‘Culturele compatibiliteit met Nederland’ – je moet er maar op komen! Nou ja, voor zulke vondsten hebben we Forum en de verdienste van de kreet is in elk geval dat hij mij aanzette tot een ernstige beschouwing over mijn eigen verbondenheid met de wereld om mij heen, te beginnen met die Jumbo-supermarkt (zie hier voor deel 1) in een vinex-wijk bij Alkmaar.
Ik scoorde laag. Dat er 68 mm of cm regen viel in drie dagen beïnvloedde mijn compatibiliteit wellicht negatief, maar daarop wil ik het niet gooien dat ik me afvroeg waar het was misgegaan met de maatschappij. Welke afslag had ik gemist? In welke dijk had ik (non-activist) misschien een vingertje moeten steken?
Het begon ermee dat we langs de Kanaaldijk liepen, waar magnifieke huizen stonden. De regen had de meeste pixels uit de lucht gewassen, dus mijn foto’s doen geen recht aan de schoonheid van de rieten boerderijdaken en het houtsnijwerk. Niettemin, ik vergaapte me, daar in Koedijk.
Heus, ik ben niet van Stichting De Trekschuit Terug in de Nederlandsche Vaarten en grootmoeders tijd overgiet ik niet een sentimentele saus. Dus dat er tegenwoordig aan die dijk ook wordt getatoeëerd en gewellnest zal mij worst wezen.
Mijn niet te onderdrukken gevoel dat er iets wezenlijks verloren was gegaan werd veroorzaakt door het contrast met de overkant van het kanaal. Daar lag Rijksweg N9. Vanuit Den Helder leken de auto’s te worden afgevuurd met een soort servicekanon zoals ze dat bij tennisverenigingen hebben. En ze raasden er van vroeg tot laat. Geen oorverdovend gebrul op die afstand, maar ik was me sterk bewust van het ononderbroken verkeer van bestellingen, verlangens, wensen, driften, behoeftes, ongenoegen, bestemmingen, verplichtingen, deadlines, leveringen. Voor de andere rijrichting hadden ze ook zo’n kanon.
‘Bent u cultureel compatibel met Nederland zoals het nu is?’ had ik de bestuurders willen vragen als ze niet zo’n vliegende haast hadden gehad. Wij wilden zelf trouwens naar Bergen, dus die peiling over bestaanszekerheid, prijzen bij de pomp, sociale media, schone lucht, woningnood en migratie moest maar wachten. 22 november is nabij.
In Bergen viel mijn mond toch weer open bij de villa’s van Plan Meerwijk. in 1918 binnen een jaar uit de grond gestampt enne… Destijds waren er ook reactionairen en cultuurpessimisten die de tijdgeest hekelden en vonden dat het dorp door de nieuwbouw zwaar was ‘gehavend’. Die vervloekte Amsterdamse School!
In de namiddag wilden wij naar Bergen aan Zee, even uitwaaien op het strand en dan ergens eten. De huisdichteres opende de app van dienst. De laatste bus terug (een stukje van 5 km) bleek te vertrekken om 17.35 uur. OV9292, zeg dat het niet waar is!!!!!! Het was wél waar. Alkmaar konden we gelukkig nog wel bereiken. En dus namen we plaats bij de halte aan de overkant – sipjes, terwijl auto’s constant langs bleven jakkeren.
Zoals we daar zaten, had ik sterk het gevoel dat ik de wereld niet meer begreep, dat we met z’n allen ergens vies in waren getuind. Iets met Jumbo en Albert Heijn, iets met Amazon en Wehkamp, Volkswagen en Toyota, influencers en juice channels, Quote 500 en belastingparadijzen, KLM en Transavia, Unibet en de Postcodeloterij, Twitter en Tiktok. Dus ik niet alleen, zo’n slordige 17 miljoen mensen met mij…
Cultureel compatibel? Dan moet je toch nodig aan jezelf gaan twijfelen.
