Ik wilde in het Engels uitleggen hoe we hier in Nederland wel eens iets door de vingers kijken. “Looking through the fingers” hoorde ik me zelf zeggen. “A way of saying”, legde ik uit, want als je tussen de vingers doorkijkt zie je het eigenlijk wel, maar misschien ook net weer niet.
Het is een manier van met de wet omgaan dat je nooit zeker weet of ze het oogluikend toelaten, want je weet nooit zeker of ze het wel of niet gaan zien. Als linkse actievoeders de planeet willen redden en actie voeren door een snelweg te bezetten, dan zien ze dat tussen de vingers door wel. Als boze boeren diezelfde snelweg bezetten omdat ze actie voeren om hun planeet vernietigende werk voort te mogen blijven zetten, dan ziet de overheid het tussen de vingers door net niet.
De man waaraan ik dat uitlegde komt uit Rusland, dus die begreep me heel goed. Er werd in zijn land ook wel wat onnavolgbaar wel en niet door de vingers gekeken.
Hij begreep dat ik boos ben op een ambtenaar die me telefonisch vertelt wat er in de brief staat die hij me diezelfde dag nog op de post zal doen, waarna die brief drie weken later aankomt met een heel ander verhaal erin. Ik zou dat wel door de vingers willen zien, als andersom die ambtenaar dat ook doet als ik iets heel anders bouw dan dat ik per brief had meegedeeld. Maar zo werkt dat niet meneertje.
In Rusland kun je beter maar niet boos worden op een ambtenaar, zegt hij.
In Nederland zo langzamerhand ook niet meer. Ze liegen en bedriegen er lustig op los, of hebben anders wel een bondje met de LTO. Dat laatste zien ze in overheidsland graag door de vingers.
Pas later hoorde ik dat het juiste Engels hiervoor ‘turning a blind eye’ is. Ook een mooi beeld. En net zo gevaarlijk. Want feitelijk is het een kwestie van verdeel en heers. De politie houdt zwarte mensen meer in de gaten, de belastingdienst scant op etnische achtergrond en de loonwerker vergiftigt het platteland op verzoek van de boer die gemodificeerde zaden koopt van Bayer die dan net wel weer tegen dat gif kunnen, dat Bayer ook verkoopt.
Als je niet wit, man en hoger opgeleid bent, dan kom je ogen te kort om het allemaal te zien. Als je wél wit, man en hoger opgeleid bent, dan gebruik je je blinde oog, juist om het allemaal niet te hoeven zien.