Op verzoek van Opinie in Salland geeft de Sallandse Vlinderfotograaf meer uitleg over de Eikenprocessierups en de bestrijding daarvan in de gemeente Raalte.
De Eikenprocessierups en zijn brandhaartjes
Vanaf ongeveer eind april tot begin juli leeft de Eikenprocessierups in zijn rups stadium. Hij vervelt ongeveer 5 maal en pas na de derde vervelling, die omstreeks half mei plaatsvindt, ontwikkelt hij brandhaartjes die hij ‘afschiet’ zodra hij zich bedreigd voelt en die irritaties bij mensen en dieren kunnen veroorzaken. Rond deze tijd is de rups ook goed zichtbaar en dat is eveneens de periode dat de rupsen hun typische nesten vormen.
Overlast
De daadwerkelijke overlast die de brandhaartjes veroorzaken, heeft vooral te maken met de temperatuur en windkracht. Hele warme zomers zorgen er namelijk voor dat de rupsen zich lager op een boom bevinden om schaduw/verkoeling te zoeken. En hoe harder het waait, des te eerder is de kans dat nesten waarin zich de brandharen bevinden van de boom waaien en hoe verder de brandhaartjes zich kunnen verspreiden.
Maar niet alleen de Eikenprocessierups – zowel de rups als de vlinder dragen dezelfde naam – leeft op een eik. Onder meer de zeer zeldzame Eiken- Orvlinder, het vrij zeldzame Karmozijnrood Weeskind, de schaarse Eikenpage, maar ook de algemeen voorkomende Plakker zijn afhankelijk van de eik.
De eik, de rups en Raalte
De gemeente Raalte geeft aan de Eikenprocessierups te blijven bestrijden, tot het natuurlijk evenwicht is hersteld, wat bestrijding overbodig maakt. Daarom investeert de gemeente de komende jaren in:
- Het aanleggen van meer afwisselend (openbaar) groen.
- De aanplant van verschillende bomensoorten.
- Het aanleggen van bloemenlinten.
- Het aanbrengen van nestkastjes in voornamelijk het buitengebied.
- Het inzaaien van bermen en groenstroken met kruidenmengsels.
- Het toepassen van extensief maaibeleid.
Hiermee tracht de gemeente Raalte de biodiversiteit binnen haar grenzen te bevorderen en het natuurlijk evenwicht tussen de Eikenprocessierups en zijn natuurlijke vijanden – zoals koolmezen, pimpelmezen en vleermuizen – te herstellen. Binnen de bebouwde kom zal de gemeente de eiken preventief behandelen. Dit gebeurt machinaal, in de vroege ochtend. Persoonlijk hoop ik dat deze behandelmethode snel tot het verleden behoort, daar ik mij grote zorgen maak om de rupsen, poppen en vlinders van de overige soorten, die ook leven op de eik.
Tevens zijn het lawaai en de uitstoot van de machines een niet te onderschatten storende factor voor de natuurlijke bewoners van de te behandelende gebieden die, evenals de mens, hun nachtrust nodig hebben.
Goed bezig!
Toch vind ik dat de gemeente Raalte heel goed bezig is met de balans vinden tussen het welzijn van haar inwoners en haar groene omgeving. Het feit dat de gemeente steeds meer kiest voor een extensievere aanpak van het groenbeheer, werpt zichtbaar vruchten af. Ik hoop van harte dat de gemeente deze trend blijft voortzetten en dat de machinale bestrijding van de Eikenprocessierups binnenkort tot het verleden zal behoren.