Daar moest ik aan denken toen ik laatst de discussie over het wel of niet verplichten van een fietshelm voorbij zag komen. Hoe ze het doen, doen ze het, maar het was een paar artsen gelukt om anderhalve dag in alle media op te mogen draven. Ze hadden een rammelend verhaal over het belang van de fietshelm, maar het was wel een mooi verhaal met voor- en tegenstanders, dus doken alle babbelprogramma’s er bovenop.
Ik had ook een keer een gesprek met mensen van de provincie over veiliger fietsen naar school. Gele hesjes en vlaggetjes op de fiets bleken niet afdoende. “Je hebt nu ook systemen die wel iets weg hebben van een airbag” zei iemand, “dat als het kind valt, dat hij dan in een soort van opblaaszak terecht komt.” Ik bracht in dat een kind het veiligst naar school komt als je er een auto omheen doet. Dat begrepen ze niet zo goed. Ik zeg “net als hoe je een ei heel houdt als je die tegen een muur gooit. Dan moet je de kip er omheen laten zitten.”
Verbijstering alom.
Cijfers van de artsen zeggen dat er veel mensen na een eenzijdig ongeval met hersenletsel in het ziekenhuis terecht komen. Ik kan me voorstellen dat je dat wil voorkomen. En dan is een helm de eerste voor de hand liggende oplossing. Maar moeten we niet eerst het probleem analyseren? Stel dat we in tien jaar Rutte de fietspaden in ons land zijn gaan afwaarderen. Stel dat we veel meer zijn gaan fietsen door de elektrische fiets. Stel dat we scholen niet meer in woonerven neerzetten maar goed bereikbaar gemaakt hebben met de auto. Stel dat auto’s harder rijden wegens betere vering en door hun superverlichting fietsers slechter signaleren.
In al die gevallen is een fietshelm niet de meest logische oplossing.
Veiligheid heeft trouwens toch een dubbele moraal. De chauffeur die mij met zijn auto van de weg drukt omdat ik niet op recreatieve fietspad rij, doelt vermoedelijk op mijn veiligheid terwijl hij het gevaar is. Vroeger zei een klasgenoot dat hij wilde dat al die bomen beter midden op het fietspad konden staan, want iedere keer als hij er met een dronken kop tegenaan reed stonden ze in de berm. En tijdens de rustpauze van een wielrentocht zei mijn fietsmaat dat het toch nu wel een keer tijd werd dat ik een helm ging dragen, waarna hij een sigaret opstak.
Ik draag trouwens sinds vorig jaar altijd een helm. Ik was namelijk gevallen toen ik met mijn dochter wielrende. Uiteindelijk belandde ik op de spoedeisende hulp vanwege een grote hoofdwond. Het was voor haar of nooit meer met mij fietsen of ik moest een helm dragen. Nou, daarom dus.
Maar feitelijk was ik die keer gevallen terwijl ik stil stond. Mijn wielrenschoenen zaten vast in de trapper, daarom was die val zo lelijk. Ik ben wel benieuwd naar een onderzoek op dat vlak. Als wielrenners veel makkelijker met hun schoentjes uit de pedalen komen, wedden dat dan het aantal hoofdwonden drastisch afneemt?
Dat zouden ze nu eens moeten bespreken in talkshows.
