vierpersoonsbank met losse voetenbank te zijn geweest, staat er nu een mooie strakke driepersoonsbank met een houten ombouw van de dode eik in de achtertuin. Op het nieuw geverfde ladekastje ernaast ook een bovenblad van dezelfde eik en daarop een lamp van oud hout, een tak en een op zolder teruggevonden lampenkapje.
Mijn lief heeft gouden handen, een niet aflatende werklust en een ‘bewaar-gen’. Gelukkig hebben we een oude stal waar veel in kan. Troep noem ik het, tot hij er een nieuwe bestemming aan geeft. Zoals recent een onderstel voor tweedehands zonnepanelen, een steenuilenkast, een kas van oude ramen, een droogkast voor paddenstoelen en tomaten.
Alles is er al, je hoeft het alleen maar te zien en het opnieuw of anders te gebruiken. Vorig jaar heb ik in de kringloop voor een habbekrats twee prachtige grote wollen dekens gekocht. Van Boerhof Woldeko uit Olst. Die slaan we om ons heen als we in ons koude meditatiekamertje zitten in plaats van het elektrische kacheltje aan te doen. Heerlijk warm ingepakt en het hoofd blijft lekker fris om te mediteren.
Mijn favoriete Mud-jeans, gemaakt van gerecyclede spijkerbroeken zit heerlijk, maar begint nu echt te slijten en te scheuren. Ik borduur nu bloemen op elke nieuwe slijtageplek en kruissteekjes in het kruis. Zo kan ie nog wel een tijd mee en ik ga er steeds meer van houden.
Dat doe ik ook van m’n blauw met witte kommen en kommetjes, waar scherfjes afgesprongen zijn. Geïnspireerd door de Japanse Kintsugi-techniek, waarbij porselein gerepareerd wordt met goud en lijm, doe ik dat met rode porseleinstift. Barsten, breuken en reparaties zijn deel zijn van de geschiedenis van zo’n kommetje. Waarom zou je dat verbergen of zelfs weggooien? Omarm de imperfectie. ‘There is a crack in everything, that’s how the light gets in’ zong Leonard Cohen al.
Alles is er al. Het is ook gebruik maken van kennis die er al is. Zo heb ik veel geleerd van mensen, die al langer met het eten van ‘onkruid’ bezig zijn, door samen de tuin en de natuur in te gaan en te ontdekken wat eetbaar is. Of die meer weten van de computer en de smartphone. Die overvloed kan ik aanboren door me met mensen te verbinden, samen te delen: goederen, eten, kennis.
De Telegramgroep waar mensen in Overijssel belangeloos weggeven wat zij over hebben en wat bij een ander welkom is, heet toepasselijk ‘Alles is er al’. Zo kregen we gratis 5 kilo stoofperen en een enorme boodschappentas goudrenetten. Onze eigen appelboom was niet erg scheutig: slechts drie appels. En anderen werden blij van onze voorraad aan wierook.
Water van de douche vang ik vaak op en gebruik ik om de wc te spoelen. Kleine moeite in dezelfde ruimte. Even had ik een motivatiedip toen een vriend die in Noord Groningen Google als buurman heeft vertelde dat die duizenden liters schoon kraanwater per minuut gebruikt als koelwater en het mooie Groninger land volzet met windturbines op de Rolls Royce onder de landbouwgronden, vruchtbare zeeklei.
En dat was weer een extra duwtje in de rug om verder te ‘ontgooglelen’. Ik gebruikte al Ecosia, de zoekmachine die bomen plant en DuckDuckGo. En dus vanaf 1 januari geen Whatsapp, wel Signal en Telegram, en geen Facebook meer. Bovendien heb ik mijn laptop weer zo neergezet, dat ik erbij moet staan in plaats van zitten. Het is gezonder: ‘zitten is het nieuwe roken’ en ik blijf zo minder lang naar filmpjes en de lawine aan berichtjes kijken.
Tijd over om de natuur in te gaan, waar alles al is.
