Je kent dat wel, zit je op een terras naast een roker die geen last van zijn eigen rook wil hebben en daarom de sigaret achter hem houdt. Met de wind richting jou. Zeg je er wat van? Want je hebt last van de lucht. Nou, voor de goede orde hou je je stil.
Lees dan eens een onderzoek dat gepubliceerd is op de site Hartenvaatcijfers, over de grote risico’s die een niet-roker loopt op precies dezelfde ziektes als een roker.
“Er is geen veilig niveau van blootstelling aan tabaksrook: zelfs af en toe meeroken lijkt een verhoogd risico op hart en vaatziekten te kunnen veroorzaken. Onderzoek laat zien dat er al na dertig minuten meeroken effecten zijn op de binnenbekleding van de kransslagaders van gezonde niet-rokers en dat slechts 1 uur meeroken leidt tot een activering van bloedplaatjes.”
Dat legitimeert het om de roker op het terras wél aan te spreken!
Onder de link hierboven ga je naar het hele onderzoek. Hoer beperken we ons tot de samenvatting.
- Roken is een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten.
- Ook meeroken leidt tot schade aan hart en vaten.
- 14% van de sterfte aan coronaire hartziekten is gerelateerd aan roken. Bij hartfalen bedraagt dit 9% en bij beroerte 6%.
- In 2020 konden ruim 2000 doden aan coronaire hartziekten, hartfalen en beroerte worden toegeschreven aan roken. Dat is nog zonder het effect van meeroken.
- Bij mannen is de aan roken-gerelateerde sterfte aan hart- en vaatziekten groter dan bij vrouwen. Mogelijk doordat meer mannen roken dan vrouwen.
- Rokers hebben bij 10 sigaretten per dag 1,2 tot 3,5 maal grotere kans op coronaire hartziekten. Bij 20 sigaretten per dag loopt dit op tot 6,0. Jonge rokers (30 – 44 jaar) lopen daarbij het grootste risico op hart en vaatziekten.
- Het relatief risico van roken op coronaire hartziekten ligt hoger ten opzichte van beroerte.
- Rokende vrouwen hebben een 25% groter risico op coronaire hartziekten dan mannelijke rokers.
- Meerokers hebben een 1,1 tot 1,8 maal grotere kans op hart- en vaatziekten, in vergelijking met niet rokers.
- Naarmate rokers meer sigaretten per dag roken stijgt het risico op overlijden aan hart- en vaatziekten. Het dagelijks meeroken verhoogt dit risico ook.
- Rokers die voor hun veertigste stoppen (ex-rokers) bereiken na een termijn van 10 – 40 jaar weer dezelfde kans om te sterven aan hart- en vaatziekten als nooit-rokers. Voor alle leeftijden resulteert stoppen met roken in een lager risico op hart en vaatziekten, ten opzichte van doorroken.
Drie typen bestanddelen uit tabaksrook dragen bij aan het ontwikkelen van schade aan hart en vaten:
- Chemicaliën, fijnstof en andere verbrandingsproducten uit tabaksrook zijn belangrijke factoren die het ontwikkelen van atherosclerose versnellen.
- Nicotine draagt in beperkte mate ook aan het atherosclerotische proces bij, maar belangrijker is het stimulerende effect van nicotine op hartslag en bloeddruk. Door deze stijging van bloeddruk en hartslag, stijgt ook de vraag naar zuurstof in de hartspiercellen. Tegelijkertijd leidt nicotine tot een vernauwing van de kransslagaders, waardoor toevoer van bloed en zuurstof naar het hart juist vermindert. Nicotine is vele malen schadelijker wanneer het zit “verpakt” in tabak.
- Koolmonoxide neemt de plaats in van de zuurstofmoleculen in het bloed, waardoor er minder zuurstof vervoerd wordt. Roken verhoogt de koolmonoxide concentratie in het bloed. In combinatie met een afname van de bloedstroom in de (krans)slagaders door chronische vernauwing (ten gevolge van atherosclerose) en acute vernauwing (door een direct effect van nicotine) resulteert dit in een tekort aan zuurstof voor de spieren en organen in het lichaam.
