Marcel Spenkelink uit Luttenberg was destijds namens FNV betrokken bij acties van de SP Raalte tegen de woonomstandigheden van arbeidsmigranten in de gemeente Raalte. Een aantal Polen die het lef hadden hierover naar buiten te treden, boden samen met de FNV een zwartboek aan aan de burgemeester van Raalte. Daarop volgde controle en actie. Met als gevolg dat er nu nog één huis op Old Heino is waar je wat Poolse auto’s voor de deur ziet staan.
Op weg naar permanent
Maar een buitenlands nummerbord zegt volgens de receptie van Old Heino niet dat er arbeidsmigranten wonen. De huisjes worden voor langere tijd verhuurd, meestal voor een periode van een maand of zes, en dan zitten er ook wel eens buitenlanders in.
Old Heino is – als het aan het park ligt – op weg een plek te worden voor permanent wonen. Verhuur is de recreatieve sector zit er niet meer in. Dat was al niet rendabel toen er nog een zwembad en restaurant bij waren. Nu die voorzieningen er niet meer zijn, weet je zeker dat er alleen maar overlevingskans is voor permanent bewonen, in de niet zakelijke markt.
De laatste twee jaar zijn de nog overgebleven dertig kavels verkocht en er worden hier en daar nieuwe huizen gebouwd op het park. Eigenaren gaan daar of zelf wonen, of ze zetten die in de verhuur. Maar dan alleen maar voor langere periode. Eigenlijk stuurt Old Heino aan op een bestemmingsplanwijziging richting permanent wonen.
Tot zover Old Heino. Maar die arbeidsmigranten dan?
Spenkelink heeft een andere vraag: waar zijn die arbeidsmigranten dan gebleven? Dankzij de FNV-actie bij onder andere Old Heino heeft Emile Roemer met een aanjaagteam het rapport ‘Geen tweederangsburgers’ opgesteld en de Tweede Kamer heeft het kabinet opdracht gegeven alle aanbevelingen daaruit over te nemen. “Maar ja, dat kabinet was toen demissionair en Rutte IV dat toen volgde, blinkt uit in helemaal niks doen,” constateert Spenkelink. De SP trekt deze week daarom weer aan de bel. Fractievoorzitter Lilian Marijnissen roept zelfs op tot een tijdelijk totaalverbod op arbeidsmigratie: eerst zaken als salaris en huisvesting goed regelen, als je dat niet goed voor elkaar hebt, dan maar geen arbeidsmigranten hier naar toe halen.
De huurders waarmee Old Heino te maken had, waren ondermeer de uitzendbureaus Weurk en EE (namens Otto) die personeel detacheerden bij vooral het distributiecentrum van Jumbo. Ook de Sallandse lelieteler Heutink bracht arbeidsmigranten onder bij Old Heino.
Waar zijn ze gebleven?
“Ik heb gehoord dat ze nu ergens onderdak vinden in Mariënheem” vertelt Old Heino, “maar daarvoor moet je bij de uitzendbureaus zijn. We wachten nog op reactie van Weurk.
Spenkelink denkt overigens dat we met de huidige wetgeving de komende jaren arbeidsmigranten nodig blijven hebben. Door de LIV-regeling, een lage inkomensvergoeding voor werkgevers die mensen in dienst nemen met een laag inkomen, blijven de lonen laag.” Zo laag, dat Nederlanders die banen niet pakken. “Uitzendbureau Otto haalt ze dan uit Polen, Bulgarije, Roemenië en biedt ze er huisvesting bij aan. Dankzij de ET-regeling, de ‘extra territoriaal’-regeling, wordt 30% van hun salaris niet belast. Deze regeling is bedoeld ter compensatie van dubbele woonlasten als ze ook nog een huis hebben in hun land van herkomst. Niemand die dat controleert dus de werkgever past dat op iedereen toe, ook als ze helemaal geen huis hebben daar… De werkgever hoeft dan ook geen lasten over die 30% te betalen. Alles wat ze pakken kunnen, pakken ze. Jumbo, waar de meesten mensen van Old Heino werken, weet dat ook.”
Bijeffect
Deze regeling legt ook druk op de hoogte van van het salaris van Nederlandse werknemers. Door de concurrentie van deze door het rijk bevoordeelde uitzendbureaus zijn de loonkosten voor werkgevers lager en kunnen normale werknemers geen vuist maken voor hogere lonen. Een oneerlijke situatie! Het huidige kabinet al heel lang aangestuurd door de VVD vindt dit kennelijk een prima situatie.