We staan met ons hele team op ’t Stut in Nijverdal. Terwijl we aan het brainstormen zijn, vallen er telkens klompjes zand van de steile kant naar beneden. Het is alsof het ons wil stimuleren om verder te gaan. Probleemstelling is dat de zandhellingen steeds verder afkalven. Het zand wordt met regenwater mee naar beneden gespoeld. Kunnen we hier iets aan doen? Willen we hier iets aan doen. En zo ja, wat? We gaan in kleine groepjes uit elkaar en bekijken de situatie, ieder vanuit zijn of haar eigen specialisatie.
Velen van u zullen deze plek kennen. Je kunt er heerlijk wandelen en de hond mag er loslopen. Je kijkt van grote hoogte naar beneden op het zwembad. De bomen die er op het randje staan proberen zich dapper vast te houden met hun laatste wortels in het zand. Het Ravijn, zoals het eigenlijk heet, is in 1880 gegraven. Niets natuurlijks dus. Puur mensenwerk. Voor de trein van Zwolle naar Almelo was een doorgang dwars door de Sallandse Heuvelrug nodig en dat werd een sleuf van maar liefst 27 meter diep. De schuine hellingen zijn grotendeels begroeid met dennen en berken. Daarnaast zijn er ook meerdere open zandplekken en juist deze zandplekken vertellen ons iets interessants.
Door de harde regenval zijn er erosiegeulen in gesleten. Diepe watergleuven die aardlagen in de bodem bloot legden. Terwijl de bodem van de Sallandse Heuvelrug oorspronkelijk was opgebouwd uit horizontale aardlagen van grind, zand en klei, liggen de aardlagen hier niet horizontaal, maar diagonaal. De ijsmassa die zo’n 150.000 jaar geleden ons land binnenkwam heeft de aardlagen opzij gedrukt. Wat een enorme kracht moet deze ijstong hebben gehad om dit voor elkaar te krijgen.
Mijn collega staat in de uitgesleten geul en alhoewel hij niet klein is, zie je m nog amper terug. Wij kijken samen naar de leemachtige structuur met af en toe een ijzerlaagje. Wat bijzonder.
Deze spontane geologieles neemt ons even volledig in beslag. Enfin, terug naar de opdracht, want de rest van het team lijkt er al uit te zijn.
Meer weten? Bekijk de interactieve kast over geologie in het buitencentrum of scan de QR-code naast de zandhelling op ’t Stut.