Afgelopen vrijdagavond vond er een inspirerende gespreksavond over klimaatverandering plaats in de bibliotheek te Raalte. De thema-avond werd georganiseerd door de Duurzaamheidscoalitie, bestaande uit D66, GroenLinks en PvdA Raalte. Er waren een aantal bevlogen sprekers aanwezig, die ieder haar of zijn eigen visie op de klimaatverandering deelde, maar ook de ernstige zorgen, motivaties, duurzaamheid en allerlei handige tips kwamen aan de orde. Eén ding kwam vooral sterk naar voren: om de klimaatverandering waar wij als mens de oorzaak van zijn tegen te gaan, zullen we onze levensstijl (drastisch) moeten veranderen. Samen, met elkaar!
De Sallandse Vlinderfotograaf maakt deze rubriek voor Stichting Salland Zoemt
Misschien vraagt u zich nu af wat klimaat(verandering) met vlinders te maken heeft en ik moet eerlijk bekennen dat ik daar geen eenvoudig antwoord op kan geven. Maar ik ga het toch proberen. Bij hoge verbrandingstemperaturen die worden uitgestoten door verkeer, fabrieken, scheepvaart en luchtvaart, ontstaat stikstofdioxide als gevolg van stikstof en zuurstof die met elkaar in aanraking komen. En dat wat wordt uitgestoten, daalt uiteraard ook weer neer op de aarde. En in het geval van stikstof, verrijkt het de grond, waar sommige planten, waaronder braam, brandnetel en bepaalde grassen van profiteren, maar daarmee juist andere planten, waar rupsen en vlinders afhankelijk van zijn, verdringen. Ook het gebruik van (kunst)mest en de ammoniak die vee uitstoot, spelen een hele grote rol in de aanzwellende overdaad aan stikstof in de natuur en dragen tevens bij aan een toename van broeikasgassen, die tot gevolg hebben dat de aarde opwarmt.
En als ik naar mijn vaste vlindertrajecten kijk, zie ik de gevolgen van heel dichtbij. Op meerdere plekken waar voorheen allerlei kruiden groeiden, staan nu alleen nog maar brandnetels. Ook zie ik een aantal locaties steeds meer vergrassen en verschijnen er bramenstruiken. En terwijl sommige vlindersoorten profiteren van de steeds drogere, warmere zomers, zoals de Kleine Parelmoervlinder, Koninginnenpage, het Icarusblauwtje en Bruin Blauwtje, worden soorten als het Gentiaanblauwtje, de Heivlinder, Zilveren Maan, Kleine Heivlinder, Kommavlinder en Veenbesblauwtje ernstig bedreigd. Ook de steeds vaker voorkomende en aanhoudende weersextremen dragen bij aan een onzekere toekomst voor talloze vlindersoorten en hun habitat.
Toch kunnen wij zelf heel veel doen om de leefomgeving van vlinders te beschermen en uit te breiden. Een passend maaibeleid bijvoorbeeld, blijkt een uiterst beloftevolle handelwijze om de overdaad aan stikstof in de bermen het hoofd te bieden. Het meest geschikte maaimoment is het vroege voorjaar; het gras staat dan al hoog en door juist dan te maaien, voer je overtollige stikstof en gras af, waardoor je de aanwezige kruiden meer ruimte biedt om op te komen en zich te vermenigvuldigen. Ook het najaar is een uitstekend moment om te maaien. Het is echter van groot belang om niet alles in één keer te maaien, zodat insecten voedsel kunnen blijven nuttigen en er voldoende kraam- en schuilgelegenheden beschikbaar blijven.
Op de foto boven het artikel staat een derde generatie Bruin Blauwtje, een vrij schaarse dagvlinder, die ik een aantal dagen geleden aantrof op één van mijn vlindertrajecten in de buurt van de Westdorplaan. Deze kleine vlindersoort breidt zich de laatste jaren voorzichtig uit in Raalte.
