Het demissionaire kabinet wil dat twee keer zoveel gemeenten een lokaal hitteplan opstellen. Nu hebben 90 gemeenten zo’n plan, dat moeten er in 2028 180 zijn. De maatregel maakt deel uit van de nieuwe ‘Hitte aanpak 2025’.
Door Heleen Kommers
De aanpak komt van de ministeries van Volksgezondheid, Binnenlandse Zaken en Infrastructuur en Waterstaat. Doel is om beter voorbereid te zijn op hete zomers, vooral in versteende steden en kwetsbare wijken. Vanaf 2026 wordt ook een nieuwe term ingevoerd: ‘hittekracht’. Die geeft via een schaal van 1 tot 10 aan hoe ernstig de hitte is.
Groen en water tegen de hitte
Een belangrijk deel van de aanpak richt zich op de buitenruimte. Meer schaduw, bomen, water en minder steen moeten buurten koeler maken. Volgens het Rijk is dit niet alleen prettig, maar ook noodzakelijk om hittestress en gezondheidsklachten te voorkomen. Gemeenten worden aangemoedigd om hiermee aan de slag te gaan. Er komt ook onderzoek naar bijvoorbeeld de beste boomsoorten of plekken voor koelte in de wijk.
Vanaf 2026 wordt ook een nieuwe term ingevoerd: ‘hittekracht’. Die geeft via een schaal van 1 tot 10 aan hoe ernstig de hitte is
Ook binnen moet het koeler
Gebouwen moeten beter bestand worden tegen hitte. Denk aan zonwering, goede ventilatie en isolatie. Dat voorkomt niet alleen oververhitting, maar ook overbodig aircogebruik. Voor bewoners komen er meer voorlichtingscampagnes en mogelijk subsidies om hun woning hittebestendig te maken.
Gezondheid en zorg centraal
Gemeenten krijgen de opdracht om hitte op te nemen in hun lokale gezondheidsbeleid. Samen met GGD’en moeten ze plannen maken voor hete periodes: wie doet wat, voor wie, en wanneer? Vooral ouderen, mensen met een laag inkomen en bewoners van slecht geïsoleerde woningen lopen risico.
Om het onderwerp beter onder de aandacht te brengen, wordt het Nationaal Hitteplan vanaf 2026 aangepast. De term ‘hittekracht’ moet de communicatie hierover vereenvoudigen.
Een belangrijk deel van de aanpak richt zich op de buitenruimte, maar ook binnen moet het koeler
Voorbereid op hittecrisissen
Naast preventie wil het Rijk ook beter voorbereid zijn op extreme situaties. Er komen landelijke richtlijnen, waarschuwingssystemen en duidelijke afspraken voor hulpdiensten. Het RIVM en KNMI gaan grenswaarden opstellen voor het opschalen van maatregelen bij extreme hitte.
Toekomstplannen onzeker door val kabinet
Op de langere termijn werkt het demissionaire kabinet aan een nieuwe Nationale Klimaatadaptatiestrategie (NAS), gepland voor 2026. Die moet zorgen voor meer samenhang in het hittebeleid. De vorige strategie uit 2016 bleek te versnipperd en onvoldoende effectief.
Of de plannen doorgang vinden, is onzeker. Na het opstappen van de PVV is het kabinet demissionair geworden. Dat kan gevolgen hebben voor de uitwerking van het beleid.
Ondertussen neemt het aantal tropische dagen in Nederland toe. In de afgelopen dertig jaar groeide het aantal zomerse dagen van 19 naar 28 per jaar. Toch stierven tussen 2010 en 2020 minder mensen op hete dagen dan daarvoor. Volgens het RIVM is dat mede dankzij het Nationaal Hitteplan, dat inmiddels vijftien keer is ingezet.
Gemeenten krijgen de opdracht om hitte op te nemen in hun lokale gezondheidsbeleid
Bron: Stad+Groen
