Carbidschieten, een mooie traditie? Jenneke van Doesburg denkt er het hare over

Interessant? Deel het artikel

Jenneke van Doesburg

Carbidschieten. Helemaal actueel, het gesprek van de dag, nu vuurwerk afschieten en ook vervoeren strafbaar is geworden dit jaar. De reden voor dit verbod is duidelijk: de overbezette ziekenhuizen, eerste-hulp-posten en zorgmedewerkers kunnen de extra gewonden door vuurwerk er niet bij hebben rond de jaarwisseling. Maar wat is nu eigenlijk een traditie?

Door Jenneke van Doesburg

Een traditie (Latijn: trádere, overleveren) is een gebruik of gewoonte die van de ene generatie op de andere wordt doorgegeven. De functie hiervan is het in stand houden van de maatschappelijke stabiliteit. Tradities kunnen als waardevol worden beschouwd en boven alle kritiek verheven, maar ook als conservatisme dat remmend werkt op de vooruitgang. Hoewel tradities statisch kunnen lijken, veranderen en vernieuwen deze voortdurend. (bron: wikipedia)

Afkomst
Waar komt dat carbid eigenlijk vandaan? Carbid werd in1892 per toeval ontdekt door een jonge Canadese uitvinder: Thomas Wilson. Eigenlijk was hij op zoek naar een goedkope manier om aluminium te maken. Dit probeerde hij door een mengsel van cokes en ongebluste kalk in een oven te versmelten. Het resultaat: een steenachtig materiaal dat reageert op water.

Vanaf het einde van de negentiende eeuw werd carbid gebruikt als fietsverlichting of als lamp voor in auto’s. Ook gebruikten smeden carbid bij het lassen, verder gebruikt(e) men carbid om mollengangen mee uit te roken. En dat je er enorme knallen mee kunt maken, was ook al snel ontdekt.

Het schieten met carbid kwam op 27 juni 2014 als ‘Carbidschieten in Drenthe’ terecht op de een lijst van vijftig Nederlandse tradities, bekend als de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland.

‘Die weten wat ze doen’
Op oudejaarsdag zie je het in heel Oost-Nederland, hartstikke gezellig: tentje, bier en snert en een groepje jongens die weten wat ze doen!, (melk)bussen, carbid en knallen maar! Houd huisdieren en vee in de gaten, want die schrikken zich helemaal kapot en zullen nooit wennen aan die donderslagen. Ook reeën en ander wild slaat op de vlucht. Maar als het donker is, stopt het carbidknallen. Altijd nog te verkiezen boven volwassen mannen die strijkers in een glazen potje stoppen en zich dan met oogletsel melden bij de noodarts. Goh, raar hè, dat je dan ongelukken krijgt. En weet je nog: afgelopen oud-en-nieuw; dat kind van 4 met z’n vader gestikt in de lift, doordat jochies met vuurwerk brand stichtten in de hal van een Arnhemse flat? De meeste carbid-kameradenploegen hebben hun zaakjes prima op orde, de politie komt inspecteren en is tevreden. Alleen plezier, geen ongelukken.

We hadden wel meer tradities
Nog even terug naar de definitie van traditie. De functie: in standhouden van maatschappelijke stabiliteit. Als kleine (fanatieke) groepen met hun conservatisme die stabiliteit ondermijnen en juist gaan polariseren, ben je verkeerd bezig, denk ik. Een traditie is leuk, zolang de meeste mensen dat vinden. Maar als er schade wordt toegebracht aan veiligheid, gelijkheid, welzijn of dieren, moet je je toch eens achter de oren gaan krabben. Tenslotte was ook ganstrekken, het ontslaan van zwangere vrouwen, vonkenregens op Scheveningen en het geven van lijfstraffen eens traditie…

Word supporter van HierinSalland

HierinSalland is voor, maar ook van Salland. Word supporters en ondersteun ons. Door mee te doen of met een kleine bijdrage.

Interessant? Deel het artikel

Meer over

Blijf op de hoogte

Abonneer je op een of meerdere van onze nieuwsbrieven en ontvang elke week een update van de artikelen op Hier in Salland. Om de twee weken verloten we onder de abonnees om en om een pakket uit de biologische boerderijwinkel Overesch en de biologische Supermarkt in het Bos van Kleinlangevelsloo, beiden in Raalte. Bekijk de spelregels.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Blijf op de hoogte

Abonneer je op onze nieuwsbrief en ontvang elke week een update van de artikelen op Hier in Salland. Iedere maand verloten we onder de abonnees een pakket uit de biologische boerderijwinkel Overesch in Raalte. Bekijk de spelregels.